Kimi çok risk alabilir, kimi borçlanmaktan korkar; kimi cimridir, kimi savurgan; kimi bolluk kafasındadır, kimi kıtlık... Nasıl her birimizin göz rengi farklıysa parayla olan ilişkimiz de öyle. Hadi gelin ‘2025 hangi karakter için nasıl olacak?’ birlikte bakalım.
Yeni bir yıl, yeni fırsatlarla dolu bir kapı açıyor. Ama finansal hedeflerimize ulaşmanın yolu, sadece plan yapmaktan değil, o planları hayata geçirirken bizi yönlendiren ‘para karakterimizi’ anlamaktan da geçiyor. Para karakterimiz, finansal alışkanlıklarımızı, harcama ve biriktirme şeklimizi, hatta geleceğe dair motivasyonlarımızı belirleyen gizli bir rehber gibidir. Siz de kendi para karakterinizi uygulamam Monay’dan öğrenebilirsiniz.
SİHİRBAZLAR
2025, ekonomik dalgalanmalar, dijital dönüşüm ve belirsizliklere rağmen fırsatlar barındıran bir yıl olacağının sinyallerini veriyor. ‘Sihirbaz para karakteri’ne sahip olanlar, bilinçli, iyimser ve değişime açık olma özellikleriyle bu zorlu süreçte bilgeliklerini kullanarak hem sağlam finansal bir temel oluşturabilir hem de ruhsal dengeyi sağlayabilirler. Anda kalmak sihirbazların gücü, ancak plansızlık finansal dengeyi bozabilir. Bir harcama planı oluşturmak, plansız harcamalardan korur. Sihirbazlar, bilgiyi doğru kullanarak finansal gerçekliğini değiştirme gücüne sahiptir. Kripto paralar, dijital cüzdanlar ve yapay zeka destekli yatırım araçları 2025’te gündemde olacak. Dijital finans araçlarını öğrenmek, sihirbazlara bilgiyi kullanarak finansal durumunu iyileştirme imkanı tanıyacak.
PATRONLAR
‘Patron para karakteri’, finansal dünyada kontrol ve güç arayışıyla hareket eder. Ancak 2025’in finansal gündemi, ekonomik dalgalanmalar, artan maliyetler ve belirsizliklerle kontrol kaybı korkusunu tetikleyebilir. Patronlar için bu yıl, finansal gerçeklikle yüzleşmek, duygusal farkındalık ve sağlıklı bir finansal güven oluşturma yılı. Patronlar, finansal güçlerini başkalarını kontrol etmeye kullanmak yerine desteklemek için kullanmayı denemeli. Paranın gücü doğru kullandıklarında bu yıl gerçek tatmini sağlayacaklar. Sevdikleriyle açık finansal iletişim kurmalı ve maddi destekleri karşılıksız yapmayı denemeliler.
FEDAKARLAR
Yeni yıl kapıda. Bu sene farklı bir şey yapalım mı? Gelin, yeni yıla sizi bunaltmayacak, kolayca takip edebileceğiniz, kısa ve net bir planlama rehberiyle başlayalım. Hazırsanız, birlikte adım atalım!
2025’İN TEMASI: YENİ SENE SİZİN İÇİN NE ANLAM İFADE EDİYOR?
“2025 yılının sonunda ne olmak, neye sahip olmak, ne yapmak, neyi bitirmek, neyi başarmak istiyorum?” sorularını bugünden düşünmeye var mısınız? Bu soruların cevabını bir yere yazın ve her gün görebileceğiniz bir yere asın. Çünkü yılın ilerleyen aylarında hedeflerinize bağlı kalmak zorlaştığında, bu cümle sizi motive edecek. Net hedefler, net sonuçlar getirir.
KENDİNİZİN KURTARICISI OLUN
Hedeflerinizi gerçekleştirme yolunda en büyük etkenlerden biri finansal alışkanlıklarınız. Daha iyi bir yaşam, borçsuz bir hayat veya daha fazla finansal güvence istiyorsanız, artık harekete geçme zamanı. Unutmayın, hayatınızın bütçesini ve paranızı yönetecek tek kişi sizsiniz.
