Giriş
Bu hafta size Collins sözlüğü tarafından ‘2021’in kelimesi’ seçilen NFT ile ilgili bilgi ve ipucu niteliğinde bazı notları derledim. NFT ve diğer pek çok yeni dijital dünya terminolojisi ve uygulaması kolay kolay ve hemen anlaşılabilecek kadar basit değil. NFT her yenilikte olduğu gibi tabii ki bir miktar balon gibi şişmiş durumda. Ancak ilk alışma ve abartma dönemi geçip patladıktan sonra yeni bir gelir kapısı olacağı da kesin.
Özellikle yeni nesil gençler, sanatçılar, yaratıcı beyinler için fiziksel mal-mülk-eser edinmenin yerini NFT olarak edinilen dijital varlıklar alacak. Mesela 12 yaşındaki Amerikalı Nyla Hayes adındaki çocuk, her şeyi YouTube’dan kendi başına öğrenerek yaptığı çizimlerini NFT formatında satarak yaklaşık 1.6 milyon dolar kazandı bile.
Hayes’in TIMES Dergisi tarafından da desteklenen ve satışa sunulan NFT koleksiyonu, en sevdiği dinozor Brontosaurus’tan ilham alarak yaptığı ve uzun boyunlu, farklı kadınları anlatan dijital resimlerden oluşuyor. Şimdiden tüm dünyada bunun gibi sayısız örnek oluşmuş vaziyette.
NFT NEDİR?
NFT’yi anlamak için önce FT, Fungible Token’ı anlamak lazım. FT, blockchain sisteminde takas edebileceğiniz/ dönüştürebileceğiniz varlık/para demek. Misal; 100 TL’lik bir paranız var. Bunu birisine bozdurarak iki 50’lik şeklinde takas edebilir, değiştirebilirsiniz.
Ya da dolara, bitcoin’e başka bir para birimine dönüştürebilirsiniz. İşte bu tür değerlere kabaca ‘Fungible Token, dönüştürülebilir değer’ deniyor. NFT ise bunun tam tersi. Non-Fungible Token = Dönüştürülemez/ Takas edilemez, fiziksel olmayan, Kripto/Dijital Varlık/Değer demek. NFT, ancak ve ancak blockchain alt yapısı üzerinde var olabilen bir finansal değer sistemi.
NFT, blokchain üzerinde alım-satımı yapılan sanat formu/eseri; bir başka deyişle fikri mülkiyete tabi fotoğraf, grafik, resim, gif, çizim, video gibi sanatsal esere, üretime, varlığa ait değeri anlatıyor. NFT’lerin karşılığı dijital formdaki sanat eserleri ya da varlıklar oluyor, başka bir şeye dönüştürülemiyor.
NELER NFT OLARAK SATILIYOR?
NFT ile alınıp satılabilecek dijital varlıklar; sanat eserleri, mühendislik çizimleri, arsa, ev, mekan, tabela, şiir, şarkı, video, telif hakkı yaratacak her türlü eser olabiliyor. Öyle ki NFT varlıklar 10-15 yıl içinde metaverse’de yaşam yaygınlaştığında büyük değer ifade edebilecek. Şunu demek istiyorum; diyelim ABC adlı bir metaverse çok meşhur oldu.
Milyonlarca insan o metaverse’deki mağazalara gidiyor, o metaverse’de eğleniyor, geziyor, alışveriş yapıyor, dükkan açıyor, etkinlik yapıyor. Eğer sizin orada bir dijital arsanız ya da binanız varsa ve eğer o metaverse’de olmak isteyen bir kişi ya da iş sahibi orada arsa, mekan ararsa işte o zaman tıpkı fiziksel hayattaki değerlenen bir mülk gibi sizin metaverse’deki NFT arsanız, binanız ya da sanat eseriniz de değer kazanmış olacak.
Toparlayacak olursak, NFT geleceğin çok önemli iş, uğraş, iş birliği alanlarından biri olacak. O yüzden hemen YouTube okulundan öğrenmeye veya birkaç parça bir şey satmaya ya da almaya başlayın. Sonra “Ah o zaman üşenmeyip, NFT’ye girmek vardı” dersiniz.
