Giriş
Hiçbir para konusu çözümsüz değil. Siz de her sorunun üstesinden gelebilirsiniz. Yeter ki sorun. Bugün sayfamı sizlerden gelen sorulara ayırdım.
KORKUYORUM
Soru: Yatırım yapmaya başlayacağım ama parama bir şey olur diye çok korkuyorum. Durduğu yerde de eriyor. Faiz ile sadece enflasyona karşı koruyabiliyorum. İstiyorum ama yapamıyorum. Borsa, fonlar... Ne yapmalıyım? Çiğdem
Cevap: ‘‘Üzülme! Bir yandan korkun, bir yandan umudun varsa iki kanatlı olursun, tek kanatla uçmak olmaz zaten” demiş Mevlana. Korkman çok normal, insan bilmediği şeyden korkar. Önce küçük adımlarla kendini eğiterek başlayacaksın, denize önce ayaklarını sokmak gibi. Akşamları uykun kaçmayacak kadar risk alacaksın, bir yerden başlaman şart.
ANLAŞAMIYORUZ
SORU: Eşim ile para konusunda bir türlü anlaşamıyoruz. Ailesine benden gizli harcamalar yaptığını düşünüyorum. Bu da beni kahrediyor. Ne yapmalıyım? Arzu
CEVAP: Sevdiğim bir söz var: “İnsanlar bir şeyler yüzünden değil, şeylerle ilgili düşünceler yüzünden acı çekerler.” Epiktetos demiş. Eşinin ailesi senden önce gelmiş. Bırak, harcama yapmak istiyorsa yapsın. Eğer sizin çekirdek ailenizi ihmal ediyorsa o başka bir konu. Esas önemli olan, “Neden senden gizliyor?, Sen de neden bundan rahatsız oluyorsun?”
ÖZEL OKUL İÇİN DEĞER Mİ?
SORU: Kızım eylülde ilkokula başlayacak. Devlet okulları hem çok kalabalık hem de dil konusunda yetersiz. 3 milyon 800 bin TL değerinde evimiz var. Evimizi satıp 3 milyon 200 bin TL değerinde bir ev alıp aradaki farkla kızımızı iyi bir kolejde 4 yıl okutabiliriz diye düşünüyoruz ama emin olamıyoruz. Kızım potansiyeli yüksek bir çocuk. Değiştirip bunu yapmak mantıklı mı? Gülhatun
CEVAP: Ben de devlet okulunda okudum, kalabalık sıralarda... İsteyen başarıyor, artık kendini geliştirmeli insan. İnternet üzerinden de olabiliyor. Lakin; eğer hayatınızda çok bir şey değişmeyecekse örneğin senin işine yakınlığın, eşinin işine yakınlığı, çarşı pazar hayatınız normal ve eskisine yakın devam edecekse hiç düşünme çünkü eğitim senin için temel bir değer gibi duruyor. Arkadaş çevrenizi de orada yeniden oluşturursunuz.
HERKES KENARA PARA KOYMALI
2 aydır işsizim ve kenara koyduğum hisselerle gram altınlarla geçiniyorum. İnanın ben de biliyordum zamanında onları yemeyi. Etrafım bana sürekli “üç günlük dünya ne uğraşıyorsun” diyordu. Lütfen sesimi duyurun, herkes kenara para koysun. Sümeyye
PARAM ARABAYA YETMIYOR
SORU: Kuaförde çalışıyorum. 35 yaşında, bekar anneyim. 700 bin TL değerinde arabam var. Yenilemek istiyorum ama almak istediğim araba 1 milyon 800 bin TL. Bu arabayı da çok istiyorum. Ne yapmalıyım? Dilek
CEVAP: Dilek anlıyorum arabaya aşık olmuşsun. 3 şey yapabilirsin. İlk olarak daha farklı bir marka ya da model sıfır arabaya yönelebilirsin. İkincisi, 300 bin TL kredi ile ikinci el araba alıp 1-2 sene sonra daha iyi bir modele geçerek ondan sonra yavaş yavaş yenilemeye doğru gidebilirsin. İçin fıkır fıkır belli ve çok harcamaya meyillisin. Üçüncü olarak da bu seni üzecek gibi olsa da hiçbir şey yapmamak da bir seçenek.
MİRAS KALAN OKUL PARASI
Soru: Elimde bir miktar param var ve değer kaybetmesini istemiyorum. Oğlum İsviçre Zürih’te okuyor, miras yolu ile gelen ve onun eğitimi için ayrılan bir para. 5 yıl orada kalacak. Nasıl bir planlama yaparak bu paranın değerini kaybetmeden süreci yönetebilirim? Sistemi hiç bilmiyorum. Esra
Cevap: Öncelikle oğlunuzu tebrik ederim. İsviçre ekonomisi çok kuvvetli. İsviçre Frangı da kuvvetli, paranızın bir kısmını orada tutabilirsiniz, zaten ödemeleriniz de oradan olacak. Onun dışında bir kısmı ile metal sepeti yapabilirsiniz (altın, gümüş, platin) bir kısmı ile dünya borsalarında ‘ETF’ borsa yatırım fonu alabilirsiniz (Hindistan, İsviçre, Polonya gibi ekonomisi iyi giden ülkeler). Türkiye’de de bir kısımını değerlendirebilirsiniz. Büyük bir para ise özel bankacılık bölümleri de yardımcı olacaktır. Önemli olan risk dengesini doğru oturtmak çünkü bu okul parası. Ama iyi bir portföy yaparsanız paradan kazancınızla okul parasını ödeyebilirsiniz, bu da bir strateji.
