Giriş
Kendine ait bir eve sahip olmak insana huzur ve güven verir (özellikle biz kadınlara!). Ancak mantıklı olan; kendi şartlarınıza göre doğru kararı vermek. İşte kararsız kalanlara yardımcı olacak ipuçları...
SATIN ALIRKEN
PEŞİNAT: Ev kredisi almak için evin değerinin beşte birini peşinat olarak biriktirmek gerek. Örneğin; 200 bin liralık ev için 40 bin lira peşinat biriktirmelisin. Bu para arkadaştan, bankadan borç olmasın. Hem ev kredisi hem peşinat taksidi ödenmez. Çok zorlar.
FİNANSAL HUZUR: Aylık borç ödemelerin ev borcu dahil aylık gelirinin yüzde 40’ını geçmesin. Örneğin; 3 bin lira gelirin varsa ve başka borcun yoksa kredi ödemen 1200 lirayı geçmesin.
KİRALARKEN
DEPOZİTO: Kiralarken; ev sahibi üç kira bedeline kadar depozito talep edebilir.
ALARM: Kiraya ödediğin tutar gelirinin yüzde 35’ini geçmesin. Örneğin; 3 bin lira gelirin varsa, ödediğin kira 1050 lirayı geçmemeli.
SORUMLULUK: Ev sahibi evin temel problemlerinden (bozuk kombi, sifon vs.) sorumlu ancak evin rengini değiştirmek istersen bunu ev sahibine bilgi vererek senin karşılaman gerekir.
DUYUR: Sahibinden kiralamak için sıkı araştırma yap. ev aradığını ve istediğin özellikleri çevrene söyle.
DESTEK
Konut hesabı açıp 5 yıl birikim yapanlar, ilk evini aldığında 25 bin lira devlet katkısı alabilecek. Koşulların sana uyup uymadığını ve detayları bankandan öğrenebilirsin.
NOTLAR:
İLK ADIM: Peşinatın yoksa birikime küçük küçük başla. Önce ilk bin lirayı hedefle, ona ulaşmanın motivasyonuyla ilk 10 bin liraya doğru koş. Kim tutar seni!
EV KREDİSİ ALIRKEN: Bankaların masraf dahil yıllık faizlerini karşılaştır. Şu sıralar yalın bir konut kredisi senelik yüzde 25 civarı.
KATILIM BANKACILIĞI: Eğer faize karşı duyarlıysan katılım bankalarından ‘Konut finansman yöntemleri’ hakkında bilgi alabilirsin.
HESAP
Almak istediğin evin fiyatı, yıllık kirasının takribi 20 katından az ise kârdasın.
ÖRNEK: Aylık kirası 1000 lira olan evin, yıllık kirası 12 bin lira eder. Bu evi 240 bin liranın altında almak kârlı olur. Ben bu hesabı Türkiye ortalama amortisman süresine göre yaptım, sen de yaşayacağın şehre, ilçeye göre hesapla.
HAFTANIN EGZERSİZİ / EV ALMA KARARI
1. ev peşinatın hazır mı?
■ Evet ■ Hayır
2. Önünde seni bekleyen büyük bir olay var mı? (Doğum, taşınma, evlenme, kariyer değişimi…)
■ Evet ■ Hayır
3. Önünde tayin durumu var mı?
■ Evet ■ Hayır
4. ev borcu yükünün altına girebilecek bir iş güvencen var mı? (İş yerinde vazgeçilmez misin?)
■ Evet ■ Hayır
5. Ödemekte olduğun başka bir borcun var mı? (Otomobil, ihtiyaç kredisi, elden borç...)
■ Evet ■ Hayır
6. ev fiyatları ve faiz maliyetleri açısından uygun bir zaman mı? (Genelde ikisi birden düşük olmaz)
■ Evet ■ Hayır
SONUÇ
1., 4., 6. sorulara cevabın ‘evet’, diğerleri ‘Hayır’ ise oturacağın evi almak için doğru zaman olabilir.
ÜNLÜLERİN PARA KARAKTERİ: BILL GATES
"ÇOCUKLARIMA TÜM MİRASIMI BIRAKMAYACAĞIM"
★ Net varlık: 95.8 milyar dolar.
★ Dakika: 2018 yılında her dakika 23 bin 148 dolar kazandı.
★ Evi: Washington'da 6000 metrekarelik ve 125 milyon dolarlık malikanede yaşıyor.
★ Genç yaş: 31 yaşında dünyanın en genç milyarderi oldu (şimdi 63 yaşında).
★ İlk oyuncak: Gates kazandığı parayla ilk olarak lüks bir spor otomobil aldı.
★ Yardım: Zamanının büyük kısmını eşiyle kurdukları Gates Vakfı’nda hayır işleri yaparak geçiriyor.
★ Koleksiyon: Kitap ve araba koleksiyonu var.
★ Hediye: Alışverişi sevmiyor ancak eşi Melinda için hediye almayı seviyor. Bu hediyelerin kıyafet ve mücevher olmadığını belirtiyor.
★ El yazması: 2 bin 100 metrekarelik kütüphanesinde 30.8 milyon dolara aldığı Leonardo Da Vinci eseri var.
★ Pişmanlık: Herhangi bir yabancı dil bilmemesi en büyük pişmanlığı.
★ Miras: Çocuklarına 10’ar milyon dolar miras bırakıp, mümkün olan en iyi eğitimi almalarını sağlayacak. “Çocuklara çok büyük servet bırakmak onların yararına değil. Bizim paramız ihtiyacı olanlara yardım etmek için kullanılacak” diyor.
★ VAKFI: En büyük yardım kuruluşlarından olan Gates Vakfı, bugüne kadar 40 milyar doların üzerinde yardımda bulundu.
★ MOTTOSU: ‘Zamanım yok’ demek aptallıktır.
