Giriş
57 Türk startup’a yatırım yapan Escort Teknoloji Yatırım AŞ’nin Başkanı İbrahim Özer, milyar dolarlık (unicorn) girişimlerin yolda olduğunu söyledi.
Gelecek gördükleri girişimlere ‘tohum’ yani erken aşama safhasında 1 koyup 40-50 katlık değer artışı yakaladıklarını belirten Özer, bu girişimlerden özellikle Glaucot, Bakiyem, Bisu, Artiox ve Eba Garaj’a (Kidolog) dikkat çekti.
İbrahim Özer, Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden mezun.
Türkiye’nin startup ekosistemi son dönemde parlayan yıldız. Ülkemizde 1 milyar dolarlık değerlemeye (unicorn) ulaşan startup sayısı şu anda 6. Önce Peak Games, ardından Getir, Dream Games ve en son Insider unicorn ligine çıktı. Hepsiburada, ABD’de halka arz edilerek unicorn statüsüne girdi. Trendyol ise unicorn’u geçerek 10 milyar dolarlık değerlemeye ulaştı yani decacorn oldu. Getir ise Mart 2022’deki 11.8 milyar dolarlık değerlemeyle Türkiye’nin ikinci decacorn unvanını alan şirket statüsüne yükseldi.
İLHAM KAYNAĞI OLDULAR
Dünyada da ses getiren bu şirketlerin başarısı Türkiye’den yeni girişimlerin çıkması için de büyük ilham kaynağı oluyor. İrili ufaklı yüzlerce girişim aldıkları yatırımlarla hızla büyüyor ve milyar dolarlık şirketler kulübüne girmek için gün sayıyor. Öte yandan global çapta yükselen enflasyon oranları ve ABD Merkez Bankası Fed’in agresif para politikaları yatırıma ihtiyaç duyan girişimleri ister istemez etkiliyor. Tüm bunlar yaşanırken ABD’de Silicon Valley Bank’ın iflası da girişim ekosistemine darbe vurdu.
İŞTİRAKLERİN KURUCULARI TÜRK
Gelinen noktada Türk girişimcilik ekosisteminde işlerin nasıl gittiğini konuşmak için bu alanda önemli yatırımları olan Escort Teknoloji Yatırım AŞ’nin (borsa kodu ESCOM) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Özer’le bir araya geldik. Türkiye’deki girişimlerin henüz global ölçekte fiyatlanmadığını, bu yüzden Türk girişimlerin cazibesini koruduğunu ifade eden Özer, ‘yatırıma devam’ mesajı verdi. Ağırlıklı olarak ‘Alesta’ isimli girişim sermayesi fonu aracılığıyla yatırım gerçekleştiren grup, siber güvenlikten online terapiye ve ödeme sistemlerine kadar yerli 57 iştirakiyle öne çıkıyor. Özer, hedefin toplamda 100 startup yatırımına ulaşmak olduğunu söyledi.
EN ÇOK LINKEDIN’DEN BAŞVURU VAR
Girişimcilerin kendilerine en çok sosyal medya ağı LinkedIn üzerinden ulaştığına dikkat çeken İbrahim Özer, “Yatırımcı olarak bizi çok seviyorlar. Başvuru yapan tüm girişimcilerle tek tek görüşüyoruz. 8 kişilik bir ekiple projeleri değerlendirip karar veriyoruz. Girişimlere ortalama yüzde 10 ortak olup sermaye koyuyoruz. Yatırım yaptığımız girişimler kısa sürede 40-50 kat değerlemelere ulaşıyor. Bu durum kârlarımıza da yansıyor. 2020 kârımız 30 milyon liraydı, 2021’de 100 milyona, 2022’de 424 milyona çıktı” dedi.
