Giriş
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Burak Altun anlatıyor.
Yüksek tansiyon tedavisi hastalığın evresine göre değişiyor. Evre 1 tansiyonda kilo verme, sigaradan uzak durma, egzersiz gibi yaşam biçimi değişiklikleri ile tansiyon ilacını bırakmak mümkün.
YÜKSEK TANSİYONUN TEDAVİSİ NASIL PLANLANIYOR?
- Tedavi planı hipertansiyonun hangi evrede olduğuna göre değişiyor.
- Pre-hipertansiyon tansiyon öncesi dönemdir. Büyük tansiyon 120-139, küçük tansiyon80-89 arasındadır.
- Evre 1’de büyük tansiyon 140-159, küçük tansiyon ise 90-99 arasındadır.
- Evre 2’de ise büyük tansiyon 160 ve üzerinde, küçük tansiyon 100 ve üzerindedir.
HER HASTADA İLAÇ BAŞLANIYOR MU?
- Pre-hipertansiyonda hastanın altta yatan, beraberinde eşlik eden kalp-damar, şeker ve böbrek hastalığı yoksa ilaç tedavisine başlamadan önce yaşam tarzı değişikliği ile 6 ay boyunca düzenli ve sıkı bir şekilde tansiyon takip edilir.
- Hastanın altta yatan başka bir kronik hastalığı yoksa ve evre 1 hipertansiyon teşhisi almışsa 3 ay boyunca yaşam tarzı değişikliği yapılır. Değişikliklerin ardından yine tansiyon yüksek seyrederse ilaç tedavisi başlanır.
- Hastanın evre 1 hipertansiyon teşhisinin yanı sıra diyabet, kalp-damar ya da böbrek hastalığı varsa hiç vakit kaybetmeden ilaç tedavisi başlanır.
- Evre 2 hipertansiyon hastalarında ise beslenme ve yaşam tarzı değişikliği ile beraber hemen ilaç tedavisi başlanır.
YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİ NELERDİR?
Yaşam tarzı değişimlerinden kastımız şunlar:
- Fazla kilolarınız varsa ideal kiloya ulaşın.
- Sigara içiyorsanız sigarayı bırakın.
- Tuz kullanımını azaltın.
- Alkolü azaltın, mümkünse kesin.
- İşlenmiş ve yağlı besinlerden uzak durun. Öğünlerde taze sebze-meyveye, kurubaklagillere, tam tahıllara ağırlık verin. Haftada 2 öğün balık yemeye özen gösterin.
- Hareketsiz yaşamdan uzak durun. Haftada en az 5 gün 30 dakikadan az olmamak koşuluyla tempolu yürüyüş yapın. Yaşamımızda dahil edilmiş düzenli egzersiz programları, kan basıncını ortalama 10 mm Hg yani 1 birim düşürür.
- Stresten uzak kalmaya çalışın.
TANSİYON HASTASININ DİYETİ NASIL DÜZENLENMELİ?
- Haftada en az 2 kez balık yiyin.
- Kırmızı et tüketiminiz haftada 500 gramı geçmesin.
- Poğaça, çörek, börek gibi hamur işi yiyeceklerden uzak durun.
- Süt ve süt ürünlerinde mümkün olduğunda az yağlı ürünler tercih edin.
- Şeker ve şekerli ürünlerden uzak durum.
- Yemeklere tuz ilave etmeyin. Günlük tuz tüketimini 1 silme çay kaşığının altına (5 gram) düşürün. Tuzu azaltmak için hazır çorbalar, turşu, salamura, konserve gıdalardan uzak durun.
İLAÇ TEDAVİSİ TEK DOZDA MI VERİLİR?
Yüksek kan basıncı ilaçları genellikle uzun etkili ilaçlardır. Yani 24 saat boyunca etkilidir. Bu nedenle tek dozda verilir. İlacın mümkün olduğunca aynı saatte alınmasını öneririz. Eğer hasta iki farklı tansiyon ilacı kullanıyorsa birinin sabah, diğerinin ise akşam vaktinde alınması daha uygun.
İLAÇ TEDAVİSİNİ BIRAKMAK MÜMKÜN OLABİLİR Mİ?
Evre 1 hipertansiyon hastalarında yaşam tarzı değişikliği ile istenilen tansiyon düzeylerine ulaşılıyorsa ilacı bırakmak elbette mümkün. Hipertansiyon birçok kronik hastalıkta olduğu gibi hastaya özel tedavi planlaması gerektiriyor. Bu nedenle hastanın ilacının kesilip kesilmemesinin kararını doktoru vermeli. Evre 2 hipertansiyon hastalarında ise ilacı bırakmak mümkün olmuyor, tedavi ömür boyu sürüyor.
TEDAVİ İHMAL EDİLİRSE NE OLUR?
Hipertansiyon beyin kanaması ve felç, kalp krizi, böbrek yetmezliği, görme kaybı, bütün damarlarda darlığa yol açabilen bir hastalık. Bu nedenle tedavi asla ihmal edilmemeli.
NE ZAMAN ACİLE GİTMELİ?
Eğer kan basıncınız yükseldiğinde beraberinde şu şikayetleri yaşıyorsanız en yakın acile ya da sizi takip eden doktorunuza başvurun:
- Göğüs ağrısı,
- Baş ağrısı,
- Göz dibinde kanama, görmede bozukluk,
- Burun kanaması,
- Konuşma bozukluğu.
