31 bağımsız bölümü bulunan bir binada kat malikiyim. Bahçemizde bir ceviz ağacı var. Her sene iyi ceviz verir ancak arsa sahipleri her sene gelip ‘bu ağacı biz dikmiştik’ diyerek çuval çuval ceviz toplayıp giderler. Peki bu ağaç bizim binaya ait bahçedeyken bu ağaç bir başkasının olabilir mi? Bu üründen bizim binanın kat maliklerinin bir hakkı yok mu? Ş.A.
***
Gayrimenkullerle ilgili yazılarımda bir husustan zaman zaman söz ederim. Gayrimenkul derken hukuki olarak ne olduğunu şöyle saymışımdır: Gayrimenkul; arazi (arsa), tapuya müstakil olarak tescil edilen haklar (intifa hakkı, irtifak hakkı), bağımsız bölümlerdir. Gayrimenkulün içinde mevcut olanlar (kat mülkiyeti kurulamayacak nitelikteki yapılar dahil arsanın yani o gayrimenkulün tamamlayıcı parçasıdır (mütemmim cüzüdür).
***
İşi daha fazla teknik tabirlere boğmadan söylemeliyim ki kat mülkiyetine tabi yapılarda da kat mülkiyeti tesis olunmuş parsel içinde olanlar bağımsız bölüm değil ise ya ortak alandır ya da ortak tesistir. Okuyucumun anlattığı olayda da bahçelerinde bulunan ceviz ağacı artık ortak alanda bulunan ortak maldır. Ortak malın semerelerinden de o bağımsız bölüm malikleri istifade eder. Bağımsız bölüm maliklerinin istifadesi de arsa payları oranındadır.
***
Ancak şimdilik okuyucumun problemi bağımsız bölümler arasında paylaşım değil, öncelikle ağaca sahip çıkma. Dışarıdan gelenlere karşı bir koruma olduğuna göre iki ihtimalden bahsedebilirim. Birincisi, ağacın kendilerine ait olduğunu söyleyen arsa sahipleri binada bağımsız bölüm maliki ise onların artık payı arsa payları oranındadır. Şayet bağımsız bölümleri yok ise ağaç üzerinde mülkiyet hakları da yoktur. Kendilerini bahçeye bile sokmama önlemi alınabilir.