Giriş
Marie Curie, Polonya asıllı kimyager ve fizikçidir. Radyoaktivite üstüne yaptığı çalışmalar sonucunda iki farklı alanda Nobel Ödülü kazanan ilk bilim insanıdır. Curie aynı zamanda Nobel Ödülü alan ilk kadın bilim insanıdır. Curie, evleneceği zaman düğününde gelinlik yerine denizci elbisesi giymek istediğini söyledi. Onun bunu istemesinin nedeni, her gün giydiği günlük kıyafeti dışında bir kıyafeti olmamasıydı.
Düğün için alınacak kıyafetin kullanışlı olmasını istiyordu. Ayrıca renginin koyu olmasında da ısrarcıydı, böylece elbiseyi laboratuvarda giyebilecekti. Nitekim Curie evlendikten sonra düğün elbisesini deney yaparken yıllarca giydi. Curieler paraya pek düşkün insanlar değildi. Yaptıkları araştırmaların sonuçlarını ve kullandıkları teknikleri diğer bilim insanları ve şirketlerle herhangi bir karşılık beklemeksizin paylaştılar.
Keşfettikleri ve üstünde araştırma yaptıkları radyum, popüler olup pahalılaştığında Curie artık onun üstünde çalışamaz oldu. Radyumun gramı 100 bin doları aşmıştı.
***
Her yıl fizik, kimya, barış, edebiyat, tıp ve ekonomi alanlarında verilen ve verildiği alanların en prestijli ödülü olan Nobel Ödülü, ismini İsveçli mucit Alfred Nobel’den alır. Nobel, dinamiti ve balistit gibi silah yapımında kullanılan birçok patlayıcıyı icat etti.
Aynı zamanda silah sanayisine yatırım yapmış bir mucitti. Nitekim silah sanayisinden yüklü paralar kazandı. 1888’de kardeşi Ludvig öldüğünde, gazete haberlerine bakarken tatsız bir sürprizle karşılaştı. Gazete, kardeşi ile kendisini karıştırmış ve onun ölüm haberini yayımlamıştı.
Ama Nobel’i asıl düşündüren haberin başlığı oldu: “Ölüm tüccarı öldü.” Bu haberi okuyan Nobel, öldüğü zaman kötü biri olarak anılacağını düşündü. Bu kötü imajını silmesi gerektiğine karar verdi. Nobel, vasiyetini değiştirip öldüğü zaman servetinin yüzde 94’ünü insanlığa üstün hizmette bulunacak kişilere verilecek bir ödül fonu kurulması için bağışladı.
Bağışladığı para, bugünün parasıyla 250 milyon dolara yakındır. Vasiyetindeki gibi bu ödüle Nobel’in adı verildi.
***
Paul Erdös, 20. yüzyılın en önemli matematikçilerinden biridir. Erdös, hayatını matematiğe adamış ilginç bir insandı. Hiç evlenmedi, kendi evi olmadı ve hayatında sahip olduğu bütün kişisel eşyalar bir bavula sığacak kadardı.
Kazandığı bütün ödülleri ya fakirlere ya da matematik problemlerini çözenlere ödül olarak verdi. Erdös, sıkça meslektaşlarına misafirliğe gider, orada ev sahibi ile matematik problemleri çözer ve oradan da başka bir meslektaşının evine geçerdi. Aşırı kahve tüketimi nedeniyle çok az uyuyan Erdös, günde 19-20 saat çalışırdı. Erdös, 1525 makale ile matematik tarihinde en çok makale yayımlayan matematikçidir.
Tam 500 farklı matematikçi ile ortak makale yazarak en çok ortak çalışma yapan düşünce insanıdır. Onun şerefine her matematikçiye bir “Erdös sayısı” verilir, bu sayı Erdös’le makale yazma uzaklık endeksidir.
Erdös’ün kendi sayısı 0, onunla yazanların 1, onunla makale yazmış olanlarla makale yazmış olanların 2’dir. Albert Einstein’ın Erdös sayısı 2, Feynman’ın ise 3’tür.