HEDEF
2025 için 5 hedef belirleyin. (Örnek: Borç kapatacağım...)
Her hedef için 3’er aylık (4 çeyrek için) aksiyon planı çıkartın. (Örnek: Ocak şubat- martta kart borcumu kapatacağım.)
Aralık ayı, yılın son sayfası. Hem bir kapanış hem de yeni bir başlangıcın aralanan kapısı... Bu dönem, bütçemizi, hayatımızı, alışkanlıklarımızı ve hayallerimizi gözden geçirmek için bir fırsat. Hadi Bilanço yapalım...
NEREDEN BAŞLAMALI?
Yıl sonu envanteri, basit bir soruyla başlar: “Bu yıl neler öğrendim?”
NE DEĞİŞTİ?
Bu yıl bütçenizde, hedeflerinizde ya da alışkanlıklarınızda neleri değiştirdiğinize bir bakın. Finansal olarak hangi adımlar sizi daha iyi hissettirdi? Hangi harcamalar gereksizdi? Kendinize dürüst olun, çünkü bu envanter tamamen size özel.
KİŞİSEL BİLANÇO: NE VAR NE YOK?
Sahip olduklarımızı alt alta toplayalım, bir nefes alalım... Sonra toplamdan borçları çıkartacağız. Buna işyerinde bilanço deniyor.
VARLIKLARINIZI LİSTELEYİN
Hedef, hayatımıza anlam katmanın en güçlü yollarından biri. Net hedef lazım insanoğluna. Gelecek güvencesi, finansal özgürlük, başımı sokacağım bir ev, çocukların eğitimi… Ne demişler “Nereye gittiğini bilene dünya bile çekilir yol verirmiş.” Hedefin yoksa rüzgar nereye eserse oraya savrulursun. Yarın ‘Efsane Cuma’ rüzgarı esecek. mNe olur savrulmayın... Onun yerine ‘Efsane Hedef’e odaklanın. İşte formül...
Efsane Cuma (Black Friday), şirketler stoklarındaki malları boşaltsın diye başlamış. Yani amaç biz sevinelim diye değil, onlar sevinsin, kâra geçsin diye başlamış ve devam ediyor. Şirketler kâra geçince kâr/zarar tablosu kırmızıdan siyah mürekkep ile yazılır (isim o sebeple Black Friday).
BİR DURUP DÜŞÜNÜN
Benim tavsiyem ise ‘Efsane Hedef’. Dükkanlar efsaneler yaratadursun ben size hedef koymanın gücünden, büyük hedeflerin nasıl küçük adımlarla gerçekleşebileceğinden ve akıllı harcamalarla bahsedeceğim. Onlar ‘harca harca’ derken ben size “Dur bir ‘efsane hedefini’ düşün” demek istiyorum. Hangisini yaparsanız karar sizin... Finansal bir hedef koymak, sizi günlük hayatın akışında bilinçsizce harcama yapmaktan kurtarır ve sizi efsane bir şekilde güçlü kılar. Örneğin, “Bir ev almak istiyorum” demek güzel ama bunun bir dilekten öteye geçmesi şart. Bunun için netleşmesi gerek. Peki ne zaman, nasıl ve hangi şartlarda?
HEDEFLERLE YAŞAMAK HAYATI KOLAYLAŞTIRIR
Hedef koymanın bir diğer avantajı, karar verme süreçlerinizi kolaylaştırmasıdır. Hedefi olan bir insan, neye ‘evet’ neye ‘hayır’ diyeceğini bilir. Gereksiz harcamalara hayır derken, hayallerinize evet diyebilirsiniz. Küçük hatırlatma: Uygulamam Monay, (ücretsiz) hedefleriniz için plan yapmanızda ve size ihtiyacınız olan bilgi ve motivasyonu sağlamak için hep yanınızda.
PEMBE İLE MAHMUT’UN EFSANE EV HEDEFİ
Bu pazar, 24 Kasım Öğretmenler Günü! Şimdiden tüm öğretmenlerimizi kutluyorum.
