Giriş
Aralık ayı, yılın son sayfası. Hem bir kapanış hem de yeni bir başlangıcın aralanan kapısı... Bu dönem, bütçemizi, hayatımızı, alışkanlıklarımızı ve hayallerimizi gözden geçirmek için bir fırsat. Hadi Bilanço yapalım...
NEREDEN BAŞLAMALI?
Yıl sonu envanteri, basit bir soruyla başlar: “Bu yıl neler öğrendim?”
NE DEĞİŞTİ?
Bu yıl bütçenizde, hedeflerinizde ya da alışkanlıklarınızda neleri değiştirdiğinize bir bakın. Finansal olarak hangi adımlar sizi daha iyi hissettirdi? Hangi harcamalar gereksizdi? Kendinize dürüst olun, çünkü bu envanter tamamen size özel.
KİŞİSEL BİLANÇO: NE VAR NE YOK?
Sahip olduklarımızı alt alta toplayalım, bir nefes alalım... Sonra toplamdan borçları çıkartacağız. Buna işyerinde bilanço deniyor.
VARLIKLARINIZI LİSTELEYİN
Elinizde bulunan her şeyi bir listeye dökün ve bugünkü değerlerini hesaplayarak toplayın. Bu, finansal durumunuzu anlamak için ilk adımdır. Örneğin:
NAKİT: TL, döviz, altın veya mevduat hesaplarınızda birikmiş paranız.
YATIRIMLAR: Hisse senetleri, tahviller, altın veya diğer yatırım araçlarınızın güncel değeri.
GAYRİMENKULLER: Sahip olduğunuz ev, arsa ya da dükkan gibi taşınmazların değerini yazın.
MENKUL MALLAR: Akıllı telefon, tablet, bilgisayar, televizyon, otomobil gibi taşınabilen ve nakit paraya çevrilmesi mümkün olan tüm mallar. Bu çalışmayı tamamladığınızda, sahip olduğunuz varlıkların toplamını net bir şekilde görebilirsiniz. Ne kadar çok şey varmış değil mi? Buna sağlık, sevdikleriniz, beceri, tecrübe, diploma gibi ‘diğer sayfa’da sahip olduklarınızı da katarsanız çok iyi durumda olduğunuzu göreceksiniz. Siz bir varlık değilsiniz ama bu bilançoyu yöneten kişisiniz. Aldığınız kararlar ve yaptığınız eylemler, bilançonuzun nasıl görüneceğini çok etkiler.
BORÇLARI LISTELEYIN
Borçlarınızı eksiksiz bir şekilde listelemek, yüzleşmek için önemli bir adımdır. Yüzleşemediğimiz şeyleri çözemeyiz. vHangi krediniz var? Ev kredisi, ihtiyaç kredisi, araç kredisi, kredi kartı borçları veya başka borçlar… Hepsini not edin. vKimlere borçlusunuz ve ne kadar ödeme yapmanız gerekiyor? Bu listeyi tamamlayınca, borçlarınızın genel tablosunu göreceksiniz. Fazla ise dert etmeyin her borç ödenir. Plan yaparak, önceliklendirerek.
NET VARLIK DEĞERİNİZİ HESAPLAYIN
Varlıklarınızdan borçlarınızı çıkardığınızda, net finansal durumunuzu öğrenmiş olacaksınız. Örneğin, varlıklarınızın toplamı 2 milyon 80 bin TL ve borçlarınız 830 bin TL ise net varlık değeri 1 milyon 250 bin TL’dir. Eğer borçlarınız varlıklarınızdan fazlaysa, net varlık değeri negatif olacaktır. Bu durumda ‘borç kapatma modu’na geçme zamanı gelmiştir!
AH ŞU ALIŞKANLIKLAR!
Bu yıl neleri iyi yaptınız? Hangi alışkanlıklar sizi ileri taşıdı, hangileri geri çekti? Örneğin:
GEREKSİZ ALIŞVERİŞLER: ‘İhtiyaç mı, istek mi?’ ayrımını ne kadar yapabildiniz? İndirimlere kapıldığınız anları hatırlayın. Bu durumlarda nasıl daha temkinli olabilirsiniz?
BİRİKİM/YATIRIM ALIŞKANLIKLARI: Küçük de olsa birikim yapmayı alışkanlık haline getirebildiniz mi? Yoksa her ay “Bu sefer başlıyorum” deyip kaldınız mı? Yeni yıl, bu alışkanlıkları geliştirmek ve yenilerini eklemek için bir fırsat olabilir. Birikim hedeflerinizi küçültüp daha sürdürülebilir bir plan yapmayı deneyebilirsiniz.
BAŞARILARI VE DERSLERİ KUTLAYIN
Yıl sonu envanteri, sadece eksiklere değil, başarılarınıza da odaklanmayı gerektirir. Kendinizi takdir edin. Hangi hedeflerinizi gerçekleştirdiniz? Hangi zorlukların üstesinden geldiniz? Bu yıl size finansal veya kişisel anlamda hangi dersleri öğretti? Bu dersler, yeni yılda size yol gösterecek. Kutlama sadece büyük başarılara özel değildir. Küçük zaferler de kutlanmayı hak eder. Çünkü büyük hayaller, küçük adımlarla gerçekleşir.
HEYECAN: Gelecek hafta 2025 için bir plan taslağı paylaşacağım sizinle.
