Kilo almanın en önemli nedenlerinden biri de stres ve yemek ilişkisi. Peki, ne oluyor da strese girdiğimizde soluğu buzdolabı önünde alıyoruz? Dr. Ayça Kaya nedenleri ve stresliyken yeme ataklarından uzak durmanın yollarını anlattı...

Neden stres altındayken fazla yemek tüketiyoruz? Bu sorunun yanıtı çok basit, biz stres karşısında yemek yiyerek mutlu olmayı öğreniyoruz. Bundan en çok da hormonlarımız sorumlu. Böbreküstü bezlerinden salgılanan kortizol hormonu stres karşısında vücudumuzu şişiriyor. Gerçekten streste şişlik hissetmemizin baş sorumlusu bu hormon. Bazılarımız hep şunu der ya “Kortizonlu ilaç kullandım da şişmanladım”, işte stres karşısında da vücut kortizol hormonunu sürekli salgılıyor. Sanki dışarıdan kortizonlu ilaç kullanmış gibi bizi şişiriyor. Çünkü kortizol hormonu yağlanmayı kolaylaştırıyor, insülin direncini artırıyor, vücutta su tutuyor, mutsuzluğumuzu daha da pekiştiriyor.

Tatlıyla sağlanan yalancı mutluluk!

Peki, yemek yediğimiz zaman nasıl mutlu oluyoruz? Burada da mutluluk hormonu ‘endorfin’ ve ‘serotonin’ devreye giriyor. Hele hele hamur işleri ve tatlılar bu hormonları daha fazla salgılatıyor. Ama şurası çok net: Bu yalancı mutluluk! Çünkü bu tür hamur işlerini ve tatlıları yediğinizde öbür taraftan kan şekeri de çok hızlı yükseliyor. Kısa bir süre kendinizi iyi hissediyorsunuz ancak hızlı yükselen kan şekeri de hızlı düşüyor ve bir süre sonra kendinizi öncesine göre daha yorgun ve mutsuz hissediyorsunuz.

Küçük egzersizle stresi yenin!

Diyelim ki stresten gözünüz döndü, siz tırım tırım yemek aramaya başladınız... Şu egzersizleri yaparak yeme isteğinden kurtulabilirsiniz. 1. adım: Mümkünse açık havaya çıkın. Gözlerinizi kapatın. Derin bir nefes alın ve yavaş yavaş verin. En az 3 kere tekrar edin. 2. adım: Bir duvar kenarına geçip iki elinizi duvara dayayın. Nefes alın, duvarı iterken nefesinizi verin. Bu arada kürek kemiğinizi birleştirip açın. Bu hareketi yaklaşık 10 kez tekrarlayın. 3. adım: Şimdi yere yatın. Ellerinizi başınızın üstünde birleştirin, bacaklarınızı da birleştirin, kendinizi 1 rakamı gibi düz hissedin. Sonra bacaklarınızı yanlara açarken ellerinizi de yanlara doğru yavaşça açın. Sonra tekrar 1 pozisyonuna gelin. Bu hareketi de 10 kere yapın.

Yedikçe yediren besinler

Basit şeker içeren yiyecekler hızlı insülin salgılatır, kan şekerini ani yükseltir ve ani düşürür. Bununla birlikte paketli ve uzun ömürlü yiyecekler içerdikleri katkı maddeleri nedeniyle doyma duygusunu yok ederler ve bunları da yedikçe daha çok yemek istersiniz. Aynı zamanda bu gıdaların tuz içerikleri de yüksektir; streste kortizol hormonu da yüksek olduğu için bu yiyecekler sizi daha çok şişirir. Bu nedenle şu yiyecekleri düşman olarak görün: Tatlılar, çikolatalar, pastalar, kekler, kurabiyeler, cipsler, bisküviler...

