Serpil Dokurel / Posta.com.tr | Son dönemlerde ülkemizde ve dünyada büyük bir artış gösteren çocuklarda suç oranına artık toplumsal bir bilinçle yaklaşılması gerekiyor. Özellikle ailelerin bu durumlara karşı hassasiyeti ve çocuk yetiştirme konusunda kazanılacak bilinç toplum güvenliği açısından da önemli. Zira çocuklarla ilgili şiddet vakalarının artışının en büyük sorumlularından biri yine aile.
Son olarak Küçükçekmece'de okulda fenalaşıp hayatını kaybeden 12 yaşındaki Samet Gül'ün ölümü; okulda, aile içinde ve sosyal yaşamda zorbalık ve şiddet olayları konusunu tekrar gündeme getirdi. Çünkü Samet Gül durduk yere fenalaşmadı. Ölmeden sadece 15 dakika önce 8. Sınıf öğrencisi M.N.O. ile kavga ettikleri, M.N.O.'nun Samet Gül'e vurduğu belirlendi. M.N.O., çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.
Çocuk, ÅŸiddeti sadece çevresine deÄŸil, yakınlarına da uygulayabiliyor. Keza, geçtiÄŸimiz yıllarda anne ve babasını öldürüp intihar eden 20 yaşındaki Yusuf ÇaÄŸrı Ekinci buna bir örnek. Halkalı Merkez Mahallesi'ndeki sitede yaÅŸayan Yusuf ÇaÄŸrı Ekici (20), annesi Sakine Ekici (43) ve babası Yusuf Ekici'yi (43) mutfakta silahla ateÅŸ ederek öldürmüş, ardından intihar etmiÅŸti.Â
OYSAKİ ÇOCUK GELİŞİRSE, DÜNYA DEĞİŞECEKTİ...
Yıllar öncesinde TaÅŸlıçay Balıkgöl Ä°lkokulu`nda görev yapan öğretmen Duygu TaÅŸpınar'ın çocuk geliÅŸimi ile ilgili söylediÄŸi “Bir çocuk geliÅŸir, dünya deÄŸiÅŸir" sözü, bir çocuk yetiÅŸriemenin dünya için ne kadar önemli olduÄŸunu anlatıyor.Â
Biz de son dönemde medyada çok daha fazla yer tutmaya baÅŸlayan ÅŸiddet vakalarının nedenlerini konuÅŸmak için bir uzmana danıştık.Â
Çocuklar neden şiddete başvurur? Çocuklar neden çetelere katılıyor, tüm bu yaşananların altında bir özgüven eksikliği durumu var? Sorularımızı Uzman Pedagog ve Ebeveyn Danışmanı Zeynep Şimşek Karataş'a yönelttik.
EVDE GÃœVEN VE ANLAYIÅž HAKÄ°M OLMALI
Pedagog ve Ebeveyn Danışmanı Zeynep Şimşek Karataş, çocuk yetiştirirken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan birinin evde güven ve anlayışın hâkim olduğu bir ortam yaratma çabası olduğunu, çünkü öfkenin tanımına baktığımızda engellenme duygusu olduğunu söylüyor.
SÜREKLİ ELEŞTİRİLMEK ÇOCUKTA ÖFKE DUYGUSUNU BESLİYOR!
Duyguları ve davranışları sürekli olarak eleştirilen ve engellenen çocukta ilk önce öfke davranışının ortaya çıktığını belirten Karataş, çocukların şiddete başvurma nedenerini açıkladı.
ÇOCUKLAR NEDEN ŞİDDETE BAŞVURUR?
"Çocuklar neden şiddete başvurur?" sorumuzu yanıtlamadan önce Pedagog ve Ebeveyn Danışmanı Zeynep Şimşek Karataş, bir çocuk sorunlarını şiddet ve öfkesiz çözemiyorsa veya basit konularda bile hırs ve kinle besleniyorsa, bunu çok ciddiye almak gerektiğini belirtiyor.
Herkes bir bütünün parçası olmak ister ve bunun için çaba gösterir. Çocuklar sosyal ilişkilerinde sorunlarını çözerken şiddet ve öfkeye başvuruyorsa ya da hiçbir sorun yokken sadece arkadaş grubu tarafından dışlandığında hırs ve kin ile besleniyorsa bunu çok ciddiye almak gerekir. Çocukluk döneminde duygusal ihtiyaçları karşılanmamış, hakları ebeveyni tarafından gasp edilmiş çocuk, sosyal ilişkilerinde zorbalık ve şiddete başvuracaktır.
