Giriş
Paralimpik sporlar, engelli bireylerin eşit rekabet koşullarında yarışmasını sağlamak için detaylı bir sınıflandırma sistemine dayanır. Her sporcunun, fiziksel, görme veya zihinsel engel durumuna göre adil bir şekilde kategorize edilmesi, yarışmaların hem etik hem de sportif anlamda doğru bir zeminde gerçekleşmesini sağlar. Bu nedenle, sınıflandırma sürecinin net, şeffaf ve bilimsel kriterlere uygun olması, Paralimpik Oyunlar için hayati bir öneme sahiptir. Bu bilinçle hareket eden Türkiye Milli Paralimpik Komitesi (TMPK), IPC’nin 1 Ocak 2025’te yürürlüğe giren Sınıflandırma Tüzüğü çerçevesinde önemli bir adım attı. Federasyonlarımız ve Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın katılımıyla düzenlenen online çalıştay, Türkiye’nin kendi Ulusal Sınıflandırma Kodunu oluşturması yolunda büyük bir başlangıç oldu.
Katılımcılar, IPC Sınıflandırma Tüzüğü’nün detaylarını ele alarak, ulusal düzeyde uygulanabilirliği ve Türkiye’ye özgü bir sınıflandırma kodunun oluşturulması için fikir alışverişinde bulundu. Çalıştayda, sınıflandırma süreçlerinin daha adil, şeffaf ve etkili bir şekilde yürütülmesi için gerekli adımlar tartışıldı. Türkiye’de paralimpik sporların daha profesyonel bir yapıya kavuşması için IPC (Uluslararası Paralimpik Komitesi) tarafından belirlenen sınıflandırma kriterlerine uygun bir sistem oluşturmak büyük önem taşıyor. TMPK Sınıflandırma Departmanı moderatörlüğünde gerçekleştirilen online çalıştay, federasyonlarımızın sınıflandırmacıları, fizyoterapistleri ve bakanlık yetkililerinin katılımıyla büyük bir bilgi alışverişine sahne oldu.
Bu çalıştay, sınıflandırma süreçlerinin uluslararası standartlarla uyumlu hale getirilmesi, sporcuların doğru kategorilerde yarışabilmesi ve Türkiye’de sınıflandırma sisteminin daha sağlam temeller üzerine inşa edilmesi için kritik bir aşama oldu. Türkiye Milli Paralimpik Komitesi Başkanı Dr.Av. Murat AKSU çalıştayın ardından yaptığı açıklamada, “Paralimpik sporun gelişimi ve sporcularımızın uluslararası standartlarda haklarını koruyabilmesi için bu süreç büyük bir önem taşıyor. Ulusal Sınıflandırma Tüzüğümüz, sporcularımızın adil bir şekilde değerlendirilmesini sağlayacak ve Türkiye’nin paralimpik spor alanındaki gücünü daha da artıracaktır. Bu süreçte emeği geçen tüm federasyonlarımıza, sınıflandırmacılarımıza, fizyoterapistlerimize ve bakanlık yetkililerimize teşekkür ederiz” dedi. Çalıştayda ele alınan başlıca konular:
IPC 2025 Sınıflandırma Tüzüğü’nün temel prensipleri.
Ulusal ve uluslararası sınıflandırma sistemleri arasındaki farklar.
Türkiye’nin mevcut sınıflandırma altyapısının değerlendirilmesi.
Sporcu hakları ve sınıflandırma sürecindeki etik yaklaşımlar.
Sınıflandırma sürecinde federasyonların ve sağlık profesyonellerinin rolü. Bu başlıklar, Türkiye’nin kendi Ulusal Sınıflandırma Kodunu oluşturması için bir yol haritası çizdi.
BİR SONRAKİ ADIM: YÜZ YÜZE ÇALIŞTAY VE ULUSAL TÜZÜĞÜN TAMAMLANMASI
Online çalıştayın verimli geçmesiyle birlikte, TMPK öncülüğünde ikinci bir çalıştayın yüz yüze formatta düzenlenmesi planlanıyor. Bu çalıştayda, uygulamalı sınıflandırma örnekleri ele alınacak ve Türkiye’nin kendi sınıflandırma tüzüğünü oluşturma süreci hızlandırılacak. Bu kapsamda, federasyon temsilcileri, sınıflandırmacılar, sağlık uzmanları ve spor bilimcileri bir araya gelerek sınıflandırma süreçlerini en iyi şekilde şekillendirecek. TMPK’nin bu girişimi, sporcularımızın uluslararası arenada daha güçlü bir temsile sahip olması için büyük bir adım.
Sınıflandırmanın Önemi ve Paralimpik Sporun Geleceği
Paralimpik sporların en önemli bileşenlerinden biri olan sınıflandırma, sporda adaleti sağlamanın yanı sıra, sporcuların yeteneklerine uygun kategorilerde yarışabilmesine olanak tanır. Sınıflandırma, yalnızca bir teknik düzenleme değil, aynı zamanda paralimpik ruhun temel taşlarından biridir. Bu süreç sayesinde:
Sporcular adil rekabet ortamında yarışabilir.
Engel türüne göre en uygun branş ve kategori belirlenebilir.
Uluslararası yarışmalarda ülkemizin daha doğru temsil edilmesi sağlanır.
Yeni sporcuların sisteme dahil edilmesi kolaylaşır ve daha fazla katılım sağlanır. Türkiye, bu süreçte attığı adımlarla yalnızca sporcularımızın hakkını korumakla kalmayacak, aynı zamanda paralimpik sporlarda uluslararası ölçekte daha güçlü bir konum elde edecek.
Türkiye Paralimpik Hareketinde Liderlik Yolunda!
TMPK’nin öncülüğünde gerçekleştirilen bu sınıflandırma süreci, Türkiye’nin paralimpik spor alanında daha güçlü ve sistemli bir yapıya kavuşması için büyük bir reform niteliği taşıyor. Yüz yüze gerçekleştirilecek ikinci çalıştayın ardından, Türkiye’nin Ulusal Sınıflandırma Tüzüğü oluşturularak hayata geçirilecek.
