Sedimantasyon nedir, kaç olmalıdır?

Sedimantasyon işlemi için laboratuvarda hastadan kan alınır ve bu kan laboratuvarda tüpün içinde baş aşağı bir şekilde bekletilir. Eritrositlerin hangi sürede ne oranda ve hızda çöktüğü araştırılarak testin sonucu belirlenir.

SEDİMANTASYON NEDİR?

Bazı hastalıklar insanların vücudunda farklı etkilere sebep olarak bazı belirtiler gösterirler. Vücudun enfeksiyon miktarının artması da hastalık belirtilerinden biridir. Vücuttaki enfeksiyon miktarı çökelme testi olarak da bilinen sedimantasyon testi ile ölçülür. Bu test sedimantasyon hız testi olarak da bilinir ve vücuttaki iltihabı tespit etmeye yarayan kan örneklemi ile yapılır. Her ne kadar tek başına bir tanı testi olmasa da bazı hastalıkların tanısı için kullanılabilir.

KAÇ OLMALIDIR?

Sedimantasyon hızının değeri cinsiyete ya da yaşa göre farklı hesaplanmaktadır. Bundan dolayı da referans aralığı kişinin yaş ve cinsiyetine göre farklı olur. Kişi eğer kendi eritrosit sedimantasyon hızını hesaplamak isterse kadınlarda yaş +10 / 2 erkeklerde ise direkt olarak yaşın ikiye bölünmesi ile hesaplanır. Sedimantasyon hızının normal değerleri şu şekildedir:

• Yeni doğan 0-2 mm/h
• Çocuklar 0-10 mm/h
• 50 yaş altı kadınlar: 0-20 mm/h
• 50 yaş üştü kadınlar: 0-30 mm/h
• Gebeler: 4-57 mm/h
• 50 yaş altı erkekler: 0-15 mm/h
• 50 yaş üstü erkekler: 0-20 mm/h

SEDİMANTASYON YÜKSEKLİĞİ KAÇ OLMALIDIR?

Sedimantasyon hızı eğer testlerde yüksek çıkarsa bu kişinin vücudunda hastalığa neden olan bir enfeksiyon var demektir. Bir diğer yandan farklı sebepler de kanın yapısını değiştirerek kırmızı kan hücrelerinin çökelme hızını etkilemektedir. Sedimantasyon yüksekliği 50 yaşından küçük erkeklerde en fazla 15 mm/h, 50 yaşından büyük erkeklerde ise 20 mm/h olmalıdır.

50 yaşından küçük kadınlarda ise en fazla 20 mm/h olurken 50 yaşından büyük kadınlarda en yüksek 30 mm/h olmalıdır. Sedimantasyon yüksekliğini etkileyen diğer durumlar arasında obezite, çeşitli ilaçlar, böbrek hastalıkları, hamilelik, anemi ve oto-immün hastalıklar vardır. Eğer doktor iltihaba neden olan bir durum olduğunu düşünürse sedimantasyon testi yapabilir.

HANGİ DURUMLARDA SEDİMANTASYON TESTİ İSTENİR?

Sedimantasyon testi genelde hastada aşırı kilo kaybı, baş ağrısı, istemsiz kilo verme, iştahsızlık veya sindirim sorunu varsa istenir. Doktora gittikten sonra bu gibi şikayetler olması halinde sedimantasyon testi ile beraber ek testler de istenebilir. Ayrıca dışkıda kan, omuzlarda ya da boyunda ağrı, şişmiş ya da ağrılı eklem gibi şikayetlerde de genelde doktor sedimantasyon testi ister. Bu gibi şikayetler genellikle bir enfeksiyon belirtisi olarak kabul edildiğinden bunun sedimantasyon testi ile anlaşılması mümkündür. Gerek görülmesi halinde ek testler de istenebilir.