Giriş
Dizinizdeki kireçlenme nedeniyle yaşadığınız ağrı yüzünden yürüyemiyor, geceleri uykudan uyanıyor, merdiven çıkarken zorlanıyorsanız dizleriniz için protez cerrahisi gerekiyor olabilir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Erden Ertürer diz protezinde robotik cerrahinin avantajlarını anlatıyor
DİZ PROTEZİ HANGİ DURUMLARDA GEREKİR?
Protez ameliyatları diz eklem kıkırdağının aşındığı, kemiğin ortaya çıktığı ve iki kemiğin birbirine sürttüğü durumlarda gerekir. Kireçlenme diye bilinen bu durum karşısında hastalar genellikle oturdukları yerden zor kalkar, ilk adımlarda çok zorlanırlar. Yürüme mesafeleri kısalır. Hatta bazı hastalar ağrı yüzünden geceleri uykudan uyanır. Ağrı kesici kullanma sıklıkları giderek artar ve yaşam kaliteleri düşer. Bu durumlarda protez ameliyatları yapılır. Yani kıkırdakların aşınmış ve kemiğin ortaya çıktığı bölgelerde kemikler çıkartılır. Daha sonra kaygan yüzeyleri olan özel metal ve polietilen parçalar kemiğe kaplanır.
DİZ PROTEZINDE ROBOTİK CERRAHİ NEDİR?
Bilgisayar destekli robotik cerrahi, günümüzde eklem protez ameliyatlarında ulaşılan son noktadır. Robotik cerrahi sayesinde dize en uygun ve anatomik protez uygulanabilir. Ameliyat daha küçük kesilerden yani normal dokulara daha az zarar verilerek yapılır. Böylece ameliyat sonrası hastaların ağrıları daha az olur ve daha kolay hareketlenme sağlanabilir.
NASIL YAPILIYOR?
Hazırlık aşamasında çekilen bilgisayarlı tomografi ile protez uygulanacak eklemin sanal 3 boyutlu modeli elde edilir. Ameliyatın planlaması ve uygun protez boyutlarının seçilmesi bu model üzerinden yapılır. Böylece girişim öncesi yapılacak ideal planlama ile hastaya mükemmel sonucu sunmak mümkün olur. Robotik cerrahinin çok önemli bir avantajı da ameliyat sırasında canlı olarak alınan denge ve uzunluk verileridir. Ameliyat sırasında cerrah robotik olarak yapılan ölçümlerle diz protezinde bağ dengesini hatasız olarak gerçekleştirebilir.
AMELIYAT SONRASINDA HASTAYI NELER BEKLİYOR?
Robotik protez ameliyatı sonrası aynı gün, doktorlar eşliğinde fizyoterapistler hastaları ayağa kaldırarak ilk adımlarını attırır. Rutin olarak kullanılan epidural kateter ile ağrı tedavisi, en az ağrı ile ameliyat sonrası sürecin tamamlanmasını sağlar. Hızlı ve etkili bir rehabilitasyon programı ile hastalar genellikle birkaç gün hastanede kalır. Taburcu olduklarında desteksiz olarak yataktan kalkma, tuvalete gitme ve ev içerisinde dolaşma kabiliyetine sahip olurlar.
ROBOTİK DİZ PROTEZİ İÇİN EN İYİ ADAYLAR KİMLERDİR?
- Eklem kıkırdaklarında aşınma ve dizlerinde şekil bozukluğu olan hastalar
- Bacakları içe yönelerek ‘O’ şeklini alan kişiler
- Kalça veya diz ekleminin içinde, diz kapağının altında ya da dışında özellikle aktivite sırasında ağrısı olanlar
- Diz ağrısı nedeniyle geceleri uyku kalitesi bozulanlar
- Eklem hareketlerinde sertlik ve kısıtlılık olanlar, dizlerini tam olarak açamayan ya da kapayamayanlar
- Diz ağrısı nedeniyle yürüme bozukluğu ve denge kaybı yaşayanlar, yürüme mesafesi kısalanlar
- Şikayetleri dinlenme, kilo kaybı, fizik tedavi ve antienflamatuar ilaçlar gibi cerrahi olmayan tedavilere cevap vermeyenler uygun adaylardır.
ROBOTİK YÖNTEMİN AVANTAJLARI NELERDİR?
- Ameliyat sırasında kemik kesimleri, geleneksel kesi blokları kullanılmadan hatasız olarak tamamlanır.
- Dizdeki ve kalçadaki doğal hareket aralığı tam olarak onarılır.
- Ameliyat sonrası hastalar hastanede daha kısa süre kalır, daha hızlı rehabilitasyon yapılır.
- Normal dokulara daha az zarar verildiği için iyileşme süresi daha kısa olur. Enfeksiyon gibi istenmeyen durumların oluşma riski de azalır.
- Ameliyat sonrası daha az ağrı duyan hastalar doğal olarak daha az ağrı kesici ilaç kullanır. Böylece böbrek ve karaciğer fonksiyonları korunur.
- Hastalar daha kısa sürede aktif yaşantılarına dönebilir.