Öğretmenlerimiz, bilgiye ulaşmanın yollarını öğretir ve edindiğimiz bilgileri hayata geçirme becerisi geliştiririz. Bu bağlamda, erken yaşta finansal okuryazarlık gibi geleceği doğrudan etkileyen bir konuyu öğrenmenin de önemine dikkat çekmek isterim. Erken yaşta finansal farkındalık kazanmak, daha sağlam adımlar atmaya olanak tanır. Milli Eğitim Bakanlığı işbirliğiyle yönettiğim ‘3 Kumbara’ eğitim projesi ile 5 sene boyunca 81 ilde 504 bin öğrenciye ulaşmıştık ve proje yurtiçi, yurtdışı birçok prestijli ödül almıştı. Ben de bugün, çocuklarımıza finansal okuryazarlık kazandırmaya değinmek istiyorum.
PARA BİLİNCİNİN İLK TOHUMLARI (7-14 YAŞ)
* PARA: Çocuklara, paranın bir takas aracı olduğunu, insanlar için sınırlı bir kaynak olduğunu öğretmekten başlayabilirsiniz. Birlikte ‘mağazacılık’ gibi oyunlar oynayarak, paranın gerçek dünyada nasıl kullanıldığını eğlenceli bir şekilde göstermek iyi bir fikir olabilir.
* HARÇLIK: Haftalık ya da aylık düzenli harçlık verip, onları parayı kullanmakla tanıştırmalıyız. Çocukların ihtiyaçlarını doğru bir şekilde önceliklendirmeyi öğrenmelerinde harçlık yönetmeye başlamaları etkili olur.
Bugün sizden gelen borç, kredi, ceza sorularına yer vererek fayda bulmanızı umuyorum. Aklınıza takılan sorular için bana ulaşabilirsiniz. Hiçbir para konusu çözümsüz değildir. Ben yanınızdayım.
1 KREDİ VERMİYORLAR
SORU: Bir aydır birçok bankaya kredi başvurusunda bulundum ama sürekli ret çıkıyor. İnternette kredi danışmanlığı ile ilgili bir paylaşım gördüm. Çıkmayan krediyi çıkarıyorlarmış. Bağlantı kurmalı mıyım? Muhammet
Cevap: Hayır. Bankalar kredi başvuruna ret veriyorsa bir sebebi vardır. Gelir yetersizliği, düşük kredi notu ya da ödeme performansındaki sorunlar gibi… Resmi olmayan, internette tanıştığın kişilere güvenme ve özel bilgilerini paylaşma. Sakın ha!
2 KARTIMI NAKİT ÇEKİME KAPATTILAR
SORU: Bankam geçen ay kredi kartımı nakit çekime kapattı. Bu ay alışveriş de yapamıyorum. Düzenli ödemediğimi de belirteyim. Kredi kartımı tekrar nasıl kullanıma açabilirim? Mahmut
CEVAP
Enflasyon yüzde 48.58 olarak açıklandı. Geçen yıl 100 TL’ye aldığımız bir ürün şimdi 148.58 TL. Yani paranın alım gücü düştü. Enflasyon, neredeyse hepimizin günlük hayatında hissettiği sıcak bir konu. Artan yaşam maliyetine ayak uydurmak artık olmazsa olmazımız haline geldi. Enflasyon verilerinde en belirleyici olan kalemler aylıkta giyim ayakkabı (yüzde 14.32) ve gıda/ alkolsüz içecekler (yüzde 4.33) grubu. Yine de kasım ayı, indirim kampanyalarıyla geçecek, alışverişe çağrılar olacak. Bu yüzden bu indirimleri akıllıca kullanıp gereksiz harcamadan kendimizi korumamız şart. Bu dönemde akıllı harcarsak hem bütçemizi koruyabilir hem de ihtiyaçlarımızı daha uygun maliyetlerle karşılayabiliriz. İşte bu indirim sezonunda dikkat edilmesi gerekenler…
PLANIMDA VAR
İndirim dönemlerinde birçok ürün cazip hale gelir ama her cazip ürün gerçekten ihtiyacımız mı? Alışverişe başlamadan önce bir ‘gerçek ihtiyaç’ listesi yapın. Özellikle uzun süredir düşündüğünüz, ihtiyacınız olan ve gerçekten kullanacağınız ürünleri belirleyin. Elektronik, beyaz eşya veya mobilya gibi yüksek fiyatlı ürünlerde önceden fiyat takibi yapmak, alışverişinizi daha akıllıca yapmanızı sağlar. Bu indirim döneminde, enflasyonun yarattığı baskıya karşı istek-ihtiyaç ayrımı yaparak ve ihtiyaçlarınızı ön planda tutarak hem bütçenizi koruyabilir hem de alışverişin tadını çıkarabilirsiniz. Bu isteklere hiç harcama yapmayacağız anlamına gelmiyor. Gerçekten çok istediğiniz, planınızda olan bir istek harcamasıysa bu dönemi değerlendirebilirsiniz.
