Giriş
Çalışma hayatının yıldız meslekleri
Son dönemde üretim ekonomisinin öne çıkmasıyla ‘gri yaka’ olarak tanımlanan pozisyonlar daha çok talep görüyor. Yapay zekâ ve makine öğrenimi uzmanlığı, veri analisti, robotik mühendisliği, yenilenebilir enerji, siber güvenlik ile sağlık uzmanları da dikkat çeken meslekler olarak öne çıkıyor. Direkt üretime katkı sağlayan tüm işlerin gelecek dönemde popüler olacağını söyleyen Yenibiriş Yönetici Ortağı Uğur Karaboğa, 5 soruda meslek seçimiyle ilgili merak edilenleri yanıtladı.
Geleceğin en çok kazandıracak popüler meslekleri hangileri olacak?
Global çapta büyük bir hasar yaratan pandemiyle birlikte sadece sağlık alanında değil üretim, e-ticaret ve lojistik gibi sektörlerde de büyük değişim yaşandı. Özellikle yapay zekânın, dahil olduğu ya da olabileceği tüm iş biçimleri kökten değişmeye başladı. Böylece geleceğin meslekleri dediğimiz kavramlar, başka bir anlam kazandı. Yapay zekâ ve makine öğrenimi uzmanlığı, veri analizi ile veri bilimi en gözde mesleklerden biri olacak. Robotik mühendisliği, yenilenebilir enerji, siber güvenlik ve sağlık uzmanları da dikkat çeken meslekler olarak öne çıkıyor. Ancak bütün bunlarla birlikte direkt üretime katkı sağlayan tüm işlerin gelecek dönemde popüler olacağını düşünüyoruz. Çünkü belli bir konuda uzmanlaşma, günümüz iş piyasasında en önemli konu başlıklarından biri olarak karşımıza çıkıyor.
Türkiye’de en çok talep gören meslekler hangileri?
Türkiye’de de tüm dünyada olduğu gibi her dönemde popülerliği artan ve azalan meslekler var. Piyasa şartları, teknolojik gelişmeler ve daha birçok farklı neden, bu popülerliği etkiliyor. Son dönemde üretim ekonomisinin öne çıkmasıyla direkt üretime katkı sağlayan ve ‘gri yaka’ olarak tanımlanan pozisyonlar daha çok talep görüyor. Gri yaka çalışanları, genellikle üretim yapan firmalarda yer alan ve teknik alanlarda çalışan nitelikli iş gücü olarak tanımlayabiliriz. Endüstri meslek liseleri veya ön lisans mezunu olan bu personel; tekniker, usta başı, ekip şefi gibi teknik pozisyonlarda yer alıyor. Bu çalışanlar, bulundukları işletmelerde şu anda oldukça söz sahibi ve kıymetliler. Yakın zamanda da bu konumlarını koruyacak gibi gözüküyorlar. Kule vinç operatöründen, fabrikada usta başına, şantiyede saha kalfasından meslek lisesi mezunu teknik ressama kadar farklı iş kolları ve pozisyonları bulunuyor. Elbette yazılım mühendisliği, finans uzmanlığı, e-ticaret uzmanlığı, dijital pazarlama uzmanlığı gibi meslekler, ilgi görmeye devam ediyor.
ÖNEMiNİ YiTiRECEK MESLEKLER...
Burada belli başlı mesleklerden ziyade iş biçimlerinden söz edebiliriz. Özellikle rutin ve tekrarlayan işlerin önemini kaybedeceğini söylemek şaşırtıcı olmaz. Otomasyonun hız kazanmasıyla manuel olarak yapılan imalat işleri, büro işleri, lojistik işlerinin birçoğunun biçim değiştireceğini biliyoruz. Kısacası uzmanlaşma gerektirmeyen birçok işin önemini yitireceğini söyleyebiliriz.
Üniversite adayları, meslek seçimi yaparken nelere dikkat etmeli? Adaylar, kendilerine en uygun meslekleri nasıl belirleyecek?
Elbette hayatın bu döneminde yapılacak seçimler önemli ve bir sonraki adım için belirleyici olabilir. Ancak öte yandan da üniversitenin sadece meslek belirleme değil, hayatı tanıma ve deneyim kazanma anlamında da değerli bir süreç olduğunu unutmamak gerekiyor. Meslek seçimlerinde ya da gelecek planlarında ilk kural, dünyaya karşı meraklı bir bakış açısıyla yaklaşmak ve sürekli olarak deneyim kazanacak alanları keşfetmeye çalışmak olmalı. Okul projelerinden staj programlarına ya da gönüllü işlere kadar pek çok alanda ders dışı aktif bir süreç geçirmek iş hayatına daha hazır başlamayı sağlayacaktır. O nedenle üniversite adayları için öncelikli tavsiyemiz, ilgi alanlarını keşfedip buna yönelik trendleri takip etmeleri ve deneyim kazanacakları her fırsatı değerlendirmeleri olacaktır.
Geleceğin mesleği mi, yoksa sevdiğin meslek mi?
Sevdiğin mesleği geleceğin vizyonuyla ele almak, diyebiliriz özetle. Bunu kısa bir örnekle anlatacak olursak, bilişimle ilgili işlerin çok revaçta olduğu günümüzde psikolojiye ilgisi olan bir gencin verilerle duygu analizi üzerine çalışması mümkün. Bu nedenle geleceğin mesleklerinde farkındalığı artırmak ve kişisel ilgi alanlarını bu doğrultuda şekillendirmek daha keyifli bir iş hayatı geçirmek için yardımcı olacaktır
