6.2 milyon dolara muz yemek istediyse, kime ne!

Sanat sanat için midir, insan için midir? Yıllardır bu sorunun cevabı kişiye göre değişiyor ama olay bende net artık: Bugünlerde sanat, sadece konuşulmak içindir! Bakın şu bantla duvara yapıştırılmış meşhur muza…

2019’dan beri bu muzu konuşuyoruz yahu! İtalyan sanatçı Maurizio Cattelan’ın ‘Komedyen’ adını verdiği ve duvara bantlanmış bir muzdan oluşan eseri, ilk kez Art Basel Miami’de sergilenmiş ve 120 bin dolara alıcı bulmuştu. Tartışması da günlerce sürmüştü. Ünlü müzayedeevi Sotheby’s eserin üç kopyasından birini yeniden satışa çıkardı geçenlerde. Evet, yeni muzları alıp duvara yapıştırdılar ve kopyası olmuş oldu! Asıl hikaye bu da değil... Asıl hikaye, 1-1.5 milyon dolara alıcı bulması beklenen eserin, kripto para girişimcisi Çinli Justin Sun tarafından 6.2 milyon dolara satın alınması! Üstelik bu kriptocu Sun, orijinallik sertifikasında eser sahibinin muzu çürümesi halinde değiştirebileceği ibaresi bulunduğu için ve ‘hem sanat tarihindeki hem de popüler kültürdeki yerini onurlandırmanın’ bir yolu olarak muzu yemeyi planladığını söyledi. Miami’deki sergide de, muz duvardan sökülerek yenilmişti hatırlarsanız. Yani parası olan, muzu bu fiyata yemek istiyorsa kime ne tabii. Neyse... Sonuçta “Bu bir sanat eseri midir?” tartışmasına neden olan eser, aynı soruyu yeniden tartışmaya açmış durumda. Bir sanat eserini yiyip yerine yenisini koyuyorsan, onun sanat değeri nerede değil mi ama? Bırak, duvarda çürüsün! O çürümüş hali daha anlamlı bir eser olabilirdi pekala.

Yoksa kripto para reklamı mı?

İşin şaka faslı bir kenara... Sanatçı Cattelan, 2021’de Art Newspaper’a verdiği röportajda bunun ‘bir şaka olmadığını’ söyledi ve viral olan eseri “Değer verdiğimiz şeylerin bir yansıması” olarak adlandırdı. Yani aslında sanatçı, sanat piyasasını eleştirmek için bu eseri tasarlamıştı. Son müzayedenin ardından basın açıklaması yapan Sun ise, bunun yalnızca bir sanat eseri değil; sanat, kripto para ve mizah dünyası arasında köprü kuran ‘kültürel bir olgu’ olduğunu belirtti. Benim olaydan anladığımı söyleyeyim size: Bizde “Ben böyle sanatın içine tükürürüm” diyenler var... Medeni toplumlarda ise “Ben böyle sanatı yerim” diyenler! Olayın özeti budur, yiyenlere afiyet olsun. Bir de not: Bir süre sonra bu son alıcı “Kripto para reklamı yaptım” diye ortaya çıkmazsa, ben de bir muz alıp duvara bantla yapıştıracağım ve her gün onu izleyeceğim, size söz veriyorum.

Sakiler, Kenan şarkıları söylüyor

Piyasayı hareketlendirmek için proje albümler yapılıyor malum... Yok saygı albümü, yok anma albümü, yok bilmem ne. Hepsinin bir karşılığı var mı peki? Yok elbette, hareket lazım sektöre. İyileri oluyor ama arada; emek verilmiş, bir sanatçının hatırasına uygun. Bunların en iyisi Müslüm Gürses’e yıllar önce yapılan albümdür mesela. ‘Aşk Tesadüfleri Sever’ isimli bu albümün süpervizörlüğünü ünlü yazar Murathan Mungan yapmıştır ve albüm için tanınmış Batı müziği parçalarına edebiyatçılar, şairler Türkçe sözler yazmıştır. Müslüm Baba’yı başka yere taşıyan, çok kıymetli bir işti ve iddia ediyorum, daha iyisi yapılmadı. ‘Proje albüm’ dediğiniz de böyle olmalı zaten. Yoksa benim şarkımı başkası söylesin, onun şarkılarını ben söyleyeyim dediğinizde ortaya çöp işler çıkıyor. Üstelik yakın zaman önce yazmıştım, bazı şarkıları sahibinin sesinden dinlemek gibisi yok! Ben Kayahan şarkılarını ondan dinlemeyi isterim her zaman. Cem Adrian şarkılarının hastasıyım; onları da sahibinden dinlemeyi tercih ederim. Çünkü karakteristik seslerdir bunlar, o şarkıları o seslerle sevmişizdir, başka birinin söylemesi çok da enterese etmez beni. Neyse uzun lafı kısası, bu projelerin en iyilerinden biri daha çıktı piyasaya: ‘Sakiler, Kenan Doğulu Söylüyor Vol.1’ Kenan Doğulu, yıllardır dinlediğimiz 5 şarkısını Sakiler’e verdi ve ortaya çok iyi iş çıktı. Sakiler’in arabesk tonuyla başkalaştı şarkılar. Günlerdir ‘Olmaz’ı dinliyorum mesela, müptelası oldum. Yıllardır aklıma bile gelmemişti bu şarkı. Bakın bu ters köşe bir iştir ve proje dediğin böyle olur.

Özlediğimiz şey, o günün ruhu

‘Sakiler Kenan Doğulu Söylüyor Vol.1’ albümünün tanıtımı Dada Salon Kabarett’de, Kenan Doğulu ev sahipliğinde yapıldı. Geceye sadece Doğulu’nun ailesi ve arkadaşları katıldı ve basından birkaç kişi. Ve şunu söylemeliyim, son yılların en şahane ve samimi gecesiydi, net! Toplamda 15 Kenan şarkısı söyleyecek olan Sakiler, ‘ikinci beşli’nin de yolda olduğunu söyledi. ‘Vol.1’de şu an sadece 5 şarkı var: İncilerin Dökülür, Ağlayamam, Aşkım Aşkım, Olmaz ve Yüzsüz Yürek. Sanatçı dostlar bir bir sahneye çıkıp geceye renk kattı, hatta oyuncular bile nasibini aldı eğlenceli ısrarlardan. Mekanın sahibi Okan Bayülgen de bir ara sahneye çıkıp “2024 senesinde dönüp dönüp aradığımız ve bulmaya çalıştığımız Kenan’ın şarkılarıdır, o ruhtur, o yüzden bugüne kadar kaldı Kenan” derken o kadar haklıydı ki, alkışlar koptu. 90’lar aşkı filan diyoruz, hep o günlerin şarkılarını dinliyoruz ya; aslında kaybetmek istemediğimiz şeyleri bırakmak istemiyoruz, o ruhu, o duyguları, o günleri... O yüzden, o günün ruhunu arayanlar bu albümde bulacak. Bu yorumlar, uzun yıllar dinlenecek, tıpkı Müslüm Gürses ‘Aşk Tesadüfleri Sever’ albümünde olduğu gibi.