Giriş
SORU: Emekli Sandığı emeklisiyim. Eşimden ayrıldım. Hayatta olmayan SSK emeklisi babamdan da maaş alabilir miyim? NAGİHAN
CEVAP: Maalesef emekli kız çocuğu olarak babanızdan aylık alamazsınız. Çünkü SSK emekli kız çocuğuna babasından dolayı ölüm (yetim) aylığı bağlamaz. Oysa tersi olsaydı yani siz SSK’lı, babanız Emekli Sandığı emeklisi olsaydı, babanızdan da yetim aylığı alabilecektiniz. Çünkü Emekli Sandığı kendinden emekli olan kız çocukları hariç, diğer sosyal güvelik kurumlarından (SSK, Bağkur, Banka emekli sandığı gibi) emekli olan kız çocuğuna yetim aylığı bağlamakta. Çevrenizde bu durumda olup babasından aylık alanlar olabilir. Yasalar arasındaki farktan kaynaklanan bu durum sizi yanıltmasın.
60 YAŞ DOLACAK
SORU: 1977 doğumluyum. SSK girişim 6 Nisan 2006’dır. 2000-2001 arasında 18 ay askerlik yaptım. Askerden önce sigortam yok. Askerlik borçlanmasını yaptırırsam, ne zaman emekli olurum? HÜSEYİN
CEVAP: Prim ödeme gün sayınızı bildirmemişsiniz. Emeklilik için; 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik borçlanması emekli olma şartlarını değiştirmez. Sadece primi artırır. 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 gün prim ödemiş olmanız şartıyla yine aynı tarihte yani; 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
3600 GÜNLE HAKLARIMI ALIP AYRILABİLİR MİYİM?
SORU: 1986 doğumlu kadınım. Sigorta girişim 21 Eylül 2000 olup 4051 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? 3600 günle işten haklarımı alarak ayrılabilir miyim? OU.
CEVAP: İlk girişte adınıza, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödemeniz varsa, emekli olmak için; 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 2949 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlarsanız 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 449 gün daha prim ödeyerek priminizi 4500 güne tamamladıktan sonra prim ödemeseniz de yine aynı tarihte yani 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigorta süresi, 4500 gün prim ve 58 yaş şartlarıyla). Maalesef 3600 günle işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız. Çünkü emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Birinci seçenekte priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte, ikinci seçenekte de, 4500 gün prim ve 2029’da 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağınız tarihte (sizin gibi sigortalı 18 yaşından küçükken başlayanlarda 25 yılın hesabında sigorta başlangıç tarihi olarak 18 yaşın doldurulduğu tarih dikkate alındığından) işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.
NASIL EYT’Lİ OLURUM?
SORU: 14 Eylül 1998 ile 15 Haziran 1999 yaptığım staj sonrasında işbaşı yaptım. Patron Haziran 1999’dan Mart 2000’e kadar çalışmama rağmen sigortamı ödememiş. EYT’li olmak için ne yapmalıyım? AYDIN
CEVAP: Halen aynı işyerindeyseniz, iş mahkemesine hizmet tespit davası açabilirsiniz. Mahkemede işe giriş tarihinizi belge veya şahitlerle ispatlayabilirseniz, yargı yoluyla, sigorta başlangıç tarihinizi Haziran 1999’a çekerek EYT’li olabilirsiniz. Ancak sigortanız yapılmadan işten ayrılmışsanız, 5 yıllık zamanaşımı süresi geçtiğinden maalesef bugün için yapacağınız bir iş ve işlem bulunmuyor.
