Kulak Burun Boğaz, Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ayşenur Meriç Hafız, sinüzitin teşhis ve tedavi yollarını anlatıyor...
SINÜZIT NASIL TEŞHIS EDILIR?
SORGULAMA: Öncelikle doktorunuz tarafından burnunuzda ve yüzünüzde hassasiyet, burun ve geniz akıntısı gibi bulguların olup olmadığı sorgulanır.
MUAYENE: Burnunuzdan sokulan ışıklı, ince kameralı bir tüp ile doktorunuz sinüslerinizin içini görür. Bu, doktorunuzun burun eğriliğini, polip veya tümörü görmesine de yardımcı olabilir.
GÖRÜNTÜLEME TESTLERI: BT veya MRI kullanılarak çekilen görüntüler sinüslerinizin ve burun bölgenizin ayrıntılarını gösterebilir. Bu yöntemler, endoskopla tespit edilmesi zor olan polipler, tümörler veya mantarlar gibi sorunları saptayabilir.
NAZAL VE SINÜS AKINTINIZDAN ÖRNEKLER (KÜLTÜRLER): Kronik sinüzit teşhisi için kültürler genellikle gereksizdir. Fakat durum tedaviye yanıt vermediğinde veya kötüleştiğinde nedeni belirlemeye yardımcı olabilecek örnekler toplamak için burnunuzdan örnek alınabilir.
ALERJI TESTI: Alerjilerin kronik sinüzitinizi tetikleyebileceğinden şüpheleniliyorsa, alerji cilt testi önerilebilir.
NASIL TEDAVI EDILIR?
Sinüzite bakteriler neden oluyorsa antibiyotik tedavisi başlanır. Tedaviye kortizonlu burun spreyleri eklenir. Yine dekonjestan (burun açıcı sprey), tuzlu su içeren spreyler, ağrı kesiciler, alerji ilaçları kullanılabilir. Enfeksiyon mantarlardan kaynaklanıyorsa mantar önleyici tedavi verilebilir.
İLAÇ TEDAVİSİ NE KADAR SÜRER?
Basit bir sinüs enfeksiyonunuz varsa doktorunuz dekonjestan spreyler ve tuzlu burun yıkama sıvıları kullanmanızı önerilebilir. Reçetesiz satılan bir dekonjestan spreyi 3 günden fazla kullanmamalısınız çünkü burnunuzu daha fazla tıkayabilir. Antibiyotik başlandığı zaman 10 ila 14 gün boyunca almak gerekir. Belirtiler genellikle tedavi ile kaybolur. Nazal kortizonlu spreyleri en az 20 gün kullanmak gerekir.
HANGI DURUMLARDA AMELIYAT GEREKIR?
İlaç tedavisine dirençli vakalarda endoskopik sinüs cerrahisi bir seçenek olabilir.
AMELIYAT NASIL YAPILIR? NE KADAR SÜRER?
Kronik sinüziti tedavi etmek için yapılan cerrahiye fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi (FESS) denir.FESS genel anestezi altında gerçekleştirilir. Sinüslerinizin burna açılan yollarını tıkamış dokunun bir kısmının çıkarılması ve bu sayede sinüs yollarının genişletilmesi şeklinde yapılır. Ameliyat açılan sinüs yolları sayısına bağlı olarak 1-2 saat kadar sürer. Ameliyat sırasında altta yatan sebebin giderilmesi (poliplerin alınması, burun eğriliğinin giderilmesi veya tümöral dokunun çıkarılması) işlemlerinden birini ya da birkaçını da yaparak cerrahi işlem genişletilebilir. Çocuklarda sinüzit için cerrahi son çare olmalı. Bir doktor bir çocukta sinüzit tedavisi için ameliyat önerirse, devam etmeden önce ikinci bir görüş almak en iyisi olabilir.
BALON TEDAVISI NEDIR, HER HASTAYA UYGUN MU?
Bu yöntemde tıkalı sinüslerde küçük bir balon şişirilir, ardından balon çıkarılır. Böylece sinüs boşluklarının burna açılan yolları genişletilir, tıkalı sinüslerin boşaltımı sağlanır veya kolaylaştırılır. Bu yöntem her hastaya uygun değil. Sinüslerin burna açılan yollarında doğuştan ya da ödemle tıkanma varsa uygulanabilir. Sinüs boşaltım kanalları polip ya da tümör ile tıkanmışsa balon tedavisinin faydası olmaz.
SINÜZIT TEDAVIYE RAĞMEN TEKRARLAR MI?
Ameliyat sorunu tamamen çözmeyebilir. Sinüzitin geri dönmesini durdurmak için kişinin ameliyattan sonra diğer tedavilere devam etmesi gerekebilir.
ŞIKAYETLERINIZI AZALTACAK ÖNERILER
DINLENIN: Bu, vücudunuzun iltihapla savaşmasına ve iyileşmeyi hızlandırmasına yardımcı olabilir.
SINÜSLERINIZI NEMLENDIRIN: Orta-sıcak su dolu bir kaseden çıkan buharı solurken başınızın üzerine bir havlu örtün.
SICAK DUŞ ALIN: Ağrıyı hafifletmek ve mukusun boşalmasına yardımcı olmak için sıcak, nemli havayı soluyarak sıcak bir duş alın.
SICAK KOMPRES YAPIN: Burnunuzda ve alnınızda sıcak bir kompres sinüslerinizdeki baskıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
TUZLU SU KULLANIN: Burnunuza günde birkaç kez tuzlu su püskürtmek sinüslerinizi temizlemeye yardımcı olabilir. Bunun için özel olarak tasarlanmış bir burun yıkama aparatı (sıkma şişesi) kullanabilirsiniz.