Giriş
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Semih Akı anlatıyor...
KAYROPRAKSİ NEDİR?
Yunanca bir ifade olan kayropraksi ‘el ile yapılan uygulama’ anlamına geliyor. Bu yöntemde omurgaya elle müdahale edilerek vücut sağlığının doğal yollardan korunması ve direncinin geliştirilmesi hedefleniyor. Omurga sağlıklı pozisyonuna geri getiriliyor, kilitlenmiş eklemler açılıyor, sıkışmış sinirlerin üzerindeki baskı ortadan kaldırılıyor. Herhangi bir cerrahi müdahale yok. Bu sayede hasta ameliyatın ya da beraberinde getireceği tüm olası yan etkilerden de korunmuş oluyor.
YENİ BİR TEDAVİ Mİ?
1895 yılından beri kullanılıyor ama Türkiye için yeni sayılabilir. Amerika başta olmak üzere 100’den fazla ülkede yasal olarak tanımlanan bir uygulama. Örneğin Amerikan Kayropraktik Birliği, kayropraktik uygulamasının baş, boyun sırt ve bel ağrısı tedavisinde ilk seçenek olması gerektiğini belirtiyor.
HANGİ AĞRILARDA ETKİLİ?
Romatizmal hastalıklar, tümörler, kırıklar dışındaki tüm omurga ağrılarında kullanılıyor. Duruş bozuklukları, kireçlenme, bel-boyun fıtığı, omurga çevresindeki kas spazmları ve omurga eğriliği nedeniyle ortaya çıkan tüm ağrılarda etkili. Uzun süre araba kullanmak, ofiste bilgisayar karşısında durmak, cep telefonu kullanmak omurga yapısını olumsuz etkiler. Türk toplumunda günlük yaşamda maalesef spor ve egzersiz alışkanlığı yok. Sabah kalkıp servise biniyorsunuz, uzun trafik saatleri nedeniyle serviste uyuyup omurgayı başka bir travmaya maruz bırakıyorsunuz. Sonra yine bir sandalyede oturup bütün gün aynı pozisyonda oturuyorsunuz. Ardından tekrar servise binip eve geliyor, bu kez de televizyon karşısına kuruluyorsunuz. Böyle bir yaşama sahipseniz duruş bozukluğunuzun, sırt-bel-boyun ağrılarınızın olması kaçınılmaz. İşte kayroprakti bütün bu olumsuzlukları dengeleyen, ağrıları azaltan bir tedavi. Öyle ki kayropraktistler tüm omurga hastalıklarının yüzde 90’ından fazlasını tedavi edebiliyor.
HANGİ YAŞLARDA UYGULANABİLİYOR?
Çocuklar da dahil her yaş grubuna yapılabiliyor. Günümüzde yoğun olarak 18-65 yaş arasında, özellikle çalışma hayatındaki yetişkinler tercih ediyor.
TAM OLARAK NASIL YAPILIYOR?
Elle yapılıyor. Teknik olarak yardımcı olacak özel masalar ve eklemleri yerine oturtmak için kalem gibi bazı cihazlar kullanıyoruz. Önce hastayı muayene edip duruş değerlendirmesi yapıyoruz. Hastanın arkadan fotoğrafını çekip özel bilgisayar programlarıyla duruş bozukluğunun derecesini saptıyoruz. Duruştaki en önemli etken kemik yapısı, bunu da değerlendirmek için filmler istiyoruz. Omurgadaki eğriliğin derecesini, eklemlerdeki çıkıkları, skolyoz dediğimiz öne doğru kamburluğun olup olmadığını belirledikten sonra uygulamaya geçiriyoruz. Hangi bölgeye ne kadar elle müdahale edeceğiz, masa mı alet mi kullanacağız, bunları saptıyoruz. Omurgada küçük küçük eklemler var, elimizle bunları yerine oturtuyoruz. Bazen elle müdahale sırasında eklem içindeki gazın boşalmasına bağlı çıtırtı gibi sesler gelebiliyor. Omurga tüm vücudun taşıyıcı orta direği, boyun-sırt-bel kasları buraya bağlı. Bu bölgedeki kas spazmını (kasılmalarını) ve ödemi çözmek için ellerle müdahale ediyoruz. Bazen bu uygulamayı desteklemek için tetik nokta iğnelerinden yararlanıyoruz. Bunların hepsi bir bütün.
OMURGA EĞRİLİĞİNİ DURDURABİLİYOR MU?
Omurga eğriliğinde (skolyoz) eğrilik 40 derece üzerindeyse ve akciğer, kalp gibi hayati organları tehdit ediyorsa ameliyat gerekli. Ama bunun dışındaki tüm skolyozlarda kayropraksi bel, boyun ve sırt ağrılarını giderir, hastalığın ilerlemesini engeller.
KAYROPRAKSİ KAÇ SEANS YAPILMALI?
Genellikle 7-10 seans yapılıyor. Her seans 15-20 dakika sürüyor. Ama belirli aralıklarla tekrarlamak gerekiyor. Kayropraksi, tedavi edici özelliğinin yanında korunma amaçlı da uygulanıyor. Tedaviden sonra ağrının geri gelmesini engellemek için hastaya bazı egzersizler ve günlük yaşamda dikkat etmesi gereken kurallar öğretiliyor. Bunlarla desteklemediğiniz sürece ağrıyı hiçbir zaman sonlandıramazsınız.
