Giriş
Havaların çok sıcak olduğun şu günlerde, belki de diyet yaptığınız, kilo vermeye çalıştığınız şu dönemde birden kapınız çalıyor. Komşunuz elinde bir kase aşure ile gelmiş, yüzünüzde koca bir gülümseme… Tatlı deyince hepimiz korkuyoruz. Peki, aşure hangi vitaminler ve mineraller açısından zengin ve bu besin maddeleri vücuda ne tür faydalar sağlıyor? Diyetisyen Gülçin Işık, konu hakkında merak edilenleri sizler için açıklıyor.
Serpil Dokurel - Posta.com.tr Diyetisyen Gülçin Işık, aşurenin içeriğine bakıldığında besleyici olduğunu, belirtiyor. İçerisinde en az 12 çeşit besin bulunduran bu yiyecek; protein, yağ, karbonhidrat, vitamin, mineral, antioksidan barındırıyor.
Yöreden yöreye değişse de içinde; buğday, nohut, kuru fasulye, üzüm, kuru kayısı, kuru incir, kuru dut, ceviz, fındık, fıstık, karanfil, badem, tarçın vb. ile yapılıyor ve tabii ki şeker olmazsa olmaz içeriklerden biri olarak biliniyor. Tüm bu besinler aşurenin hem protein ve karbonhidrat içeriğini artırıyor; hem kuruyemişlerden gelen sağlıklı yağları içeriyor hem de E vitamini, demir, kalsiyum, potasyum, A vitamini, B vitaminleri, çinko içeriyor.
KABIZLIK ŞİKAYETİ OLANLARA İLAÇ GİBİ GELİYOR
Diyetisyen Gülçin Işık, içerisindeki kuru meyveler ve baklagiller sindirim sistemini destekliyor. Kabızlık şikayeti olan kişilerin normalde tatlı yediklerinde bu şikayetleri daha da artabiliyor ancak lif açısından oldukça zengin olduğun için aşure yiyen biri bu şikayet ile karşılaşmıyor.
KALORİSİ YÜKSEK BİR TATLI
Aşure, içerisindeki besinlerin bol olması sebebiyle çoğu vitamin ve mineral açısından zengin olup, sağlıklı karbonhidratlardan ve yağlardan oluştuğu için bağışıklık sistemini destekliyor. Diyetisyen Gülçin Işık, aşurenin bolluğun ve bereketin simgesi olmasının, ne kadar faydalı olduğuna da ışık tuttuğuna dikkat çekiyor. Buradaki tek sorun aşurenin kalorisinin yüksek olması… Diyetlerde mutlaka dengeli şekilde tüketilmesi gerekiyor.
KALP SAĞLIĞINI DESTEKLİYOR
Diyetisyen Gülçin Işık, aşurenin içerisindeki tahıllar, kuru baklagiller ve kuruyemişlerin yüksek lif alımını sağlayarak kalp sağlığını desteklediğini belirtiyor. Yine bu kuruyemişlerin içerisinde vitamin minerallerle, meyvelerdeki antioksidanlar da kalp sağlığına olumlu etkiler yaratıyor.
1 KÜÇÜK KASEDE 344 KALORİ BULUNUYOR
Besleyici özellikleri bu kadar yüksek olan bu besin 1 küçük kasede 344 kalori bulunduruyor. Bu durum yüksek enerji anlamına geliyor, ki enerji seviyesini artırmak isteyen biri için oldukça etkili oluyor. Hele ki kilo almak isteyen bireylerin bu dönemlerde ara öğün olarak aşure tüketmeleri çok faydalı oluyor. Diyetisyen Gülçin Işık, kişiye göre değişmekle beraber bazen ana öğün yerine aşure tercih edilebileceğini söylüyor.
DNA HASARININ ÖNLÜYOR
Aşure içerisindeki kuru meyvelerde ve kuru yemişlerde yüksek miktarda antioksidan bulunduruyor. Diyetisyen Gülçin Işık, kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm gibi besinlerin A ve E vitamini içeriği yüksek besinler arasında ve antioksidan olarak görev aldığının altını çiziyor. Baklagiller ve tahıl gruplarında bulunan vitaminler ve proteinler, bağışıklık sistemini destekliyor ve antioksidanların daha etkili çalışmasına yardımcı oluyor. Bu antioksidanlar oksidasyonu engelliyor, serbest radikalleri nötralize ediyor, kanseri önler ve hücrelerde oluşabilecek DNA hasarının önüne geçiyor. Böylece daha güçlü bir bağışıklık sistemi oluşmasını sağlıyor.
Aşurenin yüksek lif içeriğinin sağlık üzerindeki etkileri neler? Lifin sindirim ve genel sağlık üzerindeki rolü nedir?
Günlük beslenmede lif tüketiminin önemine dikkat çeken ve hem uzun süre tokluk, hem kan şekeri dengesizliklerinin önüne geçmek hem de sağlıklı bir bağırsak florası için lif tüketmemiz gerektiğini belirten Diyetisyen Gülçin Işık, aşure içeriğindeki şeker ve lif miktarı hakkında bilgiler veriyor:
“Genellikle tatlı tükettiğinizde ya şerbetli tatlı olacağından basit karbonhidrat içerecektir yani liften zayıf olacaktır ya da sütlü tatlı olarak da lif içeriği düşük olabilmektedir. Oysa aşure içeriğindeki besinler sayesinde oldukça yüksek lif miktarına sahiptir. Sağlıklı bir bağırsak florası, sağlık ve mutlu bir birey demektir. Bu nedenle de kalorisi yüksek ve lezzetli bir besin tercih edecekseniz eğer bunu aşureden yana kullanabilirsiniz. Ancak lütfen aşırıya kaçmayın. Kalorisinin yüksek olduğunu tekrar hatırlatmak isterim.”
Aşure gibi tatlı bir yemeğin sağlıklı bir besin kaynağı olmasının nedenleri neler?
Aşurenin içeriğinde makro besin öğeleri olan sağlıklı karbonhidratlar, iyi yağlar ve proteinlerin bulunmasının yanı sıra; çinko, magnezyum, demir, A, B, E vitaminleri, kalsiyum, potasyum, çinko vb. mikro besin öğeleri de yer alıyor.
Diyetisyen Gülçin Işık, “aşurenin kalorisi yüksek ve şeker içerdiği için eğer bir kaçamak olarak değerlendirirsek, diğer tatlılara kıyasla çok daha besleyici diyebiliriz” diyor.
Aşure, lif içeriği ve vitamin/mineralleri şerbetli tatlılar gibi düşük olmuyor. Sütlü tatlılara kıyasla bile besin içeriği daha fazla oluyor. Sadece burada kalorisinin yüksek olması bizi temkinli olmaya itiyor. Kaselerce tüketmemesi ve uygun saatte, uygun miktarda tüketilmesi önem taşıyor. Gluten alerjiniz bulunuyorsa buğday içerdiği için aşure tüketilmemesi gerekiyor ya da diğer besinlerden herhangi birine alerji bulunuyorsa tüketilmemesi önem taşıyor. Şeker hastalarının ise kalorisi yüksek olacağından kontrollü tüketmeleri öneriliyor.
Aşurenin:
1 kasesi (110 gram) yaklaşık 345 kaloridir.
1 büyük porsiyon (200 gram) 625 kalori iken,
½ kase (70 gram) 220 kaloridir.
Diyetisyen Gülçin Işık, bu kalori miktarlarını bilerek hareket edilmesini, diyet yapanların dengeye özen göstermelerini öneriyor.
