Giriş
Fizikçi denildiğinde çoğumuzun aklına ilk olarak Einstein gelir. İkinci olarak gelen isim genellikle Newton ya da Hawking olur. Çok azımız Richard Feynman adını, onun fizik bilimine katkılarını biliriz. Oysa ki Feynman, 20. yüzyılın en önemli fizikçilerinden ve tarihin gördüğü en büyük dehalardan biri olarak kabul edilir. 1965 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Feynman, hayatını içinden geldiği gibi yaşamayı tercih eden ender dahilerden biridir. Yüksek enerjisini hayatı kucaklamasına, deneyimlere açık olmasına, sosyal bir yaşam sürdürmesine ve sevdiği şeylerin peşinden koşmasına borçlu olduğunu söyler. Feynman’ın hayatından ilginç kesitler…
***
1978’de Feynman’ın evinin bulunduğu bölgede çok büyük bir orman yangını olur. Orman yangınından sonra Feynman evini sigortalatırken, bir de sel baskınına karşı sigorta yaptırır. Herkes bu duruma çok şaşırır çünkü yakınlarda nehir vs. yoktur. Feynman, orman yangını yüzünden erozyon, toprak kayması ve sel olacağını düşündüğü için bu sigortayı yaptırmıştır. Öngörüsü 1979’da gerçekleşmiş ve şiddetli bir yağmurdan sonra birçok ev zarar görmüş. Sel baskınına karşı tek sigorta yaptıran Feynman olduğu için bir tek onun evine sigorta tazminatı verilmiş.
***
Feynman, kafasını daha iyi topladığını söylediği striptiz kulüplerini ofis olarak kullanır ve oraya gidip denklemleri üstüne çalışırdı. Bir keresinde civardakilerin şikayetleri üzerine kapatılmaya çalışılan bir striptiz kulübü için ifade vermeye gider. Feynman dışında, kulübün müdavimlerinden kimse korkudan ifade vermeye gitmez. Feynman mahkemede şunları söyler: “Bu tip yerler toplumsal ihtiyaçtır, toplumun birçok kesimi oraya gidiyor, işçiler, teknisyenler, mühendisler, bir de fizik profesörü.” Kulüp davayı kaybetmesine rağmen, benzeri bir davanın üst mahkemeye taşınması sebebiyle açık kalır.
***
“Fiziğin yanı sıra babamın bana öğrettiklerinden biri de saygıdeğer olana saygı duymamak. Örneğin, ben küçükken, New York Times’ta ilk fotoğraflar yayınlandığı zaman, beni kucağına aldı, bir resmi gösterdi. Resmi hatırlıyorum, Papa ve onun önünde eğilen insanlar. 'Şu insanlara bak' dedi, 'Bir insan ayakta duruyor, diğerleri onun önünde eğiliyor. Aralarında ne fark var? Ayakta duran Papa ve aradaki tek fark apoletleri!'
Şüphesiz Papa için bu tam geçerli değil, ama bir general de olabilirdi önünde eğilinilen, her zaman üniformaydı, pozisyondu saygıyı uyandıran. Onun da diğerleri gibi problemleri var, o da herkes gibi yemek yiyor, diğer insanların problemlerine benzer problemleri var. O da bir insan. Peki niye diğerleri önünde eğiliyor? İsminden, pozisyonundan, üniformasından ötürü. Muhteşem bir iş başardığı için değil. Babam üniforma yapıp satardı, unutmadan söyleyeyim. Üniformanın ne fark yarattığını biliyordu. Aynı kişi üniformayla başkalaşıyordu.”
***
Feynman, dünyanın en küçük ülkesini bulmaya çalışır. Moğolistan ile Çin sınırları arasında Tuva diye bir ülke keşfeder. Feynman arkadaşlarıyla birlikte, uzun ve sıkıntılı bir yolculuktan sonra Tuva’ya ulaşır. Tuva halkı Feynman ve arkadaşlarını çok iyi karşılar. Adı ilk kez duyulan ülke, bir anda tanınır, müzikleri listelere girer.
