Giriş
Heyecan içindeyiz. Burgazada’dan gelenler, Büyükadalılar, Heybeliadalılar, Kınalıadalılar, Taş Mektep’in açılışına tanık olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Mimari profesörü Mete Tapan’a, restorasyonu sordum. “Bir kültür mirası kurtuldu. Yok olmasından korkuyordum.
Tabii epeyce eksikler var, giderek tamamlanır umudundayım” dedi. Yıllar önceydi. Rahmetli dostum dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’la Taş Mektep meselesini konuşmuştuk. Kadir Bey’den Adalar Vakfı adına hazırladığımız bir restorasyon projesini desteklemesini istemiştik.
Proje, “2010 Avrupa Kültür Başkenti İstanbul” programı içinde, Büyükada’daki Taş Mektep'in de restore edilerek müze-kafeye dönüştürülmesiydi. Kadir Bey “Tamam destekliyorum” dedi ve gereken finansman çıkarıldı. “Her şey bitti” derken, proje iptal edildi. Taş Mektep, yıkıntı haliyle İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün engelli eğitimine tahsis edilmişti.
İyi saatte olsunlar devreye girmiş, engellemeyi başarmıştı. Bina böylece tekrar yıkıma terk edildi. Uzun bir sahipsizliğin ardından, Taş Mektep, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Miras ekibi tarafından, müze-kafe olarak Adalıların hizmetine açıldı. Büyük bir adalı topluluğu açılışa katıldı.
Adalılar memnun. Taş Mektep, 19. yüzyılın ikinci yarısında, Rum Ortodoks Patriği Sofronios tarafından yazlık konut olarak inşa ettirilmiş. 1922'de İstanbul Belediyesi tarafından satın alınan bina, önce Köprülü Mehmed Paşa Numune Mektebi olarak kullanılmış. 1924-25 yıllarının ardından Büyükada İlkokulu’na dönüşmüş.
Adalılar ona “Eski Mektep” diyor. 1967'ye kadar ilkokul, sonra ortaokul olarak kullanılan mekan, 1978-79 öğrenim yılında yangın tehlikesi nedeniyle boşaltılmış. Bu okulda öğrenim görmüş Adalılar, açılışta, odaları dolaşırken hatıralarını da paylaştılar. Profesör Nilüfer Tapan, ilkokulu bu binada okumuş. İlkokul bitince Alman Lisesi’ni kazanmış. Bunun üzerine Büyükada’dan İstanbul’a taşınmışlar.
Eski belediye başkan yardımcılarından Müslüm Şahin, ada esnafından Ömer, hangi odada nasıl dayak yediklerini gelenlere anlatıyorlardı. Maden Mahallesi Muhtarı Rafet Garip, takım elbisesini giymiş, kravatını bağlamış, gelenleri karşılıyor, sınıfları gezdiriyordu. Üç katlı binanın hangi odasında kimlerin okuduğunu anlatıyordu. Adalılardan emekli Büyükelçi Yalım Eralp, restorasyonu çok beğenmişti.
Taş Mektep'teki ilk etkinlik İbrahim Akgün'ün 'Yok Olmadan' isimli fotoğraf sergisi. 30 Eylül'e kadar ziyaret edebilirsiniz.
Taş Mektep, açılışın ardından, etkinliklere hazır. 21 Haziran akşamı, 20.30’da, Reha Erdem’in Şarkı Söyleyen Kadınlar filmi, 5 Temmuz’da da Süreyya Duru’nun Ada filmi izlenecek. Yaz boyunca etkinlikler sürecek.
Büyükşehir yetkililerinin açılış için Büyükada’ya gelmelerini fırsat bilen Adalılar, onlara dertlerini aktarmaya çabaladılar. Akülü araçların olağanüstü artışı, kaçak taşımacılığın yaygınlaşması, bisikletlerin bir düzene sokulması gibi bir dizi meselenin önümüzde durduğunu hatırlattık. Çözümler aradık, neler yapabiliriz diyerek konuştuk.
Bir temenniyle bitirmek istiyorum: Umarız, belediye ve kaymakamlık, siyaset üstü bir buluşmayla çözümler üretmek için birlikte hareket eder.
