Giriş
Ne kadar çok atık çıkıyor. Evlerimizden, işyerlerimizden, sokaklardan, mağazalardan, istinasız her yerden.
Bazen kendi evimden çıkan atığa şaşakalıyorum. Güya geri dönüşüme ayırıyorum ama yine de bu kadar çok atığın çıkmasına engel olamamak, her evden bir bu kadar daha atığın çıktığını bilmek üzücü geliyor.
Paket servis istediğinde ayrı ayrı ambalajlar, ıslak mendiller, peçeteler, tek kullanımlık çatal, kaşıklar, sos kutuları… Bir anda kağıt ve plastik geri dönüşüm kutusu doluyor. Veya market alışverişi. Salatalık için ayrı köpük tabak, üzerine streç folyo, diş macunu, sabun için ayrı ambalaj, tek bir avokado için ayrı paket, temizlik malzemeleri için ayrı poşet, yoğurdun ambalajı, sütün kutusu derken, ciddi bir atık yığını oluşuyor. Bütün bunları nasıl azaltırım diye kafa yoruyorum ama yine de 2 günde geri dönüşüm kutularının dolmasına engel olamıyorum.
Bunlar için kendimce neler yapıyorum?
Dışarıdan sipariş vermeyip, yemeğimi kendim yapıyorum. Ev ahalisinin gönlü olsun diye arada pide, pizza siparişimiz var. O siparişlerde de her defasında üzerine basa basa plastik çatal, ıslak mendil, peçete istemediğimi söylüyorum. Pizzaları aynı kutuya koyamıyorlarsa da pidelerin hepsini üstüste pideci kağıdına sarabiliyorlar. Börek aldığımız yere elimde borcamla gidiyorum. Alışverişlerde çantada taşınan katlanır torbalardan kullanıyorum. Kalabalık bir alışverişse evden ekstra kağıt torba götürüyorum. Arabamın bagajında fazladan kağıt torba var. Öğle yemeğimi evden getiriyorum, yemek kaplarını yıkayıp tekrar kullanıyorum. Suyumu mataramda taşıyorum. Ellerimi kurulamak için ard arda kağıt havlu tüketmektense bir taneyle işimi görüyorum. Bilgisayardan tek sayfa çıktı almak yerine, önlü arkalı çıktı alıyorum. Müsvedde kağıtları not kağıdı olarak kullanıyorum. Sütü bildik bir çiftlikten her defasında yıkayıp kullandığım 5 litrelik cam kavanoza doldurtuyorum. Yoğurdu marketten ambalajlı almak yerine evde mayalıyorum. Sabunu mümkünse yerel üretici pazarından topluca almaya çalışıyorum, şu süssüz zeytinyağlı kalıp sabunlardan. Restoranlarda servis açarken kullandıkları büyük ölçülü peçeteyi ortadan ikiye bölüp kullanıyorum, her lazım olduğunda ayrı bir peçete istemektense tek bir peçete yeterli oluyor. Pazar alışverişini eski usul pazar çantası ile yapmaya çalışıyorum ama hem manavların, hem pazarcıların fena halde plastik poşet kullanıyor olduğunu görüyorum.
Velhasıl kendimce bir yol bulmaya çalışıyorum, ama yine de bu kadar çok atığın çıkmasına engel olamıyorum. Sadece bireysel çabayla olmuyor yani. Toplumsal bir farkındalık ve çaba da gerek. Bunun için de önce okullarda bu bilincin verilmesi gerektiğini düşünüyorum, çünkü bir yetişkine bunu anlatmak çoğu zaman zor olabiliyor. “Aman, bir plastik şişeden de ne olacak, herkes böyle ki” cevabı alıyor olmaktansa, ağaç yaşken eğilir deyip çocuklara bu eğitim ve farkındalığı vermenin daha işe yarar olduğunu düşünüyorum.
