Giriş
Ülkemizi ‘henüz’ etkisi altına (çok şükür) almadı ama öyle bir akım çıktı ki... Kocaman, yaşını başını almış, ünlü insanlar, birdenbire hiperaktivite teşhisi aldıklarını söyleyerek ortaya çıkmaya başladı. En çok ABD ve İngiltere’deki ünlülerde yaygın bu durum şu ara. En son aktris Sheridan Smith (42), DEHB yani ‘dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu’ tanısı aldığını açıkladı. DEHB ilacı kullanan yetişkin sayısında da son dönemde bir patlama yaşanıyor. Psikiyatristler, binlerce kişinin gereksiz yere sakinleştirici güçlü ilaçlar aldığını söylüyor. İngiltere’de 25-60 yaş grubundaki kadınlarda DEHB vakaları hızla artıyor. Oysa DEHB, genellikle çocuklukta teşhisi konulan ve yetişkinlerde çok nadir rastlanan nöropsikiyatrik bir bozukluk. Beynin, görevleri planlamamıza, odaklanmamıza ve yürütmemize yardımcı olan kısımlarını etkileyen bir hastalık. Beynin kendi kendini yönetme sisteminde yaşanan gelişimsel bir sorun.
TEŞHİS SOSYAL MEDYADAN
Peki neden? Ve neden şimdi? Bunun izlerini elbette sosyal medyada buluyoruz. “Eğer şu belirtileriniz varsa, büyük ihtimalle DEHB’siniz” içerikli paylaşımlar “Aa, bende bir sorun yokmuş. Ben hastaymışım meğer” diyen insanlar türemesine yol açtı. Bazı hesaplar, ‘bulaşık yıkamak istememek’, ‘ertelemek’, ‘dağınık olmak’ gibi yaygın sorunları potansiyel DEHB belirtileri olarak sıralıyor. DEHB tanısı alan biri de ‘bedenindeki gizemli morluklar’, ‘flörtöz görünmek’, ‘düşük özgüven’ veya ‘bozulana kadar yemeği unutmak’ belirtilerini gerekçe gösteriyor. Anlayacağınız, DEHB teşhisi almak, ‘moda’ oluverdi. University College London psikiyatristi Profesör Joanna Moncrieff, “Hayır, bulaşık yıkamak ya da diğer tekrarlayan işleri yapmak istememek tek başına DEHB değildir. Tamamen normaldir, hepimiz bunu hissederiz” diyor.
SINIR TANIMAYAN ONAY İHTİYACI
Gündelik sorunları potansiyel semptomlar olarak tanıtan sosyal medya fenomenleri doktorları da zora sokuyor. Özel klinikler üzerinden DEHB teşhisi alanlar var. DEHB’lilere hayatlarını yönetmeye yardımcı olmayı vadeden uygulamalar bile çıktı! Moncrieff “Bir teşhisin bazı yolunda gitmeyen şeyleri açıklayabileceğini ve özgüvenlerini artırabileceğini düşünüyorlar. Çünkü bu, onlara yetersizlikleriyle ilgili endişelerini bağlayacakları somut bir şey veriyor” diyor. Etkileşim ve dikkat çekmek uğruna insanların kendilerine hasta etiketini yakıştırması patolojik bir durum. Bugünün insanının en büyük açmazlarından biri kendiyle yüzleşememesi. Sosyal medyada ‘olmak istediği kişiyi’ lanse edip günlük hayatta kendi gerçekleriyle mücadele edemeyen insanlar, onay ihtiyacı için sınır tanımıyor. Bir ara da geçinemediği eski sevgiliye ‘toksik’ ve ‘narsist’ demek moda olmuştu. Oysa her yürümeyen ilişki toksik değildir. Her kötü deneyim travma değildir. Başarısızlık, başarı kadar normaldir ve hayatta işlerin zaman zaman kontrolden çıkması sizin veya bir başkasının ‘hasta’ olmasından kaynaklanmaz.
İSTANBUL MUTFAĞI KADIN ŞEFLERE EMANET
“Uzun zamandır evlerinde aileleri için yemek yapmaları beklenen kadınlar, İstanbul’un erkek egemen yemek sahnesinde birer yıldız olarak ortaya çıktılar. İşte kentin mutfağını sessizce ele geçirdikleri restoranlarda bir tur”. Bu cümleler, New York Times gazetesinin ‘Kadın Şefler İstanbul’da Nasıl Parlıyor?’ makalesinin girişinden. Seraf Vadi’den şef Sinem Özler, Hodan’dan şef Çiğdem Seferoğlu, Roka’dan şef Suna Hakyemez, Apartıman’dan şef Burçak Kazdal, Giritli’den şef Ayşe Şensılay ve Senkai’den Hiroko Shibatada makaleye konu edilen başarı hikayelerinin kahramanları... Michelin yıldızları alarak dünya sahnesine çıkan İstanbul mutfağının kadın şeflerle birlikte büyümesi çok heyecan verici ve müthiş bir gurur.