DÜNYAYI DEĞİŞTİRECEK GÖZLÜK
İbrahim Özer, yatırım yaptıkları şirketlerin bazılarına ve bunların faaliyet alanlarına dikkat çekerek, “Bunların içinden birkaç tane unicorn çıkacağına inanıyoruz” dedi ve şu bilgileri paylaştı:
Glaucot: Göz hekimi, elektronik mühendisi olan iki ortak tarafından kuruldu. Halen bilinen bir tedavisi olmayan ve yüzde 20 oranında körlükle sonuçlanan Glokom hastalığını (göz tansiyonu) tedavi için bir gözlük geliştirdiler. Gözlük, gözü belli frekansta ışık veriyor ve beyne giden sinirleri uyararak hastalığın ilerlemesini durduruyor. Klinik çalışmaları tamamlanan ilk 24 hastadan alınan sonuçlar çok olumlu.
Klinik çalışmaların tamamlanmasının akabinde uluslararası medikal dergilerde yayınlanacak. Eğer başarılı olursa yaygın bir hastalık için Türkiye’den globale çıkmış ilk tedavi olacak. 2 milyon dolar değerleme üzerinden yatırım yaptık.
Payımız yüzde 9. İngiltere’de göz cerrahisinde duayen bir kişi hisse alıp şirketin yönetim kuruluna girdi. Şimdi Avrupa’da 50 milyon değerleme ile yatırım turunda. Göz tansiyonu tedavisinin Pazar büyüklüğü 7 milyar Euro. Dünyada 80 milyon glokom hastası bulunuyor. Glaucot patentinin milyar dolara satılacağını öngörüyoruz. 1 milyar dolara giderse 90 milyon (1.7 milyar lira) dolar gelir sağlarız.
KANADA’DAN ÖZEL TEŞVİK
Nicat: İzmir’de kurulu. Batarya maliyetlerinin yaklaşık yüzde 40 kadarını oluşturan katot geliştiriyor. Geliştirdiği katot örnekleri Amerika’da ki batarya üreticilerinden onay aldı. Kanada Madenciler Birliği, şirketi Kanada’ya taşıması için özel teşvik verdi.
350 BİN LİRALIK YATIRIM 14 MİLYON LİRAYA ÇIKTI
Artiox: İki girişimci ortak tarafından Ankara’da kuruldu. Sanat eserlerinin token haline getirip küçük yatırımcıların sanat yatırımı yapabilmesine olanak sağlıyor. Geçen yıl Picasso tablosunun paylarını 132 saniyede sattılar. 2021 yılında 7 milyon lira değerleme ile yüzde 5 yatırım (350 bin lira) yaptık, 2022 yılında 277 milyon lira değerleme ile yeni yatırım aldı. Buna göre yatırımımız 14 milyon liraya çıktı.
1.5 YILDA DEĞERİ 50 KAT YÜKSELDİ
Eba Garaj (Kidolog): Ebeveynlere çocukların bilişsel, sosyal, duygusal ve motor gelişiminde ihtiyaç duyabilecekleri desteği online uzmanlar tarafından sağlıyor. 2021 yılında 3 milyon lira değerlemeyle yatırım yaptık, 2022 yılında 140 milyon lira değerlemeyle yeni yatırım alarak 1.5 yılda değerini 50 kat artırdı. Bu girişimde yüzde 11 payımız var.
HIZLI BÜYÜYOR
Bren: Bursa’da kuruldu. Kendi geliştirdiği sensör ve yapay zeka yazılımı ile buhar miktarını taşıyıcı borulara herhangi fiziki bir müdahale yapmadan sensörlerle ölçebiliyor. 2020’de 5 milyon değerlemeyle yatırım yaptık. Payımız yüzde 11. 2022 yılında 217 milyon lira değerlemeyle yatırım aldı. Avrupa, Amerika ve Japonya’ya ürün satıyor. 50 milyon dolar (950 milyon lira) değerlemeyle yeni yatırım almak üzere.
BİSU 250 MİLYON DOLARA KOŞUYOR
Tektuş (Bisu): Mobil uygulaması üzerinden tek tuşla aldığı su siparişlerini 30 dakika içinde tüketiciye teslim ediyor. 2020 yılında 10 milyon dolar değerlemeden yatırım yaptık. Yüzde 1.4 payımız var. 2022 yılında 100 milyon dolar değerleme üzerinden yeni yatırım aldı. Bu yıl 250 milyon doları hedefliyor.