Strese iyi gelen dost besinler

Streste çiğnenmesi zor katı yiyecekler öfke duygusunu bir miktar yatıştırabilir. Bunun için ‘yıldız yiyecek’ beyaz leblebidir. Turp ve havuç da bu duyguyu tatmin eder. Kuru vişneyi de tavsiye ederim. Hem kalorisi düşük hem de insanı oyalayan bir besindir. Hücre temizleyici yani antioksidan etkisi çok yüksektir. İçinde biotin, demir, C vitamini ve magnezyum bulunan yiyecekleri de tercih edebilirsiniz. Ceviz, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, kivi, kayısı bu yiyecekler arasında sayılabilir. Bunlar da öfke kontrolünü kolaylaştırır, bizi sakinleştirir. Süt ve yoğurt içerdikleri laktik asit sayesinde vücudu gevşetir, kişiyi mutlu eder. O nedenle stresli zamanlarınızda özellikle bu yiyecek gruplarını tüketmeyi unutmayın.

Stres yönetimi yapan tarifler

Vücudu rahatlatan dondurma

- 1 bardak yoğurt,

- 2 adet muz,

- 2 dilim kavun,

-10 adet çilek,

- 10 adet kırılmış çiğ badem,

- 1 yemek kaşığı bal.

Yapılışı: Kavun, çilek ve muzları rondoda püre haline getirin. Daha sonra bütün malzemeyi iyice çırpın ve buzlukta bekletin. Donduktan sonra istediğiniz zaman tüketin. Not: Muz ve kavunun içindeki potasyum damarları gevşetiyor, tansiyonu düşürüyor. Yoğurt laktik asidi ile vücudu dinlendiriyor ve gevşetiyor. Bu tarif hem tatlı ihtiyacınıza cevap verir hem de gerginliğinizi azaltır.

Stresi yenen tatlı

- 10 adet kuru kayısı,

- 10 adet hurma,

-20 adet çiğ badem,

-Hindistancevizi,

- 1 çay bardağı su,

- 2 yemek kaşığı pekmez.

Yapılışı: Kuru kayısı ve hurmaları sıcak suyla yıkayıp biraz yumuşatın, hurmaların kabuklarını soyun, çekirdeklerini çıkarın. Daha sonra aralarına badem ve ceviz yerleştirip tepsiye dizin. 1 çay bardağı suyu pekmezle karıştırıp meyvelerin üzerine dökerek kısık ateşte 10 dakika pişirin. Soğuyunca üzerine hindistancevizi serpip servis edin.

Stressavar çay tarifi

-1 yemek kaşığı kurutulmuş papatya,

-1 yemek kaşığı kuru ıhlamur,

- 1 yemek kaşığı kuru kuşburnu,

- Birkaç çubuk tarçın ve birkaç adet karanfil.

Yapılışı: Malzemeleri kaynatın, süzüp için.

Su içmeyi sevmeyenler ne yapmalı?

Diyetisyen Mine Bilge, su içmeyi sevmeyenler için önerilerde bulundu: Denge suyu: Metabolizmayı denge altında tutan aromalı sıvı karışımıdır. 3 litre suyun içine 2 adet çubuk tarçın, 1 orta boy yeşil elma, 1 tatlı kaşığı karanfil, 1 tatlı kaşığı tane karabiber, 1 adet limon ekleyerek hazırlayabilirsiniz. Tok tutan yeşil sıvı: İştahınızı kontrol edemiyorsanız bu içecek tam size göre. 1 adet kabak, 3-4 salatalık, 1/2 demet maydanoz ve naneyi katı meyve sıkacağından geçirin. Dilediğiniz kadar için. Günaydın suyu: Metabolizmanızın uyanması için güne başlarken 1 bardak sıcak suyun içine 1 dilim limon, 1 parça zencefil, 2-3 adet karanfil, 1 adet çubuk tarçın, 1 çay kaşığı elma sirkesi ekleyerek tüketin. Detoks ayranı: Ara öğünlerde tok kalmanızı destekler. 3 kaşık yoğurt, mineral dengenizin sağlanması için 1 adet maden suyu, maydanoz, dereotu ve naneyi blenderdan geçirip ara öğün olarak tüketin. Detoks sebze suyu: 3 salatalık, 2 kırmızı biber, 1 elma, 100 gram ıspanak ve 1 limonu katı meyve sıkacağından geçirin. 1 hafta boyunca kahvaltıda için.

27 nisan Posta karnaval ekinden alınmıştır.