Giriş
POSTA Gazetesi e-mailim ve sosyal medya üzerinden çok soru geliyor. Unutmayın hiçbir para konusu çözümsüz değil. Siz de yalnız değilsiniz. SIZ SORUN BEN CEVAPLARIM.
SORU: 2 haftadır stres mideme vuruyor, kafam çok karışık. 568 gram altınım var, üstünü tamamlayıp 1+1 bile olsa bir ev almaya karar verdik. Altını ne zaman bozdursam? Hülya
CEVAP: 568 gram altını olup da mide sancısı çekmek de iyi. Öncelikle tebrik ederim, depoyu güzel doldurmuşsun. Altın bugünlerde rekor kırıyor, o yüzden acil bir durum yoksa tut. 568 gram yaklaşık 750 bin TL oluyor, bununla ev alabilirsin. Yalnız ev yatırım mı, oturacağın ev mi? Yatırım içinse altın mı daha çok artacak, aldığın evin fiyatı mı daha çok artacak sorusuna cevap bulmak lazım. Bunu da şu anda uzaylılar bile bilmiyor. Para gelir de gider de ve hiçbir para konusu çözümsüz değil. Ama sağlık gitti mi bir daha gelmez. Hiçbir şey için midene vurmasın. Son karar senin.
NEREDEN BAŞLAYAYIM?
SORU: Size sosyal medyada öyle bir zamanda denk geldim ki ‘‘Artık birikim yapmalıyım, paramın kıymetini bilmeliyim’’ dediğim zamanda sizin tavsiyeleriniz benim için çok kıymetli. Nereden başlamalıyım? Hale
CEVAP: Enflasyon ortamında elimizdeki paraları mutlaka ve mutlaka yatırımda tutmak lazım. O yüzden senin yapman gereken birikimi yapar yapmaz parayı yatırıma çevirmek. Ayda kaç para ayırabilirsin bunu hesapla. Benim tavsiyem gelirinin yüzde 10’u ile başla. Zaaflarından artırıp bunu yapabilmek ve nereye harcadığını bilebilmen için bir uygulama geliştirdim. Adı Monay ve ücretsiz. Telefonuna indirip kullanmaya başla. Monay, her harcamanı yazdıkça senin için raporlar oluşturacak. Bu sırada sen de sohbet yolculuklarına katılarak para konularında kendini geliştirebilirsin. Önemli olan her gün 2 dakika buna ayırman. Eminim 1 ay sonra değişimi göreceksin. Sonra bana tekrar yaz.
BORSADA KAZANAMADIM
SORU: Hasta bakıcıyım. Sizi yeni takip ediyorum. Uzun zaman önce borsayla ilgilenmeye başladım ama hiç para yatırmamıştım. Dört ay önce maaşımdan kalanını yatırmaya başladım. Ama çok zarardayım. Aslında borsaya aktarmaya biraz zorlanıyorum. Evde çalışan tek kişiyim, annem babam çalışmıyor. Onlara gönderiyorum. Ev kalabalık. Onlara gönderdiğim paranın hiç hesabını yapmadım. Fakat onlar için daha fazla şeyler yapmak istiyorum. Bana dönüş yaparsanız çok sevinirim. Rumuz: Grey
CEVAP: Aile, başımızdan eksik olmasın, hayattaki en temel direğimiz. İnsan her zaman nereden geldiğini bilmeli değerlerine sahip çıkmalı. Ailene yardım etmen güzel ama bunun seni harap etmesi kimseye yaramaz. Uçağa bindiğinde ‘Oksijen maskesini önce kendinize takın’ diyorlar. Borsaya gelince; dikkat etmen gereken 6 önemli konu var. Yeni başladım diyorsan bilgi güçtür.
1- KÜÇÜK BAŞLA
İlk sefer için 500 TL’den fazla ayırma. Önce ısınma turu!
2- SAKIN TÜM PARANI KOYMA
Yatırım dünyası karmaşık. Küçük başla yavaşça artırırsın. İhtiyacın olmayan bir miktarın olması önemli.
3- FON
Tek bir şirket yerine, birkaç şirketin olduğu ‘fon’a yönel. Kuruyemişçiye gidince tek cins yemiş yerine ‘karışık’ almak gibi.
4- SABIR ŞART
Bu bir ‘oyun’ değil. Ortaklık. Hisse yatırımı yapmak şirket(ler)e ortak olmak demek.
5- TÜYO Arkadaş tüyosu ile hareket etme. Çok biliyorlarsa onlar alıp kazansınlar.
6- DANIŞ
Uzmana, yani bankacına danışmadan hareket etme. 1.000 TL de olsa sana hizmet vermek onların işi, çalıştır onları.
EMEKLİ OLDUM BES’E GİRSEM Mİ?
SORU: EYT’den emekli oldum ve aynı işimde çalışmaya devam ediyorum. Şimdi BES yaptırmayı düşünüyorum. Ne önerirsiniz? Mesut
CEVAP: Bütçede buna yer varsa harika, devlet desteği kaçırılmaması gereken bir imkan. Tabii daha genç yaşta başlamış olsaydın daha iyi olurdu. Kendi yatırım anlayışına uygun olanı seçebiliyorsun. Faizli ya da faizsiz gibi. Bireysel emeklilik planını sene içerisinde 12 kere değiştirebilirsin. Tüm şirketlerin fon performanslarına da bakıp seçimini yap. Yatırıma başlamanın yaşı yoktur, tebrik ediyorum.
