Kazai rüşt!

Kazai rüşt kayıtlarıma ulaşamadığım için SGK’da hak kaybına uğruyorum. Ben Üsküdar’da 1983’te aldığım kararla rüştümü kazanmıştım. Buna bugün nereden ulaşabilirim? ● S.M.

Bilmece gibi bir başlık! ‘Kazai rüşt’ nedir? Önce bunu açıklayayım. Bir kimse 18 yaşını ikmal ile rüştünü kazanır. ‘Rüşt’ hukuki işlem yapma ehliyetidir. 18 yaştan önce hukuki işlem yapamayan, yapsa da geçerli olmayan bir kimse, 18 yaşını ikmal ettiğinde artık hukuki işlem yapabilir yani reşit olur. Buna ‘rüştünü kazandı’ deriz. Peki 18 yaşından önce hukuki işlem yapması gerekiyor ise ne olur? O zaman bu kişi adına o hukuki işlemi velisi yapar.

Peki velisi yok ise veya velinin bazı hastalıklar nedeni ile hukuki işlem yapma yetkisi yok ise ve küçüğün menfaati gerektiriyor da bu menfaatini reşit olmadığı için sağlayamıyor ise ne olacak? Mahkemeye başvuracak ve mahkeme bu küçüğün menfaatini sağlar şekilde kendisini reşit kabul edecek. İşte buna kazai rüşt denir.

★ ★ ★ ★ ★

Okuyucum 1983’te mahkeme kararı ile reşit kabul edilmiş. 18 yaşını ikmal ile de artık mahkeme kararına ihtiyacı kalmamış. Ancak bazı nedenlerle ve SGK mevzuatı açısından bu mahkeme kararına ihtiyacı doğmuş. Bu karardan örnek almak istediğinde başvuracağı merci, kararı veren mahkemedir. Ancak artık Üsküdar mahkemeleri kalmadı, Kartal’a taşındı. Önce bu kararı veren mahkemenin Kartal’da kaç numaralı mahkeme olduğunu araştıracak. Sonra o mahkemenin arşivinden ve karar kartonundan kendisine ait karar örneğini talep edecek. Esas dosyasının 35 sene saklandığını pek düşünemiyorum ama mahkeme kararları karar kartonu denilen dosyada saklanmaktadır. Buradan temin edebilir.