Emekli olmak için 50 yaşın dolmasını beklemek zorundasınız

Soru: 24 Ağustos 1969 doğumluyum. 1 Eylül 1987’de SSK sigortam başladı. 5806 gün prim ödemem var. Sağlık nedenlerinden dolayı da çalışamıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Mehmet KARAMAN

Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 50 yaşınızı dolduracağınız 24 Ağustos 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Aynı tarihte emekli olmanıza karşın SSK’da daha az prim ödersiniz
Soru: 5 Mayıs 1969 doğumluyum. 15 Haziran 1994 tarihinde isteğe bağlı Bağ-Kur’a girişim var. 16 yıl 6 ay 23 gün hizmet sürem var. Prim borçlarımı hiç aksatmadan gününde yatırdım.
1990 yılında 8 ay kısa dönem askerlik yaptım. Sorum şu: Askerlik borçlanması nedir? Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olabilirim? SSK’ya geçsem daha kısa sürede mi emekli olurum? Nevzat ŞAHİN/ANKARA

Cevap: Askerlikte geçen süreler borçlanılarak, askerlik süresi kadar sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı artırılıyor. Askerlik süresinin primlerinin ödenerek sigortalılık süresi olarak kazanılma işlemine ‘askerlik borçlanması’ adı veriliyor. Kısa dönem olan askerlik sürenizi borçlanarak 8 ay sigortalılık süresi kazanabilirsiniz. Ayrıca emekli olacağınız yaş haddi de askerlik borçlanmasıyla 55’ten, 54’e düşer.
[[HAFTAYA]]
Askerliğinizi borçlanmanız halinde emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 54 yaş şartına tabi olursunuz. Ara vermeden 15 Ekim 2018’e kadar prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız 5 Mayıs 2023 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizi borçlanmazsanız, 15 Haziran 2019 tarihine kadar prim ödemeniz şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
15 Haziran 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanıp sigortalı bir işe girerek 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde edersiniz. 1260 günden fazla prim ödemeseniz de 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz. Her ne kadar aynı tarihte emekli oluyorsanız da Bağ-Kur’a yaklaşık 2867 gün prim ödemeniz gerekirken SSK’ya 1260 gün prim ödeyeceksiniz.

48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız mümkün
Soru: Doğum tarihim 26 Mayıs 1964, SSK başlangıç tarihim 10 Mayıs 1986 olup bugüne kadar 6500 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanmasını ne kadar yapmam lazım? Ve ne zaman emekli olabilirim? Hüseyin ÜZÜLMEZ

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, askerlik sürenizin 380 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 380 gün geri giderek, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 26 Mayıs 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Çalışanın işine son verirseniz kıdem tazminatı ödersiniz
Soru: 10 yıldır çalıştırdığımız apartman görevlisi, kendi isteğiyle görevinden ayrılıyor. Ancak biz kıdem tazminatı vermek istiyoruz? Bu mümkün mü? Neler yapabiliriz? Nalân TEZCAN

Cevap: Kendi isteği ile ayrılan kıdem tazminatı alamaz. Ancak kıdem tazminatı ödemek istiyorsanız çalışanınızın işine siz son verin. Ayrıca 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödemesi olan kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. 10 yıldan beri çalıştığına göre, 3600 gün prim ödemesi vardır. İlk defa sigortalı olduğu tarih üstünden 15 yıl geçmişse, 15 yıllık sigortalılık süresi de olduğundan kendi isteği ile ayrılsa bile kıdem tazminatı alarak ayrılabilir

Af Kanunu’yla tarımda süreksiz çalışanlara sigortalılık hakkı tekrar geliyor
Soru: Tarımda çalışanların sigorta hakkı kaldırılmıştı. Yeniden getirileceği ne kadar doğru? Tarımda iş yapanlar tekrar sigortalı olabilecekler mi? Olacaksa ne kadar prim ödeyecek? Bilgi verirseniz memnun oluruz. Bu konuda bilgi edinmek isteyen çok kişi var. ŞEHMUZ

Cevap: 1 Ekim 2008’den itibaren kaldırıldığından, bu tarihten sonra tarım sigortalısı olmak mümkün değildi. Af Kanunu ile yapılan düzenlemeyle tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar, 4/a sigortalısı (eski adıyla Tarım SSK‘lısı) olma hakkına kavuşuyor. Tarım işçileri; kendilerince prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında belirlenecek kazanç tutarı üstünden, yüzde 20 yaşlılık, malûllük ve yaşlılık sigortası, yüzde 12.5 oranında Genel Sağlık Sigortası ve yüzde 2’de iş kazası ve meslek hastalığı sigortasına olmak üzere toplam yüzde 34.5 oranında prim ödeyecekler.
Tarım sigortalıları günlük prime esas kazancın ‘17 katı’ üstüden başlayarak, takip eden her yıl bir puan artırılmak suretiyle (30 katını geçmemek üzere) prim ödeyerek, 30 gün sigortalılık süresi kazanacaklar. Tarım sigortalılarının primlerinin yılda bir defada veya birden fazla dönemlerde ödenmesini ve ödeme tarihlerini belirlemeye SGK yetkili kılınıyor. Kısa vadeli sigorta kollarından sağlanan haklardan yararlanabilmek için, olayın olduğu tarihten en az bir ay önce sigorta tescilinin yapılması ve sigortalılığın devam ediyor olması gerekiyor.
İş göremezlik ödeneği ve geliri almak için iş kazasının olduğu tarihten en az bir ay önce sigortaya tescil edilmiş olmaları ve sigortalılıklarının sona ermemiş olması gerekiyor. Bu kanuna göre iş kazası veya meslek hastalığından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya sürekli iş göremezlik geliri ya da malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı aranacak.
İş kazası ve meslek hastalığı halinde durum, kendilerince veya işverenlerince kolluk kuvvetlerine derhal, kuruma da en geç üç iş günü içinde bildirilecek (İş kazasını bildirmeyen tarım sigortalısına ceza uygulanabilecek, iş göremezlik ödenmeyecek). 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcu olan tarım sigortalıları sağlıktan yararlanamayacak.