Sağlık Bakanlığı, Türkiye’nin Covid-19 bilançosunu her gün açıklıyor. O tabloda test sayısı, vaka sayısı, hasta sayısı, vefat sayısı, iyileşen sayısı, ağır hasta sayısı gibi başlıklar yer alıyor. Bunların yanında, Türkiye’nin aşı tablosu da (yani tek doz, iki doz ve üç doz aşı olanların sayı ve nüfusa oranları) gün gün duyuruluyor. Aynı veriler haftalık olarak da açıklanıyor.
Önerim şu… Kamuoyuna bir başka veri daha sunulsa… Vaka, hasta, ağır hasta, vefat ve iyileşen sayıları ‘aşılı olan ve olmayanlar’a göre sınıflandırılarak açıklansa. Demem o ki; o tabloda yer alan kişilerin yüzde kaçı aşılı kişiler, kaçı aşı olmamış olanlar, bunu da öğrensek.
AŞI OLAN-OLMAYAN FARKINI DA BİLELİM
Önceki günün verileri üzerinden örnek vereyim… 21 Temmuz 2021, Çarşamba günkü vaka sayısı 8 bin 151’di. Diyorum ki, bu 8 bin 151 yeni vaka içinde tek doz aşı olmuş olan kişi sayısı kaç? İki doz aşılı olanların oranı ne? Yeni vakalar arasında üç doz aşı olmuş kaç kişi var? Bu rakamlar da açıklansa…
Aynı günkü vefat sayısı 59. Bu 59 kişinin ne kadarı (ve kaç doz) aşılıydı, ne kadarı aşı olmamış? Bu bilgi de verilse… O gün 4 bin 946 kişinin iyileştiği açıklandı. İyileşenlerin yüzde kaçının aşı (ve kaç doz) olup olmadığı bilgisi de kamuoyuyla paylaşılsa… Aynı şekilde ağır hastalar arasındaki aşılı-aşısız oranını da bilsek… Ve bütün bu veriler, il bazlı da açıklansa… ‘Hangi şehirde kaçı aşılı, kaçı aşısız’ şeklinde.
AŞI OLANLA OLMAYAN BİR Mİ?
Yeni vaka, ağır hasta, iyileşen ve hayatını kaybedenlerde ‘aşılı olanlar – olmayanlar’ oranlarının açıklanması, aşı tereddüdü yaşayanlar üzerinde etkili olacak bir veri oluşturmaz mı sizce de? Düşünün… Yeni vakaların, örneğin, yüzde 80’i aşı olmamış kişilerse… Mesela, hayatını kaybedenlerden sadece bir ya da ikisi iki doz aşı olmuş olan insanlar, geriye kalan büyük çoğunluk aşısızsa… Ağır hastaların -diyelim kiyüzde 97’si aşı olmamışsa…
Diğer bir deyişle, iki ya da üç doz aşısını yaptırmasına rağmen yoğun bakımlık olanların oranı yüzde 3 seviyesinde kalıyorsa… Misal, iyileşenlerin yüzde 90’ı aşılılarsa… Yani özetle; aşısını yaptıranlar, aşı olmayanlara göre daha az hasta oluyor, hastalansa da daha hafif atlatıyorsa… Aşı olmayanlar, olanlara göre çok daha fazla ölüm riski taşıyorsa bu durumu herkes bilsin.
Yok eğer aşı, vaka ve vefat tablosuna olumlu yansımıyorsa onu da bilelim. Tablolara ‘aşı olmuş-olmamış’ sınıflandırması eklenirse aşı konusunda kafası karışık olanlar, bir nedenle tereddüt edenler belki durumu bir kez daha değerlendirebilir.