Giriş
Merkez Bankası Para Piyasaları Kurulu (PPK), yarından sonra, 22 Haziran 2023 tarihinde toplanıyor. Merkez Bankası’nın yeni başkanı Hafize Gaye Erkan’ın başkanlığında toplanacak Kurul’un halen yüzde 8 buçuk olan politika faizini artırmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Faiz artışı döviz kurlarında belli oranda düşüşü beraberinde getirdiğinden, döviz piyasaları da perşembe günkü toplantıya odaklanmış durumda. Keza Borsa… Borsa İstanbul (BIST) da 22 Haziran’da Ankara’dan gelecek haberi bekliyor.
Piyasada, politika faiz oranının yüzde kaça yükseltileceğine dair tahminler havada uçuşuyor. Tabiri caizse her kafadan bir ses çıkıyor.
*
Politika faizi doğrudan yüzde 40’a çıkacak diyenler de var, oranın yüzde 20 olacağını söyleyen de. Rivayet muhtelif…
Geçen hafta, güvenilir kaynaklarla yaptığım görüşmeler sonrası edindiğim izlenime göre, PPK’nın 22 Haziran toplantısında politika faizini bir seferde yüzde 25’e çıkaracağını söylemiştim.
Ardından da kademeli olarak yüzde 40 seviyesine… Bugün itibariyle de aynı noktadayım.
*
Merkez Bankası politika faizi 2 yıl önce yüzde 19’du. Eylül 2021 itibariyle, PPK tarafından düşürülerek, Şubat 2023’te yüzde 8.50 oranına getirildi.
Bu faiz politikası, döviz kurlarındaki yükselişi daha da hızlandıran bir faktör oldu. Merkez Bankası politika faizini sürekli olarak düşürse de piyasalardaki reel faiz oranları yüzde 8 buçuğun kat kat üzerine çıktı. Bankalar mevduata yüzde 40’a varan faiz veriyor.
Kredi faizlerinin yıllık maliyet oranı da aynı seviyelerde. Hatta birçok bankanın tüketici kredisi faizi yüzde 50’yi buluyor.
*
Tablo böyle…
Ve şimdi, Mehmet Şimşek’in başında bulunduğu yeni ekonomi yönetiminin, hayata geçirilecek diğer önlemlerle birlikte Merkez Bankası politika faizini de artıracağından kimsenin şüphesi yok. Ekonomi kulislerinde, yeni bürokrasi kadrosunun atacağı adımlarla ilk planda farklı faizleri bir dengeye oturtmayı hedefleyeceğine dikkat çekiliyor.
Politika faizindeki artış, kredi kartlarındaki gecikme ve taksit avans kullanım faizlerine de yansıyacak. Tabii bir de döviz kurlarına. Döviz piyasasında, politika faizinin – kimilerinin iddia ettiği gibi – tek seferde yüzde 40 seviyesine yükseltilmesi halinde kurlarda ciddi bir gerileme olacağı konuşuluyor.
PPK’nın faizi yüzde 20-25 seviyesine çıkartması hâlinde ise kurlarda hafif bir gevşeme olması, ardından da kısa sürede dövizin yeniden bugünkü seviyelere dönmesi bekleniyor. Bugün itibariyle kuvvetli ihtimâl de bu gibi görünüyor.
*
Bu arada son bir not; Mehmet Şimşek’in yardımcılarının kimler olacağı da netleşmiş.
Hazine ve Maliye bakan yardımcılarının isimleri, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayının ardından Resmi Gazete’de yayınlanacak. Bugün ya da yarın…
