Giriş
Gaziantep denilince çoğumuzun aklına şehrin gösterişli mutfağı geliyor olsa da, birçok medeniyeti ağırlayarak insanlık tarihine binlerce yıldır tanıklık eden bu kadim topraklara haksızlık edildiğini düşünüyor insan şehrin sokaklarında gezerken.
Kim bilir belki de kentin asaletindendir halkının her övgü dolu söze göğsünü kabartarak ‘’Övünmek gibi olmasın ama Entepliyik” diye karşılık vermesi. Sanırım Antep halkının bu özgüveni kentin önemli bir sanayi ve ticaret merkezi haline gelmesinde etkin olmuş.
SAYISIZ MEDENİYETE TANIKLIK ETMİŞ
Ben de Gaziantep'e gittiğimde bir ya da iki günde şehrin tadını, sohbetin tatlısını tam doya doya yaşayıp anlatamayacağımın farkındaydım. Yüzyıllarboyu sayısız medeniyete evsahipliği yapmış Gaziantep’in tadını, kokusunu, rengini, duygusunu, yani zengin yaşam kültürünü ve bir de tarihini; kısacık zaman dilimleriyle yaşayıp anlatmak çok zor. O yüzden de bu sadece bir 'başlangıç' deyip dünyanın bile güçlükle ayakta durduğu bu en zor günlerde Gaziantep ekonomisinin, sanayisinin, ticaretinin nasıl daha da güçlendiğini anlatmakla başlamak istedim.
GENLERİNDE VAR
Biraz geçmişe gidelim ki bu şehrin genlerinin bu gününü nasıl etkilediğini de görelim... Gaziantep’in bilinen en eski adı Romalılar tarafından verilen “Antiochia ad Taurum”muş.. Latince “Toroslar’ın karşısındaki Antakya” anlamına geliyormuş. Daha sonra şehri ele geçiren Araplar şehre Ayıntap demişler. Ayıntap ismi, Hitit dilinde “Han Toprağı” anlamına geliyormuş. Gerçekten Antep tam anlamıyla hanlar şehri. Ve o hanların içinde eminim şehrin efsaneleri hala dolaşıyor. Genlerindeki ticaret şehri özelliğini her adımda hissediyorsunuz.
Günümüzde 5’i Başpınar Bölgesi’nde olmak üzere toplam 6 organize sanayi bölgesiyle, onlarca ülkeye ulaştırdığı ürünleriyle ihracatını rekorlarla arttıran bu şehir; ekonomik gücünü, ahilik geleneğinden gelen ticaret kültürü ve üretim altyapısına borçlu bir anlamda. Dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Gaziantep tarihi, kültürü, yüzlerce eşsiz lezzeti ve insanları ile her yönden çok zengin bir şehir. Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde 'Şehr-i Ayıntab-ı Cihan' (Dünyanın göz bebeği şehir) olarak nitelendirdiği Gaziantep denilince akla ilk gastronomisi, tarihi, Zeugma Müzesi, ‘Çingene Kız’ mozaiği ve sanayisi gelse de gizli kalmış başka özellikleri de var. Gaziantep’ten geriye mutlaka keşfedilecek bir şeyler kalıyor. Onlar da başka yazıya diyorum...
EN BÜYÜK SERMAYESİ BEŞERİ SERMAYE
Önce Gaziantep Valisi Davut Gül’ü ziyaret ediyoruz. Gül, kente yapılan yatırımları anlatıyor. İhracatın da kentin en önemli unsurlarından biri olduğunu vurguluyor. Kentin 2023 ihracat hedefi 15 milyar dolar: “Gaziantep’te ihracatın ithalattan fazla olması kentin yerel kaynaklarından ya da doğal kaynaklarından değil. Gaziantep’in en büyük sermayesi beşeri sermayesidir” diye kaydediyor. Bunun için de çocuk ve gençler için yapılan çalışmaları aktarıyor. Bunlardan biri Spor Şehri Gaziantep Projesi... Projeyle, öğrencilerin spora yönlendirilerek zararlı alışkanlıklardan uzak durmaları amaçlanıyor. 2018’den bu yana 752 okulda kulüpleşme aşaması tamamlanmış.
2018’de 22 bin olan lisanslı sporcu sayısı 170 bini öğrenci olmak üzere 95 bine ulaşmış. Bir diğer proje Deneyap Atölyeleri’nin yaygınlaştırılması: “Gençlerimizin özellikle teknoloji alanında gelişimlerine katkı sağlayacak 9 Deneyap Atölyesi’nin kurulması için proje geliştirdik. Sekizi tamamlandı. Bir diğer proje Türkiye’nin ilk Çocuk Üniversitesi... Üstün yetenekli öğrenciler üniversite ortamına aşina olacak, bilimsel araştırmaları ve üniversite eğitimini yaşayarak öğrenecek. Kurulması için Büyükşehir Belediyesi ile çalışmalara başladık. Bir ayda 4352 öğrencimiz farklı atölyelerden yararlanacak. HAYAT Projesi ile imarsız mahallelerde kamulaştırmalar yaparak öncelikli olarak dezavantajlı bölgelerin ihtiyaç duyduğu okulları inşa ediyoruz. Aynı alanlarda kadınların ek gelir elde edebileceği merkezler yapıyoruz. İki merkez ilçemizde belirlediğimiz 26 mahallede yapılacak okul ve sosyal alanlar, çevresindeki 36 mahallede 528 bin 216 nüfusu, 107 bin 545 öğrenciyi etkileyecek.”
