Giriş
Meşhur sözdür...
“Futbol sadece futbol değildir” derler. Büyük oranda da doğrudur bu.
Katar’da devam etmekte olan 2022 Dünya Kupası ise bu sözün farklı versiyonu olan bir soruyu sordurtuyor insana: “Futbol sadece para mıdır?”
*
Dünyanın en popüler sporu olan futboldaki değişim, daha doğrusu evrime, ‘endüstriyel futbol’ adı verildiğinden beri yeşil çimler üzerindeki oyunla ilgili hiçbir şey eskisi gibi değil.
Sadece görüntü aynı…
İki takım, 22 oyuncu, bir top, iki kale... Gerisi çok değişti. Statlar değişti. Seyirci profili değişti. Hakem sayısı ve hakemlerin donanımı değişti. VAR sistemi getirildi.
Kurallar değişti. Bütün bunlarla birlikte, asıl önemlisi anlayış ve öncelikler değişti. Sportmenlik değil sportif başarı oldu öncelik.
Daha fazla başarı, daha fazla para demekti çünkü artık. Sponsorluklar, yayın gelirleri, resmi ürün satışları…
Endüstriyel futbol kavramını var eden alt başlıklardan ilk akla gelenler bunlar. Hepsi de ‘para’ demek.
*
Ülkeler değişiyor ama endüstriyel futbol gerçeği değişmiyor. Küresel bir gerçek endüstriyel futbol. Örneğin Arap sermayesi…
Futbol oyununun doğduğu Britanya topraklarında bugünkü futbol dünyasını domine eden paranın büyük kısmı Körfez ülkelerinden geliyor.
O Arap sermayesi bugünlerde dünya futboluna ev sahipliği yapıyor. 2022 Dünya Kupası’nın Katar’a verilmesi sürecinde yaşananları bütün dünya biliyor artık.
Sadece bir başlık bile insanı şu maçları izlerken spordan, futboldan soğutuyor. Katar’ın bu organizasyon için yaptığı inşaatlarda ölen işçiler -ki hepsi üçüncü dünya ülkelerinden gelen insanlardı- konusundan söz ediyorum.
Resmi açıklamalara göre, 6 bin 500 kişi yaşamını yitirdi Katar’da Dünya Kupası için yapılan inşaatlarda.
Resmi olmayan rakam ise 15 bin.
Bağımsız haber kaynakları, Katar’da ölen yabancı inşaat işçisi sayısının yaklaşık 15 bin olduğunu bildiriyor. Yazıyla on beş bin!
*
Başka bir kavram ile bitireyim yazıyı.
‘Kanlı elmas’ diye bir kavram vardır, bilirsiniz. Afrika’da, sömürgeci ülkelerin savaş ve çatışmalara mahkum ettiği bölgelerdeki madenlerden çıkarılan elmaslar, o savaş ve çatışma düzeninin finansmanı için kullanılır. Bu yüzden ‘kanlı’ denir o elmaslara. Ayrıca o elmasları yerin altından çıkarırken ölen maden işçileri sebebiyle ‘kanlı’dır o elmaslar. Çoğu çocuk olan işçiler…
Katar’daki statları gördükçe ‘kanlı elmas’ kavramını düşünmeden edemiyorum. 15 bin insana mezar olmuş o inşaatlar bugün görkemli şov mekanları…
Onlarca milyon Dolar, Euro ya da Pound’luk dünya yıldızlarının top koşturduğu statlar...
Çok garip bir duygu bu. İnsanı futboldan, spordan uzaklaştıran; hatta insanlığından utandıran bir durum. İnsan hayatının bu kadar ucuz, futbolun bu denli pahalı olduğu bir dünyadayız.
İyi seyirler…