ÇOCUKLAR NEDEN ÇETELERE KATILIYOR?
Çocukların nesnelerle ilişkisi aile ortamında şekilleniyor. Pedagog Şimşek Karataş; çocuğun kendisine ait olmayan şeye sahip olma arzusu gibi isteklerinin de bu dönemde ortaya çıktığını belirtiyor. Ayrıca çocuk ailesinin kendisine veremeyeceğini düşündüğü şeyler için kendine dış dünyada başka bir aile edinebiliyor.
Åžiddet, küfür ve çalma (kendinin olmayan ÅŸeyi almaya hak görme) davranışları ilk önce ev ortamında ortaya çıkıyor. Çalma davranışı da duygusal ihtiyacı örneÄŸin sevgi duygusunu bir nesneyle doldurma çabası olabiliyor. Ancak bu durumu iyi izlemek gerekiyor. Aynı zamanda okul baÅŸarısızlığı da çocuÄŸun yetersiz ya da saÄŸlıksız sosyalleÅŸmesine neden oluyor.Â
ÇOCUK KATILDIĞI ÇETEYİ SEÇİLMİŞ AİLESİ OLARAK GÖRÜYOR
ÅžimÅŸek KarataÅŸ, ÇocuÄŸun bir yere ait olma isteÄŸinin de onları bir çetenin içerisine itebileceÄŸini belirtiyor.Â
Çocuğun bir ekibin parçası olma isteği bazen çeteleri doğurur. Aile ortamı yetersiz ve iyi beslenmiyorsa, kendine güçlü ve yeni bir aile kurma çabası olarak karşımıza çıkıyor. Öfke, şiddet gibi davranış problemleri eğer ortadan kaldırılmazsa kurduğu çete ile suç işleyebiliyor. Medyada sıklıkla karşılaştığımız küçük yaşta suç işleyen çocukları görme ihtimalimizde bu şekilde artıyor.
TOPLUM VE MEDYA BU DURUMA NASIL YAKLAÅžMALI?
Z.Ş.K: Burada medyaya büyük bir rol düşüyor. Yapılan haberler çocuğun dikkat çekme isteğini tatmin edebiliyor ve suç işleme sayısını artırabiliyor. Çocuklar bu gibi haberlerle kimliklerini bulduklarını düşünebiliyor. Bu çocukların yeniden doğmaları ve sağlıklı kimlik gelişimini yeniden oluşturmaları yönünde haberler yapılması bir çözüm olabilir. Ailelere farkındalık yaratacak haberler olarak yansıtılabilir çünkü bazı aileler küçük yaşta çocuklarının kavga etmelerini bir güç gösterisi olarak görerek çocuklarıyla gurur duyabiliyorlar.
HIRÇIN VE KAVGAYA MEYİLLİ ÇOCUKLARI NASIL YETİŞTİRMEK GEREKİYOR?
Hırçın, kavgaya meyilli, şiddete yatkın çocuklara nasıl yaklaşılması gerektiğini sorduğumuz Pedagog ve Aile Danışmanı Zeynep Karataş Şimşek, ailelerin de çocukları şiddete yöneltebildiğini belirterek sözlerine başlıyor.Bazı aileler çocuklarını şiddete teşvik ediyor. Ebeveynlerin çocuklarına "o bir kez vurduysa sen beş kez vur, o sana küfür ettiyse sen ona daha fazlasını söyle" şeklindeki ifadeleri oldukça tehlikeli. Çocuklar yetiştirilirken iyi insan olsun, ahlaklı olsun, hak yemesin diye yetiştirilir fakat her karşılaştığı kişi kendisi gibi olmayabilir. Kavga etmeyi bilsin ama tercih etmesin, küfür etmeyi bilsin ama onu iletişim yolu olarak seçmesin. Çocuklara, sosyal ortamlarında zorbalığa maruz kaldıklarında ilk önce uzlaşmayı tercih etmeleri ve korkaklık ya da cesaretsizlikten bunu yapmadıkları öğretilmeli. Çocuğum neden şiddete meyilli?, Çocuk şiddeti ailesinden öğreniyor, yetişkinlikte çevresine uyguluyor!, Öğrenilen davranış: Şiddet! Çocuğunuzun şiddete eğilimli olmaması için ne yapabilirsiniz?, Çocuklarınızı sanal şiddet ve zorbalıktan korumanın yolları!, Şiddet içerikli dijital oyunlar öldürmeyi normalleştiriyor