Giriş
Çocukluğumuzdan itibaren ne duyup, gördüysek bir bakmışız o olmuşuz. Para ile ilişkimizde de birçok kodlama var. Gelin parayla aramızdaki bu bariyerleri kaldıralım, seviyeli bir ilişki kuralım.
HATALI KODLAMALAR
● Çocuğun paraya dokunduğunu gören büyükler hemen ‘dokunma, pis’ derler. Orada bir kodlama oluyor: Para pis bir şeydir.
● ‘Parayla işim olmaz’ demeyin. Para var, bu hayatın bir gerçeği ve yönetilmesi gerekiyor. Onu doğru konumlandırın yeter.
● Genellikle filmlerde zenginler ‘kötü’, yoksullar ‘iyi’ insanlar oluyor. Bu bazen bilinç altında ‘Zengin olursam kötü olurum’ inancı oluşturuyor.
● ‘Borç yiğidin kamçısıdır’. Borç herkese göre değildir, her borç da aynı değildir. Huzur verecek ve değeri artacak şeyler için borçlanılmalıdır.
● ‘Beyaz atlı prens gelip, benimle evlenip, beni yaşatacak’. Kızlar, prens filan yok. Ata binmeyi öğreniverin.
● ‘Erkekler parayı kadınlardan daha iyi yönetir.’
NE DİYORUZ, NE YAPMALIYIZ?
■ ‘AMAAN ÜÇ GÜNLÜK DÜNYA. İSTEDİĞİMİ ALIRIM…’
Para konusunda illa acı çekiliyor. Görüp iç geçirip alamayınca ya da borç ile alıp kredi kartı ekstresini gördüğünüzde.
■ ‘AH BİRAZ DAHA FAZLA PARA KAZANABİLSEM...’
Daha çok kazanmak istiyoruz ama harekete geçmiyoruz. Hatta en temel hata, gelirimizden çok harcıyoruz.
■ ‘ŞANIM YÜRÜSÜN. ELALEM GÖRSÜN.’
Etrafa, sosyal medyaya şirin gözükmek için yemek ısmarlıyoruz, hediye alıyoruz, takıp takıştırıyoruz. Bizim olmayan paraları (kredi kartı ile) düşünmeden harcıyoruz. Halbuki kişileri kendi değerleri doğrultusunda, gerçekten istedikleri şeyler için yaptığı harcamalar daha mutlu ediyor.
BİZ KADINLAR YATIRIMDA
a. Heyecan, adrenalin aramıyoruz, daha temkinliyiz.
b. Daha sabırlıyız, bekliyoruz.
c. Bilmediğimizi soruyoruz, araştırıyoruz.
d. Ego yapmıyoruz, olmadıysa geçiyoruz.
e. Hatalarımızdan ders çıkarıyoruz.
DÜŞÜN
Kendisini tanıyan, sosyal ilişkilerini yönetebilen insanlar parasını ve hayatını daha iyi yönetiyor. Yönetemeyenler de bu açığı ‘satın alarak’ telafi etmeye çalışıyor. Siz kendinize, ilişkilerinize değer veriyor musunuz?
SORGULA
Yaşadığınız hayat sizin finansal gerçeklerinizi yansıtıyor mu?
ÇAĞATAY AKMAN: BABAMDAN HARÇLIK ALIYORUM
★ Para deyince?
Güç.
★ Boş zamanlarında ne yaparsın?
Konsol oyunu oynarım.
★ Youtube’da para var mı?
Orada para yok. Milyonlar ancak reklamlarla kazanılıyor.
★ Restoranda hesabı (kadın/erkek) kim öder?
Ben biraz maço olduğum için ben öderim.
★ İlk parayı kaç yaşında, ne işten kazandın? Ne aldın?
16 yaşımda, terlik fabrikasında 600 TL kazandım. Arkadaşlarımla harcadım.
★ Parayla aran nasıl?
Hâlâ babamdan harçlık alıyorum. Finansal işleri yapımcımla birlikte yönetiyorlar.
★ Kıyafete çok harcar mısın?
Hayır. Bir kombin yapıyorum onu sahnede de
★ Birikim yapıyor musun?
Kenara para koyuyorum. Aldığım parayı yemiyorum, bu işin kazası belası var.
★ Hayallerin neler?
Çok yönlülüğü seviyorum. Sadece şarkı söyleyerek kalmak istemiyorum.
★ Dayanamayıp hep aldığın bir şey?
Oyunlara hiç dayanamam.
★ Zamanını nasıl yönetiyorsun?
Çok çalışıyorum, bu yüzden havalimanının yakınına taşındım. Ama hâlâ ekmek, yoğurt almaya ben gidiyorum.
★ Finansal hedeflerin var mı?
Evim var, araba almadım alırım inşallah.
★ Para ile ilgili hikayen?
İlk şarkımı çıkardığımda dedeme gittim. “Dede ben ünlü oldum” dedim. Dedem de “Ünlü olmak önemli değil, önce adam ol” dedi.
PARA NOTU: 8
Çağatay 20 yaşında, azimle çalışıyor, meraklı ve kendini geliştiriyor. Geleceği için birikim, yatırım yapıyor. Parayı harcama ve borç konusunda oldukça disiplinli.
