Giriş
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), salgına yakalananların dünya çapında 10 milyona ulaştığına dikkat çekti ve uyardı: “Salgının çok tehlikeli bir aşamasındayız.” BBC Bilimsel editörü David Shukman, 29 Haziran tarihli makalesinde salgının geldiği noktayı değerlendiriyor. Salgın, Avrupa’da ve Uzakdoğu’da belli ölçülerde kontrol altına alınmış görünürken, dünyanın başka bölgelerinde yayılmaya devam ediyor.
İlk üç ayda, 1 milyon insan enfekte olmuştu. Son 8 günde 1 milyondan fazla insanın enfekte olması, tehlikenin büyüklüğüne işaret ediyor. Latin Amerikalı bir yetkili, vaka sayılarının buzdağının görünen kısmı olabileceğine dikkat çekiyor. ABD, hâlâ COvID-19’dan dünyada en çok enfekte olan ve ölümlerle yüz yüze gelen ülke. Pozitif çıkanların günlük sayısı 40 binlere ulaşmış durumda.
Arizona, Texas ve Florida rekor kırıyor. Uzmanlar, “Sebep, önlemlerin zamanından önce gevşetilmesi. Buna ikinci dalga denemez” değerlendirmesinde bulunuyor. ABD’yi 1 milyon vakayı aşan Brezilya izliyor. Sao Paolo ve Rio de Janeiro, Brezilya’da pandeminin merkezi gibi görünüyor. Ancak ülkenin diğer bölgelerinde daha kötü sonuçlardan endişe ediliyor. Hindistan’da açıklanan günlük vaka sayısı 15 bin civarında.
Ancak büyük kalabalıkların yaşadığı bölgelerde sayının daha yüksek olduğu kesin. Dünya Sağlık Örgütü’nün salgınla görevli temsilcisi David Nabarro, Hindistan’a bakarak, “Korona fakir hastalığına dönüştü” değerlendirmesinde bulunuyor. Tek odada kalabalık yaşamak, sosyal mesafe kuralını imkansız kılıyor.
Yetersiz su nedeniyle el yıkamak mümkün olmuyor. İnsanlar günlük ekmek paralarını kazanabilmek için virüsle hep yüz yüze çalışıyorlar. Meksika, vaka sayısının yüksekliğindeki oran, New York’taki veya en korkunç günlerindeki Kuzey İtalya’dan daha yüksek. Tabii sağlık imkanları ve maddi güçleri de daha düşük. Ekvador’da yöneticiler salgınla başa çıkamadı, cesetler ortada kaldı.
Gereken laboratuvar imkanlarını yaratacak, salgına karşı ilaçları temin edecek maddi imkanlara sahip değillerdi. Bu açıdan bakıldığında yoksul ülkelerin, gelişmiş ülkelere göre hastalıkla başa çıkma şansı daha az. Dr. Nabarro, “Salgının yayılma hızının durdurulması, uluslararası desteği gerektiriyor. Korkutucu mesaj vermek istemem ama maddi desteğin sağlanacağından şüpheliyim” diyor.
Bir başka sorun da sağlık uzmanlarının uyarılarını ekonomik ve siyasi nedenlerle dinlemek istemeyen siyasetçiler. Duruma daha olumlu tarafından bakarsak şunları söyleyebiliriz: 4 aylık deneyimle insanlık bir tecrübe edindi. virüsle nasıl başa çıkabileceğine ilişkin bir birikim sağladı.
