Giriş
Tütün kullanan 45 yaş altı erkekler büyük risk altında! Buerger sendromu...
Buerger sendromu; tıp dilindeki adıyla Tromboanjiitis Obliterans (TAO), halk arasında da budama hastalığı olarak bilinen ve sigara tiryakisi genç erkeklerde görülen periferik arter hastalık. Kalbi besleyen damarlar dışındaki tüm atardamarlarda daralma ve tıkanmalara yol açan duruma periferik arter hastalığı deniyor. Bu anlamda Buerger sendromu da bir damar hastalığı olarak tanımlanıyor. Buerger sendromuna halk arasındaki adını veren budama hastalığı ifadesi ise tedavi edilmeyen vakalarda uzuv kayıplarına kadar gidebilen ciddi sonuçların görülmesi. Genel cerrahi uzmanı ile Buerger sendromu gelişimini, nedenlerini ve tedavi yöntemlerini konuştuk.
Selen Serdaroğlu/Posta.com.tr | Halk arasında budama hastalığı olarak da bilinen Buerger sendromunun kronik ilerleyici ve ızdırap veren bir seyri var. Buerger sendromu tedavi edilmezse ayaklarda oluşabilecek yaralar nedeni ile uzuvun kesilerek alınması olarak tarif edebileceğimiz ampütasyon gerektirebiliyor. İşin kötü tarafı ampütasyonlar tekrarlanabiliyor. İşte bu nedenle Buerger sendromu halk arasında budama hastalığı olarak anılıyor.
Buerger hastalığı (Tromboangitis Obliterans), damar kireçlenmesi ile giden ve günümüzde damar tıkanıklıklarının en önemli sebebi olan ve atheroskleroz denilen hastalıktan tamamen farklı bir hastalık. Buerger hastalığında temel sorun küçük ve orta çaplı atardamarların henüz bilinmeyen bir neden ile inflamasyona uğraması ve bu inflamasyonun damar içerisinde tıkanıklar oluşturması. Tıkanıklık sonrasında kan akışı ilgili uzuva sağlanamadığından ağrı ve yara ile ortaya çıkan ızdıraplı bir süreç başlıyor.
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Deniz Çevirme, Buerger hastalığında hemen hemen tüm hastaların yetişkin erkek ve 45 yaş altı olduğunu belirtiyor. Bilimsel olarak kanıtlanmış bu demografinin yanı sıra, neredeyse tüm hastaların sigara veya tütün kullanımı öyküsü var. Temel hastalık nedeninin tütün kullanımı olduğu net olarak söylenemese de alttaki yapısal bozukluğun tütün kullanımı ile tetiklendiği ve oluşan inflamasyonu başlattığı düşünülüyor.
BUERGER HASTALARI NELER YAŞAR?
- Genç ve orta yaş hastalar sıklıkla yürürken ayaklarında kramplar, ağrı ve sızlamalardan şikâyet ediyor.
- Ayaklarda ve ellerde üşüme ve renk değişiklikleri görülebiliyor.
- Ciltte solukluk ve soğukluk görülüyor.
- İlerlemiş evrelerde hastaların vücudunda yaralar çıkmaya başlıyor.
- Buerger tedavi edilmezse, ekstremitenin kaybı kaçınılmaz hale geliyor!
BUERGER SENDROMU NEDEN OLUYOR?
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Deniz Çevirme, her hastalıkta olduğu gibi bu sendromda da ailesel yatkınlığın etkili olduğunu belirtiyor. Bilimsel olarak net aydınlatılamamış olmakla birlikte genetik yapısal bozukluğun ailesel geçiş ile nesillere aktarılabileceği ihtimali mümkün. Ayrıca birtakım kolajen ve romatizmal doku hastalıkları bu sendroma eşlik edebiliyor. Bu nedenle bu hastalarda tüm sistem taraması yapılması zorunluluk.
SİGARANIN BIRAKILMASI ŞART!
Hastalığın tedavisinde en önemli kural tütün ve sigara kullanımının hemen bırakılması. Doç. Dr. Çevirme "tedavide en önemli hedef bu olmalıdır." diyor.
Bunun dışında yürüme egzersizleri, rahat ve bol kıyafet tercihleri benimsenmelidir. İlaç kullanımı mümkündür. Sıklıkla damar genişletici ve mikro dolaşımı arttıran ilaçlar kullanılabilmektedir. Kan sulandırıcı ilaçlar tedaviye eklenebilir.
CERRAHİ SÜREÇ
Buerger hastalığının tedavisinde sempatektomi günümüzde iki çeşit. İlk uygulanan yöntem cerrahidir ve bu özellikle karın bölgesindeki ana damar etrafındaki sempatik sinir sistem ganglionlarının belirli bir segmentinin çıkartılması ile uygulanıyor. Doç. Dr. Çevirme, yöntemin uzun süredir kullanıldığını belirtiyor.
Eskiden beri kullanılan bir teknik olmak ile birlikte günümüzde ilerlemiş ilaç tedavisine cevap vermeyen vakalarda uygulanmaktadır. İkinci yöntem ise ilaçla uygulanan sempatektomi yöntemi olup mantığı aynı olsa da ilgili sinir ganglionunu kesip çıkartmak yerine ilaç ile bloke etmek suretiyle uygulanmaktadır. Sonuç itibarı ile sempatektomi uygulanan hastalarda damar genişlemesi etkili ve kalıcı olmakta hastaların ızdırabı azalmakta ve yaraların iyileşmesi hızlanmaktadır.
Yine cerrahi alternatiflerden bir tanesi de seçilmiş vakalarda tıkalı segmentlerin bypass operasyonu. Aynı zamanda anjio laboratuvarında tıkalı damarların stentlemesi ve balonlama işlemleri de yapılabiliyor. Yine bu sayede hastaların uzuv kaybının önlenmesi mümkün oluyor.
ALTERNATİF TEDAVİ YÖNTEMİ VAR MI?
Günümüzde alternatif tedavi yöntemlerinin olup olmadığını sorduğumuz Doç. Dr. Çevirme, gelecek vaat eden kök hücre ve gen terapilerinden bahsediyor.
Günümüzde yeni olarak uygulanmaya başlanan, gelecek vaat eden kök hücre ve gen terapileri mevcuttur. Ancak bu yöntemler henüz deneysel olarak uygulanmakta ve yararları net olarak ortaya konulamamıştır. Yine omurilik stimulasyonu buerger hastalığının umut vaat eden başka bir yöntemidir.
Diş ağrılarında bilinçsiz kullanılan antibiyotikler ölüme kadar götürebilir!- Sık unutuyorum diyenler dikkat! Sadece saat çizerek demans şüphesini ortadan kaldırabilirsiniz, 5 dakika ayırmak yetiyor!
- Sinsice ilerleyen hastalık! Kemikleri zayıflatıp inceltiyor: Bağırsak ve KOAH hastaları risk altında
- Lodoslu günlerde migren ataklarına dikkat!
- Kalsiyum eksikliği kalp ritim bozukluğuna neden oluyor
