SORU: 15 Haziran 1977 doğumluyum. Askerliğimi 1998-2000 arasında yaptım. Sigorta girişim 2000’de. Fakat 1994-1996 yılları arasında deri imalat işyerim vardı. Esnaf kefaletten kredi kullandım. Oda vergi kayıtlarım vardı. Fakat Bağkur girişim yok. Ne yapabilirim? OSMAN
CEVAP: Bağkur’a süresi içinde kayıt ve tescilinizi yaptırmadığınızdan, yeni bir kanun çıkartılıp izin verilmediği sürece 1994’ten Bağkur’a kayıt yaptıramazsınız. Askerlik sürenizi, prim ödeme gün sayınızı bildirmemiş, sigorta başlangıcınızı da tarih (gün, ay, yıl) yerine sadece yıl olarak belirtmişsiniz. 18 ay askerlik yaptığınızı varsayarsak, askerliğinizi borçlanmanız halinde, emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanma ile EYT kapsamına gireceğinizden emekli olurken yaş aramayacak. Priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
YAŞI FAZLA OLANLAR İÇİN YASA ÇIKAR MI?
SORU: Geriye dönük prim noksanı olup yaşını doldurmuş kişilerin emekli olma şansları var mı? Böyle bir uygulama 2018’den beri gündeme geldi. Şöyle: 1800 gün prim şartı gelecekti. 1900 günüm var. 70 yaşındayım. İsteğe bağlı prim ödeyemiyorum. 1800 gün primi olanları emekli edecek yasa çıkar mı? Hasan TUNA
CEVAP: Başta çok güçlü bir hükümet var. Siyasi otorite, isterse tabii ki böyle bir yasa çıkartılabilir. Ancak Maliye Bakanı zaman zaman ekonomideki bozukluğu EYT kanununa bağlıyor. EYT ile emekli olanlarla emekli sayısının 16 milyonu aştığını ve bunun bütçeye büyük bir yük getirdiğini vurguluyor. Maliye Bakanı’nın bu açıklamalarına göre yaşı kaldıran bir yasa çıkartılmaz. Ancak çıkartılacaksa bile, 2028’deki Cumhurbaşkanlığı seçiminden önce çıkarılabilir.
BAŞLANGIÇTA MALUL MÜYDÜNÜZ?
SORU: Sigortalı (SSK’lı) çalışmaya başlama yılım 1994. Yüzde 92 oranında engelli raporum var. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Gg. TK.
CEVAP: İlk sigorta girişinizde yüzde 92 oranında engeliniz varsa, malulen emekli olamazsınız. Çünkü ilk defa sigortalı olduğu tarihte malul derecesinde hastalığı veya engeli olanlar maluliyet haklarından yararlanamıyor. Ancak diğer sigortalılara nazaran emekli olmak için daha uygun şartlara tabiler. İlk sigortalı olduğunuz tarihte malul derecesinde engelli olarak emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim şartlarına tabisiniz. 3600 gün priminiz varsa istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Ancak ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte malul derecesinde (en az yüzde 60) engelli değilseniz yani maluliyet durumunuz sigortalı olduktan sonra oluşmuşsa, malulen emekli olmak için 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ve en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı şartlarına tabisiniz. 1800 gün priminiz varsa, emeklilik talebiniz üzerine rapor ve tıbbi eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu, malul olduğunuza karar verirse emekli olabilirsiniz.
5675 GÜNÜNÜZ VARSA EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
SORU: 30 Temmuz 1972 doğumluyum. E-Devlet’te işe başlama tarihi 2 Mart 1987. Çıraklık eğitim merkezinden girişim var. Fakat devlet geriye dönük iptal etti. Prim ödemeye başlama tarihim 8 Mart 1994. Hangi tarihte emekli olabilirim? HAKAN
CEVAP: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. 5675 gün priminiz varsa istediğiniz zaman emekli olabilirisiniz. Yoksa priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.