Giriş
Ramazan Bayramı’na iki gün kaldı. Bu bayramı da pandemi koşullarında yaşamak zorundayız. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Viroloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kenan Midilli’yi aradım dün.
UZAKTAN BAYRAMLAŞALIM
- Hocam, koronavirüs tablosundaki rakamlarda düşme eğilimi gözleniyor. Tablo size ne ifade ediyor?
- Evet bir düşüş var ama düştüğümüz sayı tehlikeyi azaltacak düzeylerde değil. 15 binlerdeyiz. Bayrama kadar, olsa olsa 10 binlere düştüğünü varsayalım; hâlâ çok yüksek bir sayı bu.
- Dediğiniz gibi, önümüz bayram… Bu bayramı nasıl geçirmemizi önerirsiniz? Yapılması ve tabii asıl yapılmaması gerekenler neler?
- Aslında hâlâ geçerli olan kural bayramda da sıkı şekilde, dikkatle uygulanmalı. Özellikle kapalı ortamlarda, tanımadığımız insanlarla daha doğrusu aynı evde yaşamadığımız kişilerle bir arada olmamalıyız. Onun için o klasik bayramlaşma ya da bayram ziyaretlerinden bu sene de maalesef vazgeçmek durumundayız. Komşular, tanıdıklar özellikle kapalı ortamlarda iç içe olmamalıyız. Artık ezberlediğimiz maske-mesafe ve hijyen kurallarına da azami özen göstermeliyiz.
- Bayramlarda geleneksel olarak aile büyükleri ziyaret edilir malum…
- Tabii… Dediğim gibi alışılmış, geleneksel bayram ziyaretleri ve bayramlaşmalara bu sene ara vermemizde fayda var. Varsa eğer, bir şekilde aşılanmamış büyükler, onlara özellikle daha fazla özen göstermemiz gerekiyor. Aynı şekilde kronik hastalığı olanlar, risk grubundakiler, henüz aşılanmamış olanlara da tabii.
- Açık havada ve mesafeyi koruyarak bayramlaşmak bir seçenek olabilir mi?
- Açık hava nispeten biraz daha güvenli ama orada da yine burun buruna olunursa aynı risk söz konusu. Açık havada, mesafeyi koruyarak ve maskeli şekilde belki ama şu anda zaten sokağa çıkma yasağı olduğu için açık hava seçeneği de yok.
AŞILAR SONUÇ VERİYOR
- Sayın Midilli, aşıların koruyuculuğuyla ilgili bazı veriler açıklanıyor. Sözü edilen oranlar gerçek mi? Aşılananlar büyük oranda güvende mi?
- Aşılar farklı kriterlere göre değerlendirilmiş durumda. Birbirleriyle doğrudan tam olarak karşılaştırılmış değiller ama hepsinin görünen özelliği şu; ölüm ve ağır hastalığı çok ciddi boyutlarda azaltıyorlar. Enfekte olmaya belki biraz daha az engel oluyor ama onlarda da hastalık daha hafif geçiyor. Bazı aşılarda, aşılı kişi virüsü alsa bile, virüsü başkasına yayacak boyutta çoğaltmadığını görüyoruz.
Bu enfeksiyonun en istenmeyen sonlanımı, bütün aşılar tarafından önlenmiş gibi duruyor. Yani bütün aşıların ölüm, ağır hastalık, yoğun bakım ihtiyacı gibi durumları çok yüksek oranda engellediği görülüyor. Gerçek yaşam verileri de bu rakamları destekliyor. Burada önemli olan bir nokta var. Aşılara karşı daha dirençli olan Güney Afrika gibi kökenlerin yayılmamasını sağlamamız lâzım. Yayılımına fırsat vermeden bu tür kökenlerin baskılanması ve bununla birlikte mümkün olan en fazla sayıda kişinin bir an önce aşılanması lâzım.
