Webb Uzay Teleskobu evrenin sırlarını açığa çıkaracak

James Webb Uzay Teleskobu projesi, Dünya atmosferinin dışında 31 yıldır çalışan Hubble Uzay Teleskobu’nun yerini almak ve evrenin sırlarını aydınlatmak üzere NASA'nın başkanlığında 15 farklı devletin, Avrupa Uzay Ajansı ve Kanada Uzay Ajansı'nın ortak yürüttüğü bir projedir. İş birliği çerçevesinde 1989 yılında başlatıldı. Aslında çalışmalar başladığında 2007’de fırlatılması planlanmıştı ancak projenin sıfır hata toleransı ile hiç aksamadan yürümesinin zorunlu olması ve ilerledikçe çıkan binlerce önemli detay ve karmaşık tasarımı nedeniyle fırlatma bugüne kadar defalarca ertelendi.

Verilen son tarih 22 Aralık 2021 idi. O da iptal edildi ve 25 Aralık 2021 son, kesin fırlatma tarihi olarak duyuruldu. Eğer siz bu yazıyı okuduğunuzda Webb Teleskobu fırlatılabilmişse zaten bütün dünyada haber olacağından diğer tüm detayları mutlaka öğreneceksiniz. Ben yine de size kısaca “Bu teleskop neden bu kadar önemli?” ona dair bazı özet bilgiler aktarayım.

NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?

• Webb, Hubble Teleskobu'ndan 100 kat daha güçlü. Kızılötesi ışıkta gözlem yapabiliyor. Yani evrenin yeni oluştuğu zamanı gözlemleyebilecek kadar güçlü bir cihaz.
• Projede şimdiye kadar 10 binden fazla kişi çalıştı ve bütçesi neredeyse 10 milyar dolara ulaştı. Webb, NASA'nın en uzun süren projelerinden biri.
• Webb, neredeyse bir basketbol sahası büyüklüğünde. Bir arı peteğini andıran tasarıma ve altın kaplamalı 18 tane altıgen aynaya sahip. Bu aynalar, saç teli kalınlığının 10 binde 1’i hassasiyetle bağımsız olarak hareket edebiliyorlar ve gece görüşü kameralarında olduğu gibi çok düşük ısıyı bile yakalayabiliyorlar.

YAŞAYABİLECEĞİMİZ BAŞKA GEZEGEN VAR MI?

Evrene dair bugünkü bilgilerimizin oluşmasını sağlayan en önemli araçlardan biri olan emektar Hubble uzay teleskobu, 2.4 metre çapındaki bir gözle yerden 500 km yukarıdan bakıyor iken Webb uzay teleskobu bunu, 6.5 metre çapında çok daha büyük bir gözle, 1,5 milyon km uzaktaki (bu uzaklık, Dünya ile Ay arasındaki uzaklığın dört katıdır) uzay boşluğuna bakarak yapacak.

Ve muhtemelen evrene, dünyanın oluşumuna dair bildiğimiz pek çok şey bir kez daha değişecek, gelişecek. Özetle Webb Teleskobu, galaksilerin nasıl oluşup geliştiğini araştırırken Güneş Sistemi'mizdeki gezegenlerin fotoğraflarını çekecek, öte gezegenlerin atmosferlerini araştırıp kimyasal yaşam izleri arayacak. Oksijen miktarını ölçerek yaşanabilir gezegenler bulmaya çalışacak.