Savaş

Korkulan oldu.

Savaş başladı.

Rusya ordusu Ukrayna topraklarına girdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin yaşanana ne ‘işgal’ diyor, ne ‘savaş’. Benzer durumlarda mütecaviz her devletin yaptığı gibi ‘operasyon’ ifadesini kullanıyor.

Bir de “Operasyonun (!) amacı sivilleri korumak” diyor Putin. Ve sıcak bölgeden sivil can kaybı haberleri gelmeye başlıyor bu açıklamalarla eş zamanlı olarak. Yani savaş, daha ilk günü itibarıyla yine masum sivilleri öldürüyor. Her zaman olduğu gibi…

Evet, Rusya güçlü bir devlet, Putin de güçlü bir lider ama güçlü devletleri yöneten güçlü liderler de gün gelir ‘çılgınlık’ yapar, yapabilir.

Dünya tarihinde çok örneği var. Güç gösterisi, dünyaya meydan okuma, süper güç olduğunu kanıtlama… Putin Rusyası, kendi açısından bunu yapıyor. “Üç kutuplu bir dünya var ve bu üç kutuptan biri de benim” diyor Moskova. Diğer iki kutup da ABD ve Çin, malum.

Dünya konjonktürünü değerlendiren… ABD’nin yapabileceklerini ve yapamayacaklarını; NATO’nun, Birleşmiş Milletler’in hareket kabiliyetlerini, sınırlarını hesaplayan… Bu hesaplara Avrupa Birliği’nin (AB) durumunu ve birlik üyelerinden bazılarıyla ikili ilişkilerini de dahil eden…

Son olarak da içinde yer aldığı bölgeyi, komşularını tartan Rusya, “Ben bu işi başarırım” deyip düğmeye bastı. Moskova, öngörülerinde Ukrayna ile birlikte dünya devlerini ve uluslararası yapıları da göz önüne aldı. Putin’in hesaplarının ne kadar tutacağını bütün dünya yaşayarak görecek.

Ve bunun bedeli maalesef herkes için ağır olacak. AB ilk açıklamasında “İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra en kara gün” ifadesini kullandı. AB, ABD ve NATO Rusya’ya karşı sert ifadeler içeren açıklamalar yapıp büyük yaptırımlar uygulanacağını açıkladılar.

Ve Türkiye…

Türkiye’nin tavrını dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıkladı. “Harekâtı reddediyoruz. Bu operasyon barışa ve huzura vurulmuş ağır bir darbedir” diyen Erdoğan diyalog çağrısı yaptı.

Türkiye çok kritik bir noktada. Başta Boğazlar olmak üzere jeo-stratejik konumu Türkiye’yi yine diğer ülkelerden daha farklı bir yere koyuyor.

Türkiye NATO üyesi. Ukrayna ile de iyi ilişkileri var. Bu ülkeye Silahlı ve Silahsız İnsansız Hava Araçları (SİHA ve İHA) satıyor. Aynı zamanda Rusya ile çok yakın ilişkileri var Türkiye’nin. NATO ve ABD’yi karşısına alma pahasına S-400 hava savunma sistemini alıp bu nedenle F-35 projesinin dışında kaldı Türkiye.

Sadece askeri ve güvenlik boyutlarında değil, Türkiye ekonomisi üzerinde de belirleyici bir ülke Rusya. En başta enerji tabii. Rus doğalgazı… Sonra tarım ürünleri ithalatı. Ve turizm… Zaten kriz ortamındaki Türkiye ekonomisinin yakın vadede bel bağladığı en önemli gelir kalemi turizm.

Bu yaz turizmden elde edilmesi beklenen gelir çok önemli. Rusya ve Ukrayna’dan turist gelmemesi, Türkiye açısından yeni bir felaket senaryosu demek.

Özetle Ankara, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali konusunda çok başlıklı ve kritik bir süreç yürütmek zorunda.