Giriş
Yeni yıl, yeni umutlar, beklentiler ve sorumluluklarla geliyor. Geçtiğimiz yıl en çok konuşulan konulardan biri olan sürdürülebilirlik, 2025’te de dünyanın en önemli gündem maddeleri arasında yer almaya devam edecek. İklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve artan kaynak tüketimi gibi küresel sorunlar, sürdürülebilirlik odaklı çözümleri bir tercih olmaktan çıkararak bir zorunluluk haline getiriyor. Bu bağlamda iş dünyasında ve kamu politikalarında ortaya çıkan yeni trendler geleceğin şekillenmesinde kritik rol oynayacak. Sorumlulukları artan kurumlar hem zorluklarla hem de fırsatlarla karşı karşıya kalacaklar. Artık bir markanın ya da kurumun büyüklüğü yalnızca finansal kazançla değil, topluma sağladığı katkılar ve yarattığı etkiyle de ölçülüyor. Güven, itibar ve toplumsal sorumluluk, şirketlerin sürdürülebilirliği için kritik bir rekabet avantajı haline geldi.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ŞİRKET STRATEJİLERİNİN AYRILMAZ PARÇASI
Sürdürülebilirlik konusunun doğru anlaşılması, toplumda bilinç değişimi yaratması ve dönüşüm sağlaması için iletişimcilere önemli sorumluluklar düşüyor. Türkiye Halkla İlişkiler Derneği (TÜHİD) Başkanı İpek Özgüden Özen, “Küresel ölçekte çevreye duyarlılık, insan hakları ve topluma yönelik projeler markaların, kurumların itibarını şekillendiriyor. Etik değerler ve sosyal farkındalık odaklı girişimler, şirketlerin geleceğe daha sağlam adımlarla ilerlemesini sağlıyor. Geçtiğimiz günlerde TÜHİD, Uluslararası Halkla İlişkiler Derneği (IPRA) ile önemli bir işbirliği anlaşmasına imza atarak, mesleğin evrensel etik kurallarını ve sürdürülebilir gelişimini destekleme yönünde önemli bir adım attı. IPRA gibi küresel kuruluşlar, kurumsal itibar, sürdürülebilirlik, çeşitlilik ve kapsayıcılığı artık şirket stratejilerinin ayrılmaz bir parçası olarak görüyor” diyor.
SOSYAL SERMAYENİZ NE KADAR?
Özgüden sosyal sermaye kavramının da altını çizerek, “Finansal başarı, büyüme için kısa vadeli bir itici güç sağlarken, sosyal sermaye bu büyümeyi kalıcı ve sürdürülebilir kılan temel unsur olarak öne çıkıyor. Gelecekte rekabet avantajı sağlayan markalar, kurumlar, toplumla güçlü bağlar kurabilen ve paydaşlarının güvenini kazanabilenler olacak” vurgusunu yapıyor. 2025 yılının, sosyal sorumluluk, sosyal etki ve sürdürülebilirlik alanlarında şirketlere ve STK’lara daha büyük sorumluluklar ve fırsatlar sunacağını düşünen Anadolu Vakfı Genel Müdürü Evrim Hizaler sürdürülebilirlik konusunda özellikle 4 konunun öne çıkacağını belirtiyor. Döngüsel ekonomi modellerine geçiş, iklim eylemleri, biyoçeşitlilik ve doğal sermaye muhasebesi, toplumsal kalkınma adına sosyal eşitlik ve çeşitlilik olarak sıralanan bu trendlerin, hem şirketlerin hem de STK’ların sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk alanlarında daha proaktif ve şeffaf olmalarını gerektireceğini vurguluyor.
ETKİ YATIRIMLARI VE RAPORLAMASI ARTACAK
Araştırmalar sürdürülebilirlik konusunda bilinçli tüketicilerin tüm paydaşlardan çevresel ve sosyal sorunlara duyarlı, anlamlı, ölçülebilir ve bütünleşik yaklaşımlar talep ettiğini gösteriyor. Bu doğrultuda önümüzdeki yıllarda sosyal sorumluluk çalışmalarının kurumların stratejilerinde yer alması ve iş modellerine daha entegre olması bekleniyor. Uzun vadeli toplumsal ve çevresel etkiye odaklanan kurumlar, gerçekleştirdikleri projelerin topluma sağladığı değeri ölçmek ve şeffaf bir şekilde paylaşmak için SROI sosyal etki raporlamasına daha fazla önem verecekler.
SOSYAL ETKİ ÖNCELİĞİ
Sosyal etki çalışmalarında ülkenin özgün koşullarının en belirleyici faktör olduğunu vurgulayan Hepsiburada Sürdürülebilirlik ve Sosyal Etki Müdürü Duygu Çavdar, Türkiye için sosyal etki yaratmanın önemli olduğu alanları kadın girişimciliği, gençlik, çocuklar, afetlere karşı dayanıklılık ve biyoçeşitlilik olarak belirtiyor. Kadınların ekonomiye daha fazla katılması, gençlerin eğitimde fırsat eşitliğine sahip olması ve çocukların yetkinliklerini güçlendirecek 21. yüzyıl yetkinliklerini edinmeleri yönündeki çalışmaların öneminin altını çiziyor.
TÜKETİCİLERİN TALEBİ ARTIYOR
v2025 yılı için sürdürülebilirlik alanında öne çıkan konular arasında; yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşması, çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) hesap verilebilirliğinin artması ve iklim uyumu yer alacak. Önümüzdeki dönemde daha sıkı ÇSY raporlama standartlarının ve düzenlemelerinin getirilmesi ve tüketicilerin sürdürülebilir ürünlere olan talebinin artması bekleniyor.
Küresel Tüketicinin Sesi Araştırması’na göre, tüketicilerin yüzde 80’i sürdürülebilir şekilde üretilen ürünler için yaklaşık yüzde 10 daha fazla harcama yapabileceklerini, yüzde 85’i ise sürdürülebilirlik odaklı uygulamaları içeren tüketime öncelik verdiklerini belirtiyor. 2025 yılında sürdürülebilirlik konusu daha fazla şirketin ve sektörün gündeminde olacak ve dönüşümü zorunlu kılacak.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ODAKLI 10 TREND
1-Endüstriler ve tüketiciler daha çevre dostu uygulamalara yönelecek.
2-Çevresel, sosyal, yönetişim yatırımlarında artış olacak, özellikle rüzgar, güneş ve hidrojen enerjisine yapılan yatırımlar önceliklendirilecek.
3-Tüketiciler çevre dostu ürünler talep edecek ve düşük karbonlu ürünlerde yeniliği teşvik edecek.
4-Döngüsel ekonomi modelleri yayınlaşacak, yeniden kullanım, onarım ve geri dönüşüm uygulamaları artacak.
5-Biyoçeşitlilik ve ekosistemi koruma amaçlı stratejiler ön plana çıkacak.
6-Sürdürülebilir finansman, sürdürülebilir tarım ve sürdürülebilir moda uygulamaları artacak.
7-Sürdürülebilirlik stratejileri daha fazla sosyal eşitliği içerecek.
8-Paydaş katılımını, toplumsal faydayı hedefleyen projeler öne çıkacak.
9-SROI ölçümü ve sosyal etki raporlaması yaygınlaşacak.
10-Sürdürülebilirlik için teknoloji ve yapay zeka kullanımı artacak.
