Bir haftadır Artvin ve ilçelerindeyiz. Türkiye’nin kuzeydoğu köşesinde, yaklaşık 170 bin nüfusuyla Türkiye’nin en küçük 6’ıncı şehri Artvin. Batısında Rize, doğusunda Ardahan, güneyinde Erzurum yer alıyor.
Kuzeyde Karadeniz’e kıyısı olan Artvin, Ardahan ile birlikte Türkiye-Gürcistan sınır hattını oluşturuyor. Yaylaları, gölleri, vadileri, kanyonları ve ormanlarıyla ünlü Artvin’de yollar hep virajlı. ‘S’ler, hatta ‘Z’ler çizerek, kıvrıla kıvrıla çıkıp aynı şekilde inmek zorundasınız. 9 ilçesi var 8 plaka numaralı ilin.
Karadeniz kıyısında Arhavi, Hopa ve Kemalpaşa. İçeride Murgul, Borçka, Ardanuç, Şavşat, Yusufeli ve Merkez. Her ilçenin demografik yapısı farklı. Artvinlilerin, hemşeri olduklarını duydukları anda birbirlerine sorduğu ilk soru da zaten “Neresinden” oluyor. İlçeyi öğrendikten sonraki soru ise “Hangi köyden?” Ve nihayet “Kimlerdensin?” Türk, Gürcü, Laz, Hemşinli ve Kafkas Romanları Poşalar (Lomlar) bölgenin etnik yapısının parçaları.
ARTVİNLİLER
Artvin’in büyük kısmı ormanlarla kaplı. Endemik bitki örtüsü dünyanın sayılılarından. Flora ve faunası da öyle. Tarıma el verişli toprak az olduğundan, yıllar boyunca çocuklarını çoğunlukla okutmuş Artvinliler.
Siyaset, bürokrasi, yargı, iş dünyası gibi birçok alanda çok sayıda Artvinlinin olması bundan sebep. Artvin dışında yaşayan Artvinlilerin sayısı, Artvin’in mevcut nüfusunun 10 katından fazla diye tahmin ediliyor. Artvinliler birbirlerine çok bağlı insanlar. Bunu çok yakından, aileden biliyorum. Eşim Özlem’in (Akarsu Çelik) annesi de babası da Ardanuç’un köylerinden.
Hemşeriliğin bu denli önemsendiği, bu kadar keskin olduğu başka memleket -en azından ben- görmedim. Tanıdığım günden beri, ‘Sizin memleket mikro milliyetçiliğin başkenti’ diye takılıyorum kayınpeder, kayınvalide ve Artvinli dostlara. Kadınların sosyal yaşamdaki yeri ve etkisi, kadın-erkek eşitliği çok dikkat çekici burada.
ARDANUÇ VE ÇOCUKLAR
Cağ dönerin çıkış yeri Artvin. Özellikle de Ardanuç ve Yusufeli. Yatık döner diye de bilinen cağ kebabı gerçekten çok lezzetli bu bölgede. Tereyağı, balı, dut pekmezi ve yerel yemekleri de öyle. Ardanuç’ta CHP’li Yıldırım Demir 4 dönemdir belediye başkanı.
5 Ağustos Cuma akşamı ilk ve orta okul öğrencilerinin yaz okulu yıl sonu şenliğini izledik Başkan Demir ile birlikte. Organizasyonun mimarı, İstanbul Kadıköy Belediyesi Suadiye Gönüllüleri Yaz Okulları Sorumlusu Ümit Ağan’dı. 80 yaşındaki bu ‘genç’ kadın, iflah olmaz bir eğitim gönüllüsü.
Suadiye Gönüllüleri’ne gelir elde etmek için İstanbul Yarı Maratonu’nu koşmuş. Daha doğrusu yürümüş. Şimdi bir sonraki maratona hazırlanıyor 80 yaşındaki Ağan.
Ümit Ağan, “Öğretmenlerimiz ilçenin 60 çocuğuna 3 hafta boyunca eğitim verdi. Hepsi pırıl pırıl cumhuriyet çocukları. Atatürk’ün çocukları… Çocuklarımıza ‘Nasıl bir Ardanuç hayal ediyorsunuz’ diye sorduk ve işte bu resimleri yaptılar. Ortaya harika bir sanat eseri çıktı” dedi.
Barış ve kardeşlik temalı tiyatro oyunu sahneleyen, Karadeniz’de Ege’nin Harmandalı Zeybeği’ni oynayan, vals yapan ve şarkılar söyleyen bu çocuklar ülkenin aydınlık geleceği adına izleyen herkese umut ve moral verdi.