SALGINA RAĞMEN TARİH YAZILDI
Salgın ve küresel sorunlara rağmen kentin üretim, ihracat ve istihdamdaki başarısıyla hedef büyütmeye devam ettiğini anlatıyor Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adnan Ünverdi. Ünverdi şu bilgileri paylaşıyor: “Gaziantep ülkemizin en büyük organize sanayi bölgesine (OSB) sahip şehridir. Sadece OSB’de binin üzerinde firma faaliyet göstermekte ve 200 bin kişiye istihdam sağlanmaktadır. Pandemiye rağmen 2020’yi 7 milyar 935 milyon 814 bin dolar ihracatla rekorla kapattık. 2020’de en fazla ihracat yapan 5. iliz. 2021’i de inşallah rekorla tamamlayacağız; 9 milyar doların üzerinde ihracata ulaşmak istiyoruz. Gaziantep, 155 alanda üretim yapmakta, 194 ülkeye ihracat gerçekleştirmektedir.
POLATELİ ŞAHİNBEY OSB VE HASSA DÖRTYOL TÜNEL PROJESİ
45 milyon metrekare alanı ile Türkiye’nin en büyük OSB unvanına sahip olacak, Polateli-Şahinbey Tekstil İhtisas OSB’nin kuruluş çalışmaları devam ediyor. Ülkemizde iki ilin birlikte kurduğu ilk ve tek OSB. Ancak Hassa-Dörtyol projesinde yatırım planına alınan yol çalışmasının hızlandırılması gerekiyor. Amanos Tüneli’nin açılması ile bu bölgenin İskenderun Limanı’na mesafesi 87 kilometreye düşecek. Proje bölge sanayisine sınıf atlatacak. Sadece Gaziantep değil çevre illeri de limana yakınlaştıracak.”
AKKAYA: FUARLAR YERELDEN ULUSALA ULUSALDAN EVRENSELE AÇILAN KAPIDIR
AKORT Fuarcılık Yönetim Kurulu ve TOBB Kadın Çalışma Kurulu Başkanlık görevlerini yürüten Hülya Akkaya, kentte çok sayıda ulusal ve uluslararası fuar düzenliyor, Gaziantep ekonomisi ve şehrin tanıtımı konusunda katkı sağlayan çalışmalarda bulunuyor.
Akkaya ile Gaziantep’i ve projelerini konuşuyoruz: “Gaziantep, kültürü, tarihi ve ekonomisi ile eşsiz bir kent. Çalışmak için yaşayan ama bununla beraber değerlerini yitirmeden gelişen insanların şehri. Kadın olarak iş hayatında zorlandığım noktalar oldu. Bu yüzden genç kadın girişimcilere destek olmak adına uzun yıllar sivil toplum kuruluşlarında çalışmalarda bulundum. Bir iş kadını olarak edindiğim tecrübeleri bizden sonraki nesillerle paylaşmak zorunda hissediyorum. Kadınların ekonomide güçlenmesi ülke ekonomisinin olmazsa olmaz gerekliliğidir. Gaziantep’te ve birçok lokasyonda çeşitli fuar ve organizasyonlar gerçekleştirdik.
Şu an, ekimde düzenlenecek EXPOBEL Çevre, Şehircilik ve Teknoloji Fuarı’nın hazırlığı içindeyiz. Kentlerin ihtiyaç duyabileceği her türlü ürün, hizmet ve teknolojinin bir arada sergileneceği bir organizasyon olacak. Fuar, hem belediyeler hem de tedarikçi firmalar için önemli bir fırsat. Paneller ve toplantılar ile de sosyal, kültürel ve teknolojik belediyecilik konularında son gelişmeler paylaşılacak. Türkiye’nin dört bir yanından ziyaretçileri ağırlayacak olmanın heyecanı içindeyiz. Yaptığımız işin en büyük özelliği yerelden ulusala, ulusaldan evrensele birçok sektörü taşıyan önemli ve stratejik bir rolü var. İşimizi çok seviyoruz, Gaziantep için çalışıyoruz.”
