Giriş
Yapılan araştırmalar, ülkelerin IQ oranlarının son yıllarda giderek düştüğü gerçeğini ortaya koyuyor. Northwestern Üniversitesi ve Oregon Üniversitesi’ndeki bilim insanlarının yaptığı araştırmalar, ABD’de on yıllardır ilk kez IQ puanlarının düştüğünü gösteriyor.
Finlandiya’da yapılan bir çalışmada 1997-2009 arasında Finlerin IQ’sunda 2 puanlık bir düşüş olduğu belirlendi. Fransa’da da IQ oranları 1999-2009 arasında 3.8 puanlık düşüş gösterdi. İngiltere, Norveç, Danimarka, Avustralya gibi ülkelerde de benzer sonuçlar görülüyor. Aynı durum Türkiye’nin IQ’su için de geçerli. World Population Review verilerine göre Türkiye’nin IQ oranı, 2023 yılında 3.2 puan düşerek 86.8’e geriledi.
Türkiye 86.8 IQ ile 199 ülke arasında 77'nci sırada yer aldı. Bu arada IQ sıralamasında 85 puanın ‘normal zeka’ sınırı olduğunu belirtelim. Türkiye, 2020 ve 2021 yıllarında 90 IQ ile 184 ülke içinde 64'üncü sırada bulunuyordu. ABD’deki Oregon Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre ülkede yaşayanların IQ’su yaklaşık 100 yıldır ilk kez düştü.
2006-2018 arasında yaşanan düşüşün dikkat çekici oranda olduğu belirtilirken, en büyük düşüşün de 18-22 yaş arası gençlerde görüldüğü belirlendi. Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre pandemi döneminde eğitime ara verilmesi çocukların bilişsel yetenekleri ve IQ oranlarında ciddi düşüşe neden oldu. Birçok ülkede benzer sonuçlarla karşılaşılıyor. Peki, neden birçok ülkede IQ puanları giderek düşüyor?
Bilim insanları, bilgiye kolay erişimin insanları daha az düşünmeye yönelttiğine ve bunun zeka üzerinde olumsuz etkileri olduğuna dikkat çekiyor. Teknolojinin etkisiyle insanların IQ’sunun düşmeye başladığı bir gerçek. Norveçli bilim insanlarının yaptığı araştırmaya göre insanların kitap okumak yerine, televizyon izlemesi, haddinden fazla bilgisayar oyunu oynaması ve sosyal medya araçlarını kullanması IQ puanlarının düşmesine neden oluyor.
Yapılan araştırmalar, teknolojinin gelişmesinin insanları daha az düşünmeye yönelttiğini, bunun zeka üzerinde olumsuz etkileri olduğunu söylüyor. Teknolojik gelişmeler ve araştırmadan bilgiye kolay ulaşım, özellikle dil yeteneklerinin, görsel sorun çözme ve sayıları analiz etme kapasitesinin hızla düşmesine neden oluyor.
Sosyal medya ve internetin de IQ’nun düşmesinde önemli rol oynadığı yönünde görüşler var. İngiltere Surrey Üniversitesi‘nden Prof. Jim Al-Khalili, bilgiye erişimin çok kolay hale geldiği günümüzde kısa tweet ve iki dakikalık videolarla insanların bilgiye kolayca ulaşmaya çalışmasının olumsuz etkileri olduğu uyarısında bulunuyor.
Al-Khalili, günümüzün muazzam olanaklarına rağmen insan beyninin binlerce yıl öncesiyle aynı şekilde çalıştığını ifade ederek “Teknolojiyle beraber daha da aptallaştığımız bile söylenebilir. Dikkat süremiz daha kısa ve meseleler üzerine daha az düşünüp fikirleri daha az tartışıyoruz” diyor. Bilgiye kolay erişim, ne yazık ki bizi daha az düşünmeye yöneltti.
Daha önce yapılan araştırmalar bilgisayar ve elektronik cihazlarla daha az vakit geçiren, dışarıda arkadaşlarıyla oynayan, bolca kitap okuyan çocukların bilişsel yeteneklerinin daha hızlı geliştiğini söylüyor.
Ebeveynlerin bu konuda çok dikkatli olması gerekiyor!
