Safranın faydaları nelerdir? Safran hangi rahatsızlıklara iyi gelir?
Safran, dünyanın en pahalı baharatıdır. Fiyatının yüksek olmasının nedeni, üretimini maliyetli hale getiren emek yoğun hasat yöntemidir.Safran'ın kökeni hala tartışılırken, büyük olasılıkla İran'da ortaya çıktığı söyleniyor. Orada, tıbbi özellikleri fark edilince popüler hale geldi. . İnsanlar libidoyu artırmak, ruh halini artırmak ve hafızayı geliştirmek için safran yerlerdi. Antik çağlarda ağrıyı, sindirim sorunlarını ve yüksek tansiyonu tedavi etmek için kullanılan ve pek çok rahatsızlığa iyi gelen bir baharat olan safran hakkında neler biliyorsunuz? Safranın faydalar nelerdir? Safran neye iyi gelir? Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı, safran ile ilgili bilgiler verdi.
Safran Uzak Doğu’dan gelmektedir. Antik çağlarda ağrıyı, sindirim sorunlarını ve hatta yüksek tansiyonu tedavi etmek için kullanılmaktaydı. Günümüzün en pahalı baharatlarından biridir. Crocus sativus bitkisinden elde edilir ve 150’den fazla bilinen uçucu bileşikler içerir. En iyi bilenen bileşikler krosin ve safranaldır, her ikisi de terapötik (tedavi edici) olarak kullanılmaktadır.
Anti kanser özelliği
Safran karotenoidlerden zengindir. İki ana karotenoidi krosin ve krosetindir, besinlere zengin sarı bir renk vermektedir. Araştırmalar anti kanser özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Çalışmalarda safranın prostat ve meme kanserine karşı anti proliferatif (çoğalmayı önleyici) etkisi olduğu saptanmıştır. Ayrıca lösemi hücrelerinin büyümesini baskıladığı ve akciğer kanserine karşı pro apoptotik (programlanmış hücre ölümünü uyaran) etkisi olduğu bulunmuştur.
İştahı düzenler
Kilo vermeye çalışanlar safran özünü deneyebilir. Besin isteklerini moleküler düzeyde ortadan kaldırdığı gözlenmiştir. Plasebo kontrollü çift kör bir çalışmada safran özü alan kadınlarda atıştırma ataklarının sayısı %55 oranında azaldığı saptanmıştır. Buna ek olarak 8 hafta boyunca ortalama 1 kg kayıp sağladığı gözlenmiştir. Safran beynin serotonerjik sistemini hedefleyerek atıştırma arzusunu ortadan kaldırmaktadır. Bu sistem iştah, ruh hali ve hatta şeker isteğini etkilemektedir.
Antidepresan etkileri var
Geleneksel Pers tıbbında safran antidepresan olarak kullanılmaktaydı. Güncel çalışmalar safranın ruh halini iyileştirmeye faydası olduğunu onaylamaktadır. 6 haftalık bir çalışmada hastalar günlük 30 mg safran özü almışlardır. Araştırmacılar depresyon belirtilerinin önemli ölçüde azaldığını saptamış, hafif ve orta seviyede depresyon durumları için tavsiye edilebilecek bir tedavi olduğunu öne sürmüştür. Safranın hafif ve orta dereceli depresyonda genel olarak kullanılan depresyon ilacı ile eşit etkili olduğu gösterilmiş ve ortaya çıkan cinsel ya
n etkileri de hafiflettiği saptanmıştır.
Hafıza fonksiyonları artırıyor
Hayvan çalışmaları safranın demans ve hafıza kaybına karşı güçlü bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Safran özü verilen yaşlı farelerde öğrenme kapasitesi ve hafızada iyileşmeler gözlenmiştir. Buna ek olarak yetişkin farelerde safran asetilkolini yıkan asetilkolintransferaz enzimini engellemektedir. Bilişsel faydaları Alzheimer hastalarında görülmüştür. Yapılan klinik bir çalışmada hafif ve orta dereceli Alzheimer hastalarında geleneksel olarak kullanılan Alzheimer ilacı kadar yararlı olduğu gösterilmiştir.
Safranın yan etkileri
Çoğu birey için 6 hafta kadar ağız yoluyla alındığında güvenlidir. Bazı olası yan etkileri ağız kuruluğu, anksiyete, baş dönmesi, uyuşukluk, bulantı, iştah değişikliği ve baş ağrısı olabilir. Bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Ağız yoluyla yüksek miktarlarda alındığında zehirlenmeye, cilt, göz, mukoza zarlarında sararmalara, kusma, baş dönmesi, kanlı ishal, burun, dudaklar ve göz kapaklarında kanama ve uyuşmaya neden olmaktadır. 12-20 gram gibi dozlar ölüme neden olur. Depresyon ve Alzheimer gibi rahatsızlıklarda günlük kullanım 30 mg’ı geçmemelidir.
Strese karşı korur
Safran, krosin, krosetin, safranal ve kaempferol gibi antioksidan görevi gören bitki bileşikleri açısından zengindir. Antioksidanlar, hücrelerinizi oksidatif strese karşı korumaya yardımcı olur.
Depresyonu tedavi eder
Safran, hafif ila orta dereceli depresyon semptomlarının tedavisine yardımcı olabilir, ancak kesin önerilerde bulunulmadan önce daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
PMS semptomlarını hafifletir
Hem safran yemek hem de koklamak, sinirlilik, baş ağrısı, istek, ağrı ve kaygı gibi PMS semptomlarının tedavisine yardımcı oluyor gibi görünüyor.
Afrodizyak etkisi var
safran hem erkekler hem de kadınlar için afrodizyak özelliklere sahip olabilir ve özellikle antidepresan kullananlara yardımcı olabilir.
- 10 yetişkinden birinde görülüyor! Sigara içmeyenler de risk altında
- Kalp krizi gittikçe yaygınlaşıyor! Her 15 saniyede bir insanda görülüyor
- Akciğer tomografisi ile kanserde erken teşhis mümkün
- Prematüre bebekleri korumak için eve misafir kabul etmeyin
- DSÖ: 2023'te dünya genelinde tahminen 10,3 milyon kızamık vakası görüldü