Giriş
Sistit tedavi edilmediğinde böbreklere yayılarak böbrek iltihabına neden olabilir.
Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Süleyman Ataus anlatıyor...
Sistit nasıl tedavi edilir?
Tedavi nedene bağlı olarak değişebilir.
Bakterilerin yol açtığı sistitlerde antibiyotikler ilk seçenek ilaçlardır. Antibiyotikler, ilk kez olan enfeksiyonlarda yakınmaları çok kısa sürede ciddi oranda geriletir. Enfeksiyonun ciddiyetine göre tedavi 1 haftaya kadar uzayabilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda ise daha uzun süreli antibiyotik tedavisi gerekebilir. Hastanede oluşan enfeksiyonlarda daha farklı antibiyotiklere gereksinim duyulabilir. Çünkü hastane enfeksiyonları yaygın kullanılan antibiyotiklere dirençlidir. Menopoz sonrası tekrarlayan bazı sistitlerde östrojenli vajinal kremler, diğer sağlık sorunlarında riski artırmıyorsa tedavinin bir parçası olabilir.
Bazı kimyasallara karşı hassasiyet sonrası sistit belirtileri ortaya çıkıyorsa bu kimyasalların kullanılmaması gerekir.
Radyoterapi ve kemoterapi sonrası oluşan sistit tablosunda ise ağrı azaltılmaya çalışılarak hastanın hayat kalitesi korunmaya çalışılır.
Tedavi edilmediğinde kendi kendine geçme şansı var mı?
Tedavisiz bırakılırsa sorunlara yol açabilir mi?
Karmaşık olmayan, hafif ve orta dereceli idrar yolu enfeksiyonlarının bir kısmı kendiliğinden geçebilir. İdrar yolları enfeksiyonları tedavi edilmediklerinde enfeksiyonun tüm vücuda yayılarak çok ciddi tablolar oluşturma hatta ölümcül olma riski var. Mesanedeki enfeksiyon tedavi edilmediğinde böbreklere yayılarak tehlikeli bir enfeksiyon tablosu olan piyeleonefrite (böbrek iltihabına) neden olabilir. Böbreklerde enfeksiyon oluştuğunda ise bakterilerin kan dolaşım sistemine yayılmasıyla sepsis (kan zehirlenmesi) adı verilen acil, çoğu zaman yoğun bakım tedavisi gerektiren çok ciddi bir klinik durum ortaya çıkabilir.
Sistitin daha hızlı geçmesi için neler önerirsiniz?
Sistitli hastalarda en can sıkıcı yakınmalar özellikle idrar yaparken duyulan yanma hissi ve acil işeme ihtiyacıdır. Bakteriyel sistitlerde bu yakınmalar antibiyotik tedavisi ile sorunsuzca kısa sürede ortadan kaybolur. İlaç alınmadığında ya da antibiyotik tedavisine ek olarak yakınmaların daha çabuk kaybolması için şu önlemler işe yarayabilir: Rahatlamak için su tüketimini artırın. Uygun ağrı kesiciler kullanın. Lokal ısı uygulamaları, ılık oturma banyoları rahatlamanıza yardımcı olabilir. Bitkisel bazı ürünler ve cranberry (kızılcık) ürünleri kullanılabilir. Ancak bu tür bitkisel ürünlerin arkasında yeterli bilimsel destek olmadığını da unutmayın.
TEKRARI ÖNLEMEYE YARDIMCI İPUÇLARI
Sistit tekrarlar diye bir kural yok ama tekrarlayabilir. Tekrarları önlemek için yapabilecekleriniz şunlar: Kadınlarda cinsel ilişki sırasında daha kısa olan kadın üretrasına (ön idrar yolu) daha çok bakteri girer. Cinsel ilişki sonrasında idrar yaparak mekanik olarak üretranın temizlenmesini sağlayabilirsiniz. Diafram ve sperm öldürücü gibi bazı doğum kontrol yöntemleri sistit olasılığını artırabilir. Bu yöntemler konusunda dikkatli olun. Genital hijyene dikkat edin. Bunun için sabun ve su yeterli, özel kadın genital hijyen ürünlerine gerek yok. Bağırsak içindeki bakterilerin vajina ve üretra içine girmemesi için tuvalet sonrası temizlenmeyi önden arkaya doğru yapın.
Ayaklarınızı sıcak tutun
Ayaklarınızı ve karnın alt yarısını sıcak tutun. Yeteri kadar sıvı almaya dikkat edin. Bol su içmeyi ihmal etmeyin. Bağışıklık sisteminin güçlü olması için yeterli uyku uyuyun ve stresten kaçının. Cranberry (kuşburnu) ürünlerini ve probiyotikleri tekrarlayan sistit ataklarını önlenmek için kullanabilirsiniz ancak bilimsel kanıtları yeteri kadar güçlü değil. Son olarak düşük dozda bazı antibiyotikler ve menopoz sonrası kadınlarda lokal etkili östrojenli ürünler doktor kontrolünde uzun süreli olarak sistit ataklarının önlenmesinde kullanılabilir. Fakat bu ürünleri uzun süreli kullanmanın da kendine özgü bazı yan etkileri olduğu unutulmamalı.