BABAMIN “İŞİN HİLESİ DÜRÜSTLÜKTÜR” SÖZÜNÜ İŞ HAYATIMIN FELSEFESİ YAPTIM
Gaziantep hatta Türkiye iş dünyasının simge isimlerinden SANKO Holding Onursal Başkanı Abdulkadir Konukoğlu, Anadolu sanayileşmesinin önderlerinden Sani Konukoğlu’nun ilk çocuğu olarak dünyaya gelmiş. Küçük yaşlarda iş hayatına atılmış. Çıraklıktan başlayıp, işletmenin her kademesinde görev yapmış. Babası Sani Konukoğlu’nun vefatı sonrasında 1994'te SANKO Grubu şirketleri başkanlığına getirilmiş. Babasının "İşin Hilesi Dürüstlüktür" sözünü iş hayatının temel felsefesi yapmış. Gaziantep'te dinlerken keyifli saatler geçirdiğimiz Konukoğlu hem kendi hikayesini hem de Türkiye'de sanayileşmenin sembolü olan; tekstil, enerji, inşaat, ambalaj, iş ve tarım makinaları, bilişim, AVM, finans, eğitim, sağlık ve gayrimenkul sektörlerinde faaliyet gösteren, ülkenin dört yanında bulunan işletmelerinde yaklaşık 14 bin kişiyi istihdam eden SANKO'yu anlattı:
ÇIRAKLIKTAN BAŞKANLIĞA
"Zanaata olan ilgim nedeniyle babamın karşı çıkmasına rağmen ortaokulu bıraktım ve işyerine gittim. Babam beni işletmede usta İzmirli Muharrem Berk’e götürdü, 'Oğlumu al ve yanında işe başlat. Bu patronun oğlu diye iltimas geçersen hakkımı helal etmem' dedi. Bana döndü 'Ben patronun oğluyum diye hiç aklından geçirme. Burada Muharrem ustanın çırağısın. Artık işletmede bana baba diye gelme, baba evde'dedi ve gitti. Babamın bu telkinleri sonrasında çalışmaya başladım. Yer süpürdüm, tezgah sildim. Ustam ayağı ile çöpü devirir, 'Buranın pisliği nedir' diye bağırır, eline kağıt alır, yağlanarak temizlenen tezgaha sürer, 'Bunu silmedin mi' diye enseme tokat patlatırdı. Ustalarım bana iyi ki öyle davranmış. O sayede sabretmeyi, itaati ve yönetmeyi öğrendim. Yaklaşık 60 yıldan beri çalışıyorum, çıraklıktan yönetim kurulu başkanlığına kadar her görevi yaptım ama sabah işyerime gelirken hala geç kalmamaya özen gösteririm. Biraz geç kalsam, odamda fotoğrafı asılı olan babam rahmetli Sani Konukoğlu’nun, bana kızgın baktığı hissine kapılırım. SANKO Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yürütürken, 1990’lı yılların sonlarına doğru, 50 yaşındayken, '15 yıl sonra Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinden ayrılacağım' dedim. Kardeşlerim görevimi sürdürmemi istedi. Ancak, holdingin ve ailenin dinamizmi açısından bu kararın yararlı olacağına inandım ve günü geldiğinde, 2014 yılında başkanlığın yanı sıra Gaziantep Sanayi Odası Meclis Başkanlığı’ndan da ayrıldım.”
GİRİŞİMCİLİK RUHUMUZDA VAR
"Gaziantep’in başarısında tarıma elverişli yeterli miktarda arazisinin olmamasının yanı sıra, Müslümanlar, Ermeniler ve Yahudilerin yüzyıllarca bir arada yaşamalarının katkısı olmuş. Müslümanlar, Ermenilerden zanaat öğrenmiş. Ayrıca, Gaziantep ya teşvik alamamış ya da çevre kentlere göre daha az yararlanmış. Devlet yatırımı da olmamış. Bunlar olsaydı dedelerimiz, babalarımız ve bizler memur ya da işçi olurduk. Bu sayede Gaziantepli girişimci ruhunu geliştirmiş. Girişimcilik adeta genlerimize kodlanmıştır. Ayrıca, Gaziantepli üniversite eğitimini aldıktan sonra mutlaka Gaziantep’e döner. Ve sahip olduğu bilgiyi Gaziantep’te üretime kanalize eder.”
YATIRIMLAR SÜRDÜ
SANKO Holding, 100'ün üzerinde ülkeye yılda ortalama 500 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiriyor. Özellikle denim kumaş üretiminde; kapasite, kalite ve tasarım olarak dünyanın açık ara liderliğini üstleniyor. İSKO markası ile yıllık 300 milyon metre üretim kapasitesine sahip olan Sanko Tekstil, dünyanın önde gelen denim konfeksiyon markalarının çözüm ortağı konumunda. SANKO, küresel salgına rağmen 2020-2021'de 500 milyon dolarlık yatırıma imza attı. SANKO, ülke ekonomisine ve istihdama sağladığı katkı yanında, topluma yaptığı hizmetleri kurumsal bir yapı altında toplamak amacıyla 1989'da Sani Konukoğlu Vakfı ’nı kurdu. Vakıf, 1997'de Türkiye genelinde 4 bin 500 vakıf arasından “Yılın Vakfı” seçildi. Ayrıca Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce yapılan değerlendirmede, Türkiye’de en çok yardım yapan ilk 10 vakıf arasına girdi.
- Makina halısı üretiminde ve ihracatında dünya lideri
- Makarna üretiminde dünya ikincisi
- Coğrafi işaret tescilinde Türkiye’de 67 ürünle ilk sırada
- Sanayi odası girişimleriyle baklava ülkemizin AB’den coğrafi tescil alan ilk ürünü olarak kayıtlara geçti
- Antep kutnu kumaşı ve katmeri de tescilli ürünler arasında.
