Giriş
Annemiz kirada oturuyor. 17 yıldır aynı evde ve her ayın 1’inde kirasını ödüyor. Her yıl da makul zammını yapıyor. Bu yeri kiralarken kendisine ‘ölene kadar oturabilirsin’ denilmişti, kendisi de buna güvendi. Ancak şimdi kiraya yüzde 300 zam istemeye başladılar, dönem ortası bir miktar zam yapıldı ama bu kadar zammı yapamayınca bu defa da ‘evden çık, ihtiyacımız var’ demeye başladılar. Evin bakıma ihtiyacı var bunu da yapmıyorlar. Annem 69 yaşında ve 3 bin 800 TL yetim maaşı ile geçinmeye çalışıyor. İhtilaf çıkmasın dedik ev aradık, ödeyebileceğimiz kira seviyesinde ev bulmak mümkün değil. Halimiz bu, biz ne yapmalıyız? F.Ç.
*****
Okuyucumun mektubu çok yeni, sorusu aslında daha uzun ancak durumlarını göz önüne alarak erken yanıt vermek için yanıtımı öne aldım ve durumun geniş kitlelerini ilgilendirmesi nedeniyle de sorusunu geniş bir şekilde özetledim. Çünkü bugün durum bir tek okuyucumun problemi değil, çok yaygın biçimde kiracıların ve doğal olarak bir miktar da kiraya verenlerin sorunu. Ev sahibi aylık beş birim kira alma imkanına sahipken iki birime razı olmuyor, yadırganmamalı.
Kiracı ise verebileceği kirayı düşünüyor, eline ayda üç birim para geçiyorsa beş birim kira ödeme imkanına sahip değil. İşte günümüzün problemi bu. Okuyucumun meselesi en karakteristik ihtilaf. Bugün için kendilerine tahliye talebi konusunda şunu söyleyebilirim: Kira sözleşmesi 17 yıl önce mart ayında yapılmış, bu durumda bu yıl tahliye davası açma süresi geçti, zira ihtiyaç nedeni ile tahliye davası açılacak ise mart ayında açılmalıydı. On yılın dolmuş olması nedeniyle de bu yıl dava açma zamanı geçti. Aylık kiralar günü gününe ödendiğine göre kira ödemeleri nedeniyle bir tahliye davası açılamayacak. Kira sözleşmesinde artırım şartı varsa belki kira artırımı talebi ile tespit davası açılabilecek.
*****
Yani görünürde 2024 Mart’ına kadar tahliye davası açma ihtimali yok ama dava açısından değil de uygulanan baskı açısından bakılırsa bunu fikren ve hukuken kabul etmem mümkün değil ama ne yazık ki toplumda buna da başvuran var. Okuyucumun durumu bu, şimdilik aylık kiralarını ödemeye devam etsin, ama bir gün tahliye etme mecburiyetinde kalırsa bu safhada çözümün ne olacağını söyleme imkanına sahip değilim. Mesele de çözümü de toplumsal.