HEYECAN YOK
Bir ürünü ilk gördüğünüzde, bitecek kaygısıyla hemen almak cazip gelebilir ama aynı ürün farklı mağazalarda veya online alışveriş sitelerinde daha uygun fiyata olabilir. Önce bir fiyat karşılaştırması yapın. Unutmayın, indirimler hep var. Geçici algısına kanmayın.
KÜÇÜK DETAYLAR
Bazı ürünlerde “Yüzde 70’e varan indirim” kampanyaları çekici olsa da, her üründe gerçekten bu oranda indirimli olmayabilir. Etiket fiyatlarına ve indirimin gerçek oranına dikkat edin. İndirim dönemlerinde aldığınız ürünlerin iade ve değişim koşullarını önceden kontrol edin. İndirimli ürünlerde bazı mağazalar iade kabul etmeyebilir veya değişim süresini kısaltabil
Bugün Dünya Tasarruf Günü. Haydi kutlayalım! İlk kez 1924 yılında İtalya’da düzenlenen Uluslararası Tasarruf Bankaları Kongresi’nde ortaya çıktı. Amacı, bireyleri tasarruf yapmaya teşvik etmek ve finansal güvenlik sağlamalarına yardımcı olmaktı. Bu özel gün, finansal özgürlüğe ulaşmanın önemine dikkat çekiyor. Peki siz yeterince tasarruflu hareket ediyor musunuz?
NEDİR NE DEĞİLDİR?
Tasarruf, paranızı ve kaynaklarınızı akıllıca kullanmaktır. Cimrilik veya kendinizi mahrum bırakmak değil; aksine, harcamalarınıza bilinçli yaklaşarak finansal sağlık ve yaşam kalitenizi iyileştirebilecek bir bakış açısıdır. Tutumlu bir zihin yapısı, yalnızca para biriktirmenin yolunu bulmuş olmakla kalmaz, aynı zamanda kaynakları verimli kullanıp, sürdürülebilirliği ve iç huzuru ön planda tutan bir yaşam tarzını bulur. Tasarruflu yaşam, yaşam hedeflerinize özgürce ulaşmanıza olanak tanır; bir ev veya araba almak, çocukların eğitimi için birikim yapmak veya rahat bir emeklilik dönemi geçirmek gibi. Tam da bu yüzden Monay (ücretsiz) uygulamasını kurdum, tasarrufu tüm hayatınıza yaymanıza yardımcı olmak için. Tüketime özendiren dürtülerin her yerden karşımıza çıktığı bugünlerde, tasarruf bilincine ulaşmak bir bireysel sorumluluktur. Nokta!
NELER YAPABILİRİZ?
1- NET HEDEFLER- MOTİVASYON SAĞLAR
Tasarruflu olmanın size ne getireceğini net belirleyin, somut hedefler koyun. Tatil, ev almak ya da emeklilik için birikim yapmak gibi amaçlar, sizi daha tasarruflu davranmaya teşvik eder.
2- YAZILI BÜTÇE - KONTROL GÜÇTÜR
Giriş