Giriş
1960’lı yıllarda radyoda yaptığı konuşmalarda sık sık tarhanayı gündeme getirmesi nedeniyle Türkiye’nin üç ‘Osman’ından (politikacı Osman Bölükbaşı: T(I)RT Osman, İzmir Belediye Başkanı Osman Kibar: Asfalt Osman ve beslenme uzmanı Osman Nuri Koçtürk: Tarhana Osman) biri olarak anılmaya başlandı.
Osman Nuri Koçtürk, ülkemizde gıda emperyalizmine karşı ilk savaş açan kişidir. Yarım asır önce gıda sanayiinin komplosunu görmüş ve buna karşı tek başına mücadele etmiştir. ABD buğdayının hem topraklarımızı hem de insanımızı zehirleyeceğini söyleyerek büyük bir mücadele başlattı. Gittiği her yerde ABD gıda ürünlerinin yerine halka tarhana yapmayı ve tüketmeyi önerdi. ‘Tarhana Osman’ lakabı ona buradan miras kaldı. Koçtürk’ün çabaları ihracat lobilerini çok kızdırdı. 1966 yılında CIA tarafından ‘Türkiye’de Pasifize Edilecekler Listesi’ne alındı ve ‘istenmeyen kişi’ ilan edildi.
Koçtürk, 25 Haziran 1918’de İzmir’in Karşıyaka ilçesinde dünyaya geldi. İzmir Erkek Lisesi’nde okudu. Ankara Üniversitesi Veteriner Hekimliği Fakültesi’nden okul birincisi olarak mezun oldu. 1949 yılında Milli Savunma Bakanlığı tarafından ‘ordu beslenmesinde son gelişmeler ve ABD ordusunda beslenme çalışmaları’ konusunda incelemeler yapmak üzere ABD’ye gönderildi. 1949-1953 yıllarında ABD Missouri Üniversitesi’nde beslenme üzerine araştırmalar yapan Koçtürk, 1953 yılından itibaren Ankara Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görevine devam etti. Koçtürk, 1980 yılına kadar 2 bin makale, 63 kitap ve sayısız konferans ile halkı beslenme konusunda bilinçlendirmeye çalıştı.
1961’de Milli Eğitim Bakanlığı, UNICEF ve Care teşkilatlarının ilkokullarda ortaklaşa uyguladıkları ilkokul çocuklarının beslenmesi programında teknik müşavir görevi ile Milli Eğitim Bakanlığı’na atandı. İlkokul beslenme programlarının işlerlik kazanmasından sonra Tarım Bakanlığı’nda besin, beslenme ve gıda teknolojisi konularında danışmanlık görevine tayin edildi.
Amerikan süt tozunun kanserojen olduğunu ispat etti ve yasaklanmasını sağladı. 1950’li yıllarda Amerikan margarini ve buğdayına karşı savaş açtı. 1950’li yıllarda Türkiye’ye Marshall yardımı çerçevesinde ABD’den büyük miktarda süt tozu yardımı yapıldı. Suya karıştırılan bu süt tozları bütün okullarda öğrencilere içirildi. Öyle ki kendi sütünü üreten köylerde bile zorla bu süt tozları verildi!
Amerika’nın kendi ülkesindeki üretim artıklarını, tüketilemeyecek kadar kötü olan gıdaları Türkiye’ye sattıklarını açıklayan Koçtürk, süt tozunda kansere yol açan ‘aflatoksin’ mantarı bulunduğunu ispat etti ve yıllar sonra yasaklanmasını sağladı. Koçtürk, ikinci isyan bayrağını Amerikan margarinine karşı açtı. O dönemde ABD, Türkiye’ye çok ucuza soya yağı satmaya başladı. Piyasayı istila eden ABD soyası ve margarini, yerli tereyağı ve zeytinyağının yerini adı. Margarin tüketimiyle birlikte Türkiye’de kalp damar hastalıkları ve kolestrol sorunları adeta patlama yaptı. Margarinlere karşı zeytinyağını savunan Koçtürk, bu mücadelesine kızan çevreler tarafından Konya’da öldürülmek istendi. Saldırıdan şans eseri kurtuldu.
Süt tozu ve margarinin ardından ABD, Türkiye’ye ‘cüce buğday’ adını verdiği genetiğiyle oynanmış GDO’lu buğday tohumu satmaya başladı. Bu buğdaylar, Pakistan ve Hindistan’a da ihraç edildi ve o yıllarda buğdayda üretim rekorları kırıldı! Yardım adı altında satılan bu tohumlardan sonra ülkemizde gluten, çölyak, diyabet, her türlü otoimmün hastalıkları, obezite, alzheimer, demans, dikkat eksikliği vb. nörolojik ve romatizmal hastalıkların sayısı adeta patlama yaptı. Koçtürk, bu konuda da dik durdu ve halkı bilinçlendirmeye çalıştı.
Koçtürk, 80’li yıllarda CHP’den milletvekili adayı oldu, seçilemedi. 12 Eylül’de tutuklandı, Bir süre cezaevinde yattı, çıktıktan sonra kendi kabuğuna çekildi. 4 Nisan 1994’te yaşamını yitirdi.
