Giriş
Yatırım aracı olmaktan çıkan otomobil almak bilgi istiyor. Peki alırken ve satarken ne yapmalısınız? İşte tavsiyeler...
KREDİYLE ALMAK ÇOK ZOR!
Soru: Babam arabalarını hep kredi ile almış, ben alamıyorum. Araç fiyatları bu kadar yüksekken kredi nasıl alabilirim ki? Melisa
Cevap: Kur arttıkça araç fiyatlarında artış devam ediyor. Bir sıkılaştırma politikası da var ve bununla ilgili de krediye ulaşmakta problemler var. Eskiden bir milyon liralık bir araçta yüzde 30 oranında peşinatla yüzde 70 kredi kullanılabiliyordu. Şimdi tam tersi oldu. Artık neredeyse yüzde 70 peşin verilip yüzde 30 kredilendirilebiliyor. Almak istediğiniz araç 0 ile 400.000 TL arasındaysa yüzde 70’i, 400.000-800.000 TL arasında yüzde 50’si, 800.000-1.200.000 TL arasında yüzde 30’u, 1.200.000- 2.000.000 TL arasında ise yüzde 20’si için kredi kullanabiliyorsunuz. Uzun süredir bu oranlarda değişiklik olmadığı için aslında otomobillerin fiyatları daha düşükken normal olan bu durum şimdi en düşük otomobilin fiyatında bile bir artış olduğu için kullanabileceğiniz kredi oldukça azalmış oldu.
NE ZAMAN SATILIR?
SORU: Sıfır araba almayı istiyorum. Elimdekini satmak için uygun zaman ne zamandır?
CEVAP: Sıfır araba almak istiyorsak, şartlar oluştuysa, ihtiyacımız varsa ikinci el aracınızı, alacağınız aracı bulduğunuz gün satmamız mantıklı olur. Çünkü o sırada beklerken para uçabiliyor. Değerlendiremiyoruz, enflasyona karşı zaten zorlanıyoruz.
İKİNCİ EL İLE BAŞLASAM?
SORU: İkinci el araç alarak zamanla bunu yükseltip sıfır araç almak mantıklı mı? Şu an çocuklu aile olarak her an araç gerekli olabiliyor. Çağla
CEVAP: Evet, bir yerden başlamak doğru adım. Bir sonraki fırsat için bir altyapı oluşturmuş oluyorsunuz. Elinizde bir değer olmuş oluyor. Ne olursa olsun elinizdeki aracı her zaman değerlendirebileceksiniz…
HANGİSİ DOĞRU
SORU: Bu dönemde araç satın almak mı yoksa satmak mı doğru? Filiz
CEVAP: Finansal şartlar oluşmuşsa ve ihtiyaç varsa doğru dönem her zaman bugündür. Aslında biraz geriye gidecek olursak pandemi döneminin başlangıcıyla çip krizi ve tedarik problemleri nedeniyle arz talep dengesi bozulmuştu. Şimdi ise o döneme kıyasla otomobil tedariği ve otomobil görünürlüğü daha artmış durumda. Bazı modellere ulaşmak hâlâ daha zor olsa da artık otomobiller daha erişilebilir durumda. Bu dönemde araç satılır mı? İhtiyaç varsa her dönemde araç satılır. Burada önemli olan neden sattığımızı veya neden aldığımızı anlamak. Özellikle şunu unutmamak lazım, sahip olduğunuz bir aracın, sahip olduğunuz süre boyunca bir maliyeti var. Kilometre yaptıkça düşen fiyatı var, kaskosu var, trafik sigortası var, periyodik bakımları var… Kullanmıyorsanız ve ihtiyacınız yoksa elde tutmak konusu 4 ay önce bayağı bir yatırım unsuru olarak görünüyordu ama bugün çok onu görmüyoruz. Eski döneme biraz dönüş başladı. Dolayısıyla kullanılmayan aracı elde tutmak çok mantıklı olmayabilir. Aracı niye satıyoruz? Sattığımızda farklı bir yatırım unsuru olarak kullanacaksak, satın alınması gereken farklı bir ihtiyaç varsa... Doğru zaman ne zaman ihtiyaç varsa o zamandır. Ama kullanıyorsanız değiştirme ihtiyacınız yoksa bugün sattığınızda muhtemelen konjonktür böyle devam ederse yarın satın alacağınız araç daha pahalı olabilir o yüzden bunu iyi değerlendirmek gerekiyor.
ELEKTRIKLI ARAÇ MANTIKLI MI?
SORU: Geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 1 altında olan elektrikli araç satışları bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 476 artmış. Özellikle petrol bu kadar artıyorken elektrikli araç mantıklı mı? Ergül
CEVAP: Türkiye’de bu yıl 34 bin 500 kadar yüzde 100 elektrikli otomobil satıldı. Bu rakam 2018’de 155, 2019’da sadece 200 idi. 2022’de ise 8 bin adet elektrikli araç satıldı. 2023’ün kapanış tahmini yaklaşık 55 bin adet. Buna karşılık Türkiye genelinde toplam 8 bin 861 adet şarj istasyonu var. Bunların sadece 2 bin 228’i hızlı şarj altyapısına sahip. İstanbul’da 2 bin 200, Ankara’da 800, Antalya’da 600 kadar. Yani bu yolculuğu yapabileceğiniz yerler genelde büyükşehirler. Bir evin tek aracı elektrikli araç olursa biraz zorlayıcı olabilir. İstasyon sayıları arttıkça doğru orantılı olarak bu adetlerin artıyor olması beklenir. Mesela Amerika’da 120 bin, Almanya’da 35 bin, İngiltere’de 48 bin şarj istasyonu var. Böyle bir satın alma düşüncesi varsa nerede, hangi sıklıkla hangi mesafede kullanılacağına dikkat edilmesi gerekir.
EKONOMİ, SAVAŞ, İKLİM KRİZİ
16-18 Ekim tarihlerinde Dünya Ekonomi Forumu (WEF) Küresel Gelecek Konseyleri Yıllık Toplantısı, Birleşik Arap Emirlikleri Dubai’de gerçekleşti. Dünyanın dört bir yanından gelen genç küresel lider arkadaşlar ile savaş, iklim krizi, ekonomik güçlükler gibi birçok konuyu, zor da olsa konuştuk. Herkes kendi ülkesinde neler yapabileceğini ortaya çıkardı… Cumhuriyetimizin 100’üncü yılının heyecanından da bahsettiğim bu toplantıda Türkiye’yi temsil etmek benim için bir onurdu.